گفتگو

گروس عبدالملکیان معتقد است: برخی شاعران برای فضای مجازی می‌نویسند؛ آسيب بزرگى كه اين روزها با دغدغه لايک گرفتن و فالوور جمع كردن دارد خودش را نشان مى‌دهد. او می‌گوید باید از برخى دوستان پرسيد اينستاگرام مال شماست يا شما مال اينستاگرام هستيد.

پرویز ضیاءشهابی، پژوهشگر فلسفه، مترجم و مدرس و از مترجمان برجسته آثار هایدگر به شمار می‌آید، در بین آثار ایشان، «سرآغاز كار هنری» را برگزیده‌ایم، در این اثر نسبت حقیقت و امر هنری از جمله بحث‌هایی است كه پی گرفته می‌شود. هایدگر در رویارویی با هنر از اصطلاحی با عنوان «هنر بزرگ» استفاده می‌كند.

وارد کوی نویسندگان که شدم نیاز چندانی به پرس و جو برای پیدا کردن خانه‌اش نبود؛ استاد جواد مجابی، مردی که سال هاست به این شهرک نقل مکان کرده و همراه با ناستین جوادی، همسر نویسنده و هنرمندش در این خانه زندگی می‌کنند. از همان بدو ورود به خانه بیش از هر چه چیدمان و تزئینات خانه که با تابلوهایی کوچک و بزرگ همراه شده خودنمایی می‌کند. خبری از چشم و هم چشمی‌هایی که اغلب گرفتار آن شده‌ایم نیست و تصور اینکه زن و شوهری اهل فرهنگ و ادبیات در این خانه زندگی کنند چندان سخت نیست. بیش‌تر از 3 ساعت میهمان استاد مجابی بودم و او در تمام این مدت از زندگی، علایق و سال‌هایی گفت که صرف فرهنگ، هنر و ادبیات این مرز و بوم کرده.

هوشنگ مرادی کرمانی همیشه چیزی برای تعریف کردن دارد. حتی وقتی می‌خواهی یک گفت‌و‌گوی معمولی با او داشته باشی ناگهان به خودت می‌آیی و می‌بینی که در حال شنیدن یک قصه‌ای. قصه‌ای که آقای نویسنده ازپستوهای ذهنش بیرون کشیده و حالا دارد برایت روایت می‌کند. شاید برای همین است که حرف‌های او همیشه شنیدنی است حتی اگر پیش‌تر از این حرف‌هایش را در کتاب‌هایش خوانده باشی، یا بر پرده سینما و قاب تلویزیون تصاویری راکه در قالب کلمات خلق کرده است دیده باشی.

«یک دوره اسفار ملاصدرا، یک دوره اشارات ابن‌سینا، یک دوره از تفاسیر شریف قرآن مجید، همه اینها را که خواندید و فهمیدید تازه «دیوان حافظ» را خواهید فهمید» در این پاسخ مجمل از علامه حسن حسن‌زاده آملی به پرسش آیت‌الله شوشتری درباره دیوان حافظ می‌توان حدیث مفصل داستان فلسفه عشق و عرفان خواجه شمس‌الدین محمد حافظ شیرازی را خواند. با آنکه 626 سال از درگذشت این شاعر نامی می‌گذرد اما میراث معنوی هنر شاعرانگی‌اش به قدری غنی است که محدوده مرزهای جغرافیایی، گویش‌های زبانی، مسلک‌های مذهبی و سیطره‌های فکری را درنوردیده و از او شاعری ساخته است که نام دیوان و محتوای غزلیاتش از ژاپن تا کانادا شنیده می‌شود و به قول دکتر حسن روحانی در نطق هفتاد و دومین مجمع عمومی سازمان ملل، «ما با حافظ جهان را فتح کرده‌ایم».

جواد مجابی گفت: من متوجه برخی نگرانی‌های دوستان شاعر و نویسنده درباره انتشار آثار ضعیف نمی‌شوم و نمی‌دانم که چطور انتشار یک کتاب ضعیف می‌تواند به ادبیات لطمه بزند. به اعتقاد من انتشار انبوهی از آثار پرت و پلا در یک دوره نمی‌تواند لطمه‌ای به ادبیات بزند.

کنفرانس «انقلاب و تحول در اندیشه‌ها و تاریخ اسلامی» با همکاری بنیاد مطالعات اسلامی روسیه و موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران و با شرکت جمعی از اساتید و پژوهشگران ایران و روسیه و برخی کشورهای دیگر در مسکو برگزار شد. غلامرضا اعوانی، عبدالحسین خسروپناه و سیدجواد میری در این کنفرانس حضور داشتند. در کنار این کنفرانس حجت‌الاسلام خسروپناه، رئیس موسسه حکمت و فلسفه ایران عصر روز جمعه گذشته در سفارت جمهوری اسلامی ایران در مسکو با پروفسور دوگین اندیشمند روسی دیدار و گفت‌وگو کرد. الکساندر دوگین، فیلسوف روسی 55 ساله و نویسنده کتاب «تئوری چهارم سیاست» با ایدئولوگ «اورآسیاگرایی» از تاثیرگذاران در سیاست خارجی پوتین به شمار می‌رود و به نوعی دیپلماسی اندیشه‌ای روسیه را پیگیری می‌کند.

فضیلت‌گرایی اخلاقی به علل و دلایل مختلف امروز در مركز مباحث فلسفه اخلاق قرار گرفته است و خواه ناخواه تاثیر خود را بر سایر بخش‌های فلسفه نیز می‌گذارد. یكی از این حوزه‌ها معرفت‌شناسی است. در دهه‌های اخیر شماری از معرفت‌شناسان از معرفت‌شناسی فضیلت‌گرا سخن می‌گویند. لیندا زگزبسكی (متولد 1946 م.) فیلسوف امریكایی و استاد فلسفه اخلاق و دین دانشگاه اوكلاهاما یكی از این متفكران است كه در حوزه‌های معرفت‌شناسی، فلسفه دین و نظریه فضیلت می‌نویسد.

ترجمه فارسی قابل‌اعتماد و خواندنی از متفکران و فیلسوفان دوران رنسانس کم است. در چند سال گذشته دو کتاب از دو چهره شاخص این دوره به فارسی منتشر شد: نخست «گفتار در بندگی خودخواسته» اتین دو لا بئسی و سپس «در باب دوستی و دو جستار دیگر» میشل دو منتنی با ترجمه لاله قدکپور. محتوای کتاب‌ها بسیار اثرگذار است و در زمانه حاضر نیز به کار می‌آید. ترجمه روان و دقیقی هم دارند.

همواره اهالی فلسفه در عرصه اجتماع، با این پرسش مواجهه بوده‌اند، که خروجی کار یک فیلسوف چیست و اساساً فلسفه به چه کار می‌آید؟ و آیا می‌توان از فیلسوف توقع اقدام اجتماعی داشت؟ این پرسش‌ها ما را بر آن داشت که در گپ‌وگفتی با دکتر خسرو باقری‌نوع‌پرست، استاد فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه تهران، «جایگاه فیلسوف در جامعه» را به پرسش گذاریم. ماحصل این نشست پیش روی شما است.