کهنه یادداشت

اگر دین فطری است چرا گروه‌هایی از مردم از دین خارج می‏شوند؟ راجع به این موضوع اندکی شرح می‏دهم: این مطلب خود مطلبی است که علل اعراض گروه زیادی از مردم از دین چیست؟ این سؤال مخصوصاً برای کسانی که توجّه به خدا و دیانت را امری فطری می‏دانند بیشتر طرح می‏شود. حتّی بعضی این سؤال را با تعجّب طرح می‏کنند. ما نخست سخن یکی از دانشمندان امریکایی را در این زمینه نقل می‏کنیم، بعد نظر خود را بیان خواهیم کرد. ذکر این مطلب از آن جهت لازم است که در یافتن راه اصلاح اجتماع به ما کمک می‏نماید.

سید حسن تقی‌زاده زمانی که رییس انجمن فرهنگی ایران و هند بود پاسخ به تقاضای محمود ستایش، منشی انجمن برای انجام گفت‌وگو را رد نمی‌کند و نهایتا در سال‌های دهه ۴۰ که بیماری او را از پای انداخته و یکجانشین کرده بود ...

دبا : ارسطو به عنوان یک متفکر واقعیت­گرا، در جستجوی مبانی عینی بود تا بتواند جهان و حوادث آن را تفسیر کند. ارسطو روش انتزاعی افلاطون را که تفسیر جهان براساس مفاهیم انتزاعی و فرضیات ذهنی بود، نمی­پذیرفت. بلکه از روشی پیروی می کرد که آن را فوسیکوس می­نامید. یعنی روشی مبنی بر واقعیت­های جهان. او پیدایش پدیده ها را از عناصر چهارگانه براساس اعتدال، تفسیر می­کرد به این معنا که اگر اجتماع عناصر و ترکیب و امتزاج آن­ها متعادل و متناسب باشد، به نسبت میزان این اعتدال و تناسب، موجوداتی پدید می­آیند از مرکبات جمادی گرفته تا نبات و حیوان.

آن زمان گذشته که صنعت به وسیله حمایت سلاطین و بزرگان و نجبای قوم تشویق می‌شد و بالاخره بزرگ گشته باعث افتخار ملل می‌گشت چون در گذشته اول شاهکار سلاطین بزرگ جمع‌آوری صنعتگران بزرگ و تشویق آن‌ها بوده است.

حضرت ابوالحسن علی بن محمد(ع)، امام دهم از ائمه اثنی‌عشر(ع) و دوازدهمین معصوم از چهارده معصوم است. مشهورترین القاب آن حضرت، «هادی» و «نقی» است و نزد شیعه امامیه ایران به امام علی‌النقی معروف است. کنیه آن حضرت ابوالحسن است و چون پیش از ایشان حضرت امیر‌المؤمنین(ع) و حضرت رضا(ع) نیز کنیه ابوالحسن داشتند، ایشان را «ابوالحسن ثالث» می‌گویند و نیز آن حضرت به جهت سکونت ممتد در سامرا، به «الفقیه العسکری» معروف بود؛ زیرا شهر سامرا شهری نظامی و به «العسکر» معروف بود و بعضی گفته‌اند «عسکر» محله‌ای از سامراست که آن حضرت و فرزند ارجمندش امام یازدهم در آنجا سکونت داشتند و به آن شهرت یافته‌اند.

آقای دکتر علی مظاهری، نامه پر مغز و پر از عواطف شما را خواندم. معنی وطن‌دوستی همین است. چقدر خوشوقت شدم که مانند شما مرد فاضلی در آن گنجینة بی نظیر وطن ما که به دست فرنگیان افتاده است، راه یافته‌اید و به جای آنکه مانند بسی از متظاهران و مدعیان، در شهر پاریس به قاچاقیگری و راهزنی و گردآوری جیفة دنیا مشغول شوید، به رهنمونی بخت و ستاره، وارد مباحث علمی و فرهنگی شده و به نفیس‌ترین مطالعات مفید پرداخته‌اید.

دعای عرفه عنوان دعایی است مفصل که در روز عرفه و در صحرای عرفات (در ۲۰ کیلومتری مکه) امام حسین(ع) خواندند. در این دعا مضامین متعددی بیان شده است و بدین جهت مقالات و کتب متعددی در شرحش به نگارش در آمده است و افراد مختلفی آن را ترجمه کرده‌اند. آنچه در پی می‌آید، بخشی از مطالب مرحوم استاد جعفری در ترجمه و شرح این دعاست.

درها راببندید. محاکمه سری خواهد بود. صدای گرفته و بیحال عالی‌جناب حامد با این لحن آمرانه فراشان را به بستن درهای تالار واداشت. با این حال آهسته زیرلب منگید: این دفعه هم ممکن است امیر حاجب نصر قشوری به خاطر مرشد و پیر خود حلاج، خلیفه مادرش سیده را بر ما بشوراندبه این پچ پچ او گویا هیچ کس توجه نکرد و این که بنده، کاتب خفیه نویس صاحب شرطه به حکم وظیفه در این گزارش آن را شایسته یادآوری یافته

بسیاری از علاقه مندان ویلیام هرشل (1738-1822) منجم بزرگ آلمانی – انگلیسی را می‌شناسند. وی کاشف سیاره «اورانوس» و دو قمر این سیاره و نیز دو قمر «زحل» بوده است. کشف تابش فروسرخ نیز از دستاوردهای اوست.

دیگر وقت آن گذشته است که ادبیات کودکان را محدود کنیم به تبلیغ و تلقین نصایح خشک و بی‌بروبرگرد،‌ نظافت دست و پا و بدن‌، اطاعت از پدر و مادر‌، حرف‌شنوی از بزرگان‌، سروصدا نکردن در حضور مهمان‌، سحرخیز باش تا کامروا باشی‌، بخند تا دنیا به رویت بخندد‌، دستگیری از بینوایان به سبک و سیاق بنگاه‌های خیریه و مسائلی از این قبیل که نتیجه‌ی کلی و نهایی همه‌ی این‌ها بی‌خبر ماندن کودکان از مسائل بزرگ و حاد و حیاتی محیط زندگی است.