کهنه یادداشت

در این مقاله، نویسنده کوشیده است تا مدینه فاضله ای را که سعدی در آرمان خویش در پی آن بوده، در بوستان جستجو نماید و با بررسی ویژگی های آن، سرای سعادت سعدی را به همگان معرفی نماید.

مطالبى که در پى مى‏آید، تراوشات فکرى مرحوم استاد شهید آیت‏الله مطهرى درباره برخى مسائل اجتماعى و سیاسى است که حاکى از عمق درک دینى و فهم سیاسى اجتماعى آن عالم ربانى مى‏باشد. استاد مطهرى ‏با آگاهى کامل از نقش مؤثر روحانیت در تشکیل نظام و جامعه مبتنى بر ارزش‌ها و احکام متعالى اسلام، از همان سالهاى آغاز نهضت اسلامى یعنى سال ۱۳۴۲ به طرح و تبیین تشکیلات منسجم و هماهنگ‏ روحانیت در قالب «شوراى روحانیت» پرداخته، ارکان و مبانى این تشکیلات را تدوین و ارائه نموده ‏است

فرمان تولیت آستان مقدس حضرت معصومه علیها و علی آبائها التحیه والسلام که از طرف ابوالمظفر جهانشاه قره قویونلو بنام مرتضی اعظم نظام الدین صادر شده است در خاندان شادروان میرزا محمد شفیع جهانشاهی نگاهداری میشود.

رب مشتق ازتربیت نیست و واژه پروردگار نمی تواند ترجمه ای کاملا مناسب و رسا برای آن باشد، ولی چون پروردگار در زبان فارسی جا افتاده، در این برگردان غالبا از همین واژه استفاده کرده ایم». این جمله مرا به یاد نامه ای انداخت که سال پیش برای این جانب فرستاده بودند و همین نتکته را یادآور شده بودند زیرا در توضیحات ترجمه خود از قران کریم (سوره حمد) نوشته بودم: «با توجه به اشتفاق آن از تربیت..» اکنون به این مطلب و دو سه نکته دیگر در نوشتار ایشان اشاره می کنم و سپس یکی دو نکته مهم را متذکر می شوم به آن امید که سودمند افتد.

در مشرق دریاچه اورمیه کوهی است که آن را امروزه تخت سلیمان خوانند. بسیاریاز آثار باستانی ایران به سلیمان باز خوانده شده، در سه کیلومتری غربی همین تخت سلیمان آثاری است که آنهم مانند تخت سلیمان ویرانه ای از روزگاران گذشته است و زندان سلیمان خوانده میشود. در دشت مرغاب که زادگاه خاندان هخامنشی است، گور کوروش بزرگ، قبر ما در سلیمان خوانده میشود.

منظور از ذال معجمه ذالی است که به واژه های فارسی مخصوص باشد؛ در قدیم این ذال مخصوص به مضارع بود در صورت تصریف حسب ضرورت به دال مهمله بدل می شود؛ مثلاً در (آیذ) و (آییذ) ذال معجمه و در (آیند) (جمع غایب) دال مهمله می آمد.

بسیاری از اندرزها، کلمات قصار و لطیفه‌ها و قصه‌های اخلاقی که جنبه حکمت علمی و تجربی داشته‌اند، پس از اسلام مورد توجه دانشمندان ایرانی مسلمان قرار گرفته و در کتابهای ادب و اخلاق و تاریخ به عربی ترجمه شده و بعضی از آنها به فارسی نیز راه‌ یافته‌اند.

سیف الدین باخزری مشهور به «شیخ عالم» از عارفان و متصوفان بلند مرتبه نیمه اول قن هفتم هجری و از خلفای عارف مشهور شیخ نجم الدین کبری است. در عالم شعر فارسی، رباعیات شور انگیز عارفانه و عاشقانه اش موجب شهرت اوست. باخزری و اولاد و احفادش باستناد مراجع و ماخذ معتبر سالهای دراز مراد و قطب عده ای کثیر از صوفیه بوده اند و خانقاه و مزار خود سیف الدین مورد احترام و زیارتگاه عوام و خواص بوده است.

كتابخانه ناصريه هند، يكى از آثار جاودانه‌اى است كه از خاندان صاحب عبقات بر جاى مانده است. اين كتابخانه، ده ها سال، از زمان علامه سيد محمد قلى لكهنوى (پدر ميرحامد حسين) تا چند نسل پس از او، همواره با تلاشهاى دانشوران اين خاندان، راه ترقّى و تكامل پيموده و خود، منشأ بركات فراوانى بوده است.

دره کرج که از حصار شروع می شود و به کوههای کندوان و خرسنگ و کلون بستک ختم می گردد دره پر آب و آبادان است. کنار قدیمی ترین ایام اهمیتی داشته اند و بهمین جهت سلاطین یا حکام محلی باین نقاط توجهی داشته و بمنظور حفاظت راهها یا مقاصد دیگر در این دره قلاع مستحکمی بنا کره اند از آنهاست؛ قلعه کرج که امروز بعد از تعمیرات و دست کاریها پاسگاه ژاندارمری کرج شده است.