مقاله

در میان شاعران ایران، نظامی گنجه ای از معدود شاعرانی است که رابطه روزهای هفته را با هفت سیاره، در منظومه هفت پیکر منعکس کرده است. در هفت پیکر، بهرام گور، پادشاه ساسانی ، هفت گنبد، به تقلید هفت فلک، برای هفت بانوی خود می سازد. مهندس او استاد نجومی استکه ظاهراشاگردمعمار معروف،سنمار،بود. وی تصمیم می گیرد با ساختن هفت گنبد، که با هفت ستاره هم رنگ و هم آهنگ است، شاه را از گزند زمان و بیم اختران دور دارد

فرصتی دست می دهد تا ساعتی پای صحبت حسینعلی موید پردازی که از دوستان کمال الملک نقاش بلند قدر کشور ما و از همکاران قدیمی مطبوعات است آرام و بی تکلیف داستان زندگی خود را آغاز میکند

وجود منابع مکتوب مورخان رابه کشف رازهاو افکار و عواطف نسل های گذشته امیدوار می کند،اما متاسفانه تاریخ نگاران دوران اسلامی در بررسی هر یک از جنبه های تمدن اسلامی اغلب به نوعی دچار ناتوانی می شوند، زیرا در حالی که ازثروت عظیم منابع موجودبه صورت نسخه های خطی آگاه هستند، بسیاری از این منابع پراکنده و اغلب در دسترس آنها قرار ندارد.

زندگی فردی و اجتماعی ابعاد گوناگون دارد و زندگی عامه با همه سادگی ظاهری آن، از پیچیدگی بی نهایتی برخوردار است. از لحظه تولد، بلکه از بارداری و حتی از آرزوی بارداری گرفته تا نامگذاری، گذران دوران طفولیت و جوانی، ازدواج و بچه دار شدن، کار و تحصیل معاش، جشن گرفتن، درمان بیماری و ...

در فرهنگ ایران، همیشه یاد گرفتن و آموختن، ملازم انسان بودن و اخلاقی بودن بوده است و آنگاه که حکیم بزرگ توس، فردوسی از خرد سخن به میان می‌آورد و به توصیف خردمند می‌پردازد، بر آن است که از یک سو خرد باید چونان خردی که فیلسوفان یونان از آن سخن می‌گفتند به دانایی برسد و توانایی برهان‌سازی به دست آورد. یعنی یونانی و از سویی دیگر، در پرتو اخلاقی شدن و تزکیه شدن و شیوه انسانی در پیش گرفتن به کمال معنوی برسد و حتی توانایی شهود یعنی درک مستقیم حقیقت پیدا کند و این هر دو لازمه جوهر دانایی است که نظامی از آن سخن می‌گفت: هرکه درو جوهر دانایی است/ بر همه کاریش توانایی است

عبدالجلیل رازی در ادامه در کتاب «النقض» می‌نویسد: و خواجه تاج اشعری حنیفی نیسابوری را روز عاشورا بعد از نماز در جامع عتیق دیدند که چه مبالغت کرد در سنه خمس و خمسین و خمسمائه [۵۵۵ق] به اجازت قاضی با حضور کبراء و امراء

دوازدهمین هم‌اندیشی حلقه نشانه‌شناسی تهران با موضوع «نشانه‌شناسی تاریخ» در مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی برگزار شد. در این هم‌اندیشی ۱۳ مقاله ارائه شد و اساتید حوزه تاریخ و نشانه شناسی سخنانی ایراد کردند. در گزارش‌های پیشین سخنان دکتر منصوربخت، محمدعلی اکبری، پاکتچی، شعیری و چند تن دیگر از اساتید ارائه گردید. گزارش پیش‌رو اختصاص دارد به سخنان محمد نصراوی.

از میانه سده سوم ق زبان فارسی رو به شکوفایی و پویایی نهاد و نوعی رسمیت یافت اما این زبان در مسیر تکامل خود بر سنگلاخی ناهنجار که در هر گوشه آن لغزشگاهی نهان بود گذر می کرد و پیوسته با موانع سیاسی واجتماعی و دینی سهمگینی در ستیز بود به گمان ما سهمگین ترین خطر برای فارسی از جانب دانشمندانی تقریبا همیشه ایرانی پدیدد آمده بود که به زبان عربی عشق می ورزیدند و میل داشتند آنرا در سراسر ایران زبان فراگیر سازند...

در باب مسئلۀ غرب‌زدگی از نگاه احمد فردید بیش از نیم‌قرن از نخستین‌باری که تعبیر غرب‌زدگی مطرح شد و انتشار یافت، می‌گذرد، اما هنوز به مطاوی سخن واضع این تعبیر، چنان‌که او می‌خواست، توجه نشده است. به ‌اصطلاح ملای رومی، «هرکسی از ظن خود شد یار من/ از درون من نجست اسرار من».

فریدون مشیری یکی از بزرگ ترین سرایندگان پرشور اشعار عاشقانه که بیش از پنجاه سال، عاشقانه به جهان و انسان اندیشیده است. با توجه به آنکه در بررسی تاریخ ادبیات هر عصر و پیوند آن با اجتماع باید افکار و اندیشه های رایج در آن دوره شناسایی شود، این مقاله می تواند به شناخت بهتر این شاعر و شناخت غیرمستقیم تاریخ اجتماعی و فکری ایرانیان و تاریخ ادبیات دوران معاصر یاری کند.