مقاله

تاریخ فرهنگ و تمدن ایران به گونه‌ای است که میراث غنی‌ از این فرهنگ و زبان نه تنها در ایران امروز بلکه در پهنه وسیعی از آسیا و بخش‌هایی از آفریقا به جای مانده است. این میراث از چند جهت برای فهم منطق مواجهه ایران با فرهنگ جهانی در شرایط امروزی بسیار مهم و کلیدی است.

ایران و مردم آن در طول تاریخ بارها طعم خشکسالی‌ها و قحطی‌هایی را که در پی آن گرسنگی، شیوع بیماری‌های فراگیر و مرگ و میر داشته است چشیده‌ و با آن دست و پنجه نرم کرده‌اند. عوامل طبیعی از جمله اقلیم ویژه ایران، کمبود منابع آب و بارندگی، همچنین خشکسالی‌های متناوب در داخل فلات ایران از جمله دلایل بروز قحطی‌های بزرگ در ایران محسوب می‌شوند.

داستان سیاوش، داستان زندگی و مرگ مظلومانه شاهزاده ای است ایرانی که با اعمال و گفتار خود اخلاق عملی و الگوی پاک زیستن و جاودانه ساختن نام را به خواننده می نماید.

اسلوب اعتراض یکی از اسالیب گسترده قرآن کریم است و در گستره آن با شاکله ها و ساختارهای گوناگونی چون: تک جمله، شبه جمله، دو جمله، سه جمله و بیشتر آمده است و از نظر موارد کاربردی و اغراض و فوائد و روابط آن با پیام و اندیشه های اصلی و از نظر جایگاه موقعیتی در ساختار کلام اصلی، گاهی در آغاز کلام و گاه در وسط و گاهی نیز در پایان آن به صورت اعتراض تذییلی قرار گرفته و دارای هزاران نکته و لطائف بلاغی، اعجاز بیانی، محتوایی و لفظی می باشد و بر اساس پژوهش و نقد و بررسی، بیش از پانصد آیه از این اسلوب حجم بزرگی را از قرآن به خود اختصاص داده است.

جلال الدین محمد بلخی را اغلب با مثنوی کبیر و غزلیات پر شورش می شناسند و به نسبت دو اثر یاد شده توجه کمتری به دیگر نوشته های او شده است؛ به گونه ای که غالباً در محیط های دانشگاهی نوشته های منثور او - به خصوص مکتوبات – از مغفول ترین آفریده های این شاعر نام دار به شمار می آید.

ایزدبانوان ایرانی همچون آناهیتا به دلیل حضور پرقدرت خود در ادوار تاریخی کهن و همچنین دنیای اساطیری و نیز با داشتن بن مایه هایی از کهن الگوی مادر کبیر توانسته اند در عرصه های مختلف ذهن بشری به حیات خویش ادامه دهند.

اشعار ناصرخسرو از جنبه های گوناگون قابل بررسی است و هدف در این پژوهش، بررسی نماد در شعر این شاعر است. ابتدا نمادهای به کار رفته در دیوان وی، از جهت خاستگاه بررسی و سپس انسانی یا فرارونده بودن آ ن ها مشخص شده است.

شعوبیه یکی از تاثیرگذارترین جریانات فکری و نهضت های فرهنگی ایران محسوب می شوند که بدون تردید انتقال زبان، فرهنگ و آداب و رسوم ایرانیان، به دورۀ اسلامی مرهون آنهاست. همچنین پیشرفت سریع علوم اسلامی و شکل گیری تمدن بزرگ اسلامی نیز حاصل تلاش آنهاست.

احساس، زبان مشترک انسان هاست و ادبیات و هنر، زبان بیان احساس؛ ادبیات زبان گفتار و نوشتار است و هنر بازگوکننده آن به روایت تصویر. طبیعت بهترین و آموزنده ترین تصویر برای شاعران و هنرمندان است. در سبک خراسانی، به ویژه در شاهنامه، اشعار رودکی، سخن منوچهری، خمسه نظامی و... عناصر طبیعی، الهام بخش شاعران در سروده ها می باشند که در سایر سبک ها کمتر با آن روبرو هستیم.

کنایه یکی از شاخه های مهم علم بیان و از برجسته ترین ترفندهای زیباآفرینی در کلام است.در این جستار به تحلیل کارکردهای کنایه درمقدمۀ شاهنامه پرداخته ایم . زیرا دراین بخش ،ساختار کنایی، نسبت به دیگر شگردهای بلاغی، بیشترین بسامد را دارد.کنایه های استخراج شده ، به ترتیب از نوع کنایۀ فعلی، کنایه از صفت و موصوف اند که بالاترین بسامد، مربوط به کنایه فعلی و از گونۀ ایماست.