مقاله

در طول یک سده پایانی حکومت عثمانی، دشمنان این امپراطوری با تمرکز بر موضوع قومیت‌های مختلف تحت حاکمیت آن، سعی کردند زمینه استیصال تُرک‌های حاکم بر سراسر این امپراطوری را فراهم آورند. آشوری‌ها، ارمنی‌ها، عرب‌های مسلمان، یهودی‌ها، کُردها، یونانی‌ها، علوی‌ها و سایر اقوام، در طول قرن‌ها از قدرت به دور مانده و زیر سایه عثمانی های حاکم قرار داشته‌اند.

در میان گفتمان های روشنفکری ایران، داریوش شایگان را به استناد آرای او«فیلسوف فرهنگ» می نامند. شایگان همواره بحث «ایران فرهنگی» را در نظر داشته است: چه آنجا که در«هندوئیسم و تصوف» به قیاس ظرفیت ها و امکانات ایران فرهنگی برای تأثیرگذاری بر فرهنگ و آیین هندو و عناصر بینافرهنگی می پردازد

این روزها نهاد موفق و متین و بی‌حاشیه مرکز دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی، در تندباد حاشیه‌ها و جنجال‌ها گرفتار شده است. فضای مجازی پر شده از انواع و اقسام سخن‌های نرم و درشت درباره «دبا». بزرگان مرکز که به خرد و تجربه نامبردارند، پایاب شکیبایی از کف دادند و به جای ماجرا کردن در«پشت درهای بسته»، در شارع عام بگومگو کردند و شد آنچه شد.

بدیهی است هنگامی که اصحاب حکومت و ارباب ثروت مخاطب مدح و تملق قرار گیرند، عواقب و توالی فاسد این کار به مراتب بیشتر و خطرناک‌تر می‌شود؛ زیرا اولا: حاکمان و ثروتمندان، به مقتضای طبیعت قدرت و ثروت، نوعا شیفتة ازدیاد اقتدار و اشتهارند، و به همین مناسبت، در قیاس با افراد عادی جامعه، حرص و ولع بیشتری برای شنیدن و خواندن تمجید و تحسین دارند؛ چرا که بدین‌وسیله احساس قدرت، منزلت و محبوبیت زیادتر و در نتیجه، رضایت خاطر بیشتری می‌کنند.

یکی از آن سه نفر - به پاس خدمات فرهنگی استاد دکتر نصرالله پورجوادی گفتن و نوشتن درباره استاد دکتر نصرالله پورجوادی، کاری سهل‌وممتنع است. می‌توان با کمی کوشش و کنکاش، سیری در اینترنت و منابع مکتوب کرد و نوشته‌ها و انتشارات و گفت‌وگوهای وی را یافت و زندگینامه‌ای دقیق یا کلی درباره او نوشت. ولی شناخت پورجوادی به عنوان یک مدیر موفق، کارآمد و ماندگار فرهنگی لزوما از طریق سیر دنیای مجازی یا فهارس نشریات فرهنگی به دست نمی‌آید.

از حدود سال 1235 شمسی که بحث تغییر خط در دوران معاصر آغاز و داغ شد، تا شروع جنگ جهانی اول، در سال 1293 شمسی، موضوع تغییر خط از تب و تاب نیافتاد. از حدود سال 1235 شمسی که بحث تغییر خط در دوران معاصر آغاز و داغ شد، تا شروع جنگ جهانی اول، در سال 1293 شمسی، موضوع تغییر خط از تب و تاب نیافتاد. اما پس از جنگ بین الملل اول و انقلاب بزرگ اکتبر، مسأله‌ی تغییر الفبا و به وجود آوردن خطی که پیشرفت و تعمیم علم و دانش را در میان توده‌ی وسیع مردم تسهیل کند، در کشورهای شرقی دوباره مطرح گردید.

این روزها سخن از مرکزدائرة المعارف بزرگ اسلامی و آیندۀ آن نَقل هر محفل و مجلس است .به سهم خودم از این که مشکلات مرکز به دغدغۀ بیشر رسانه ها و شبکه های مجازی و شماری از اهل قلم و دلسوزان فرهنگ در عرصۀ عمومی تبدیل شده است ، بسی خرسندم ؛ اما ای کاش به قول مولانا اهل قلم اسرار مرکز را از درون آن می جستند و از ظن خود یار این نهاد فرهنگی نمی شدند.

از منظر هایدگر ابژه‌های ذهنی بر ابژه‌های عینی اولویت هستی شناختی دارند؛ جهان ذهنی، جهانی انتزاعی، غیر قابل بررسی و دسترس‌ناپذیر نیست، بلکه جهان ذهنی نیز دارای عینیّت است و عینیّت‌های آن در جلوه‌های صوری ابژه‌های عینی منعکس می‌شود. لذا ذهنیّت حقیقت بوده و دارای اصالت است؛ معنا براساس چنین اصالت ذهنیّتی به دنیای پیرامون انسان از سوی خود انسان بخشیده می‌شود.

تاریخ اندیشه سیاسی در ایران یکی از پرنوسان ترین و در نتیجه جذاب ترین حوزه های مطالعاتی است. ایران به عنوان یکی از قطب های فرهنگی و مذهبی خاورمیانه است که یک دگرگونی را از نظام سلطنتی سنتی به نوعی از نظام های جدید تجربه کرده است، دگرگونی ای که در بسیاری از کشورها اتفاق افتاده اما روایت ایران به دو دلیل خاص است: ۱) سابقه تاریخی – تمدنی و ۲) تفاوت مذهبی

تاریخ سلاطین عجم یكی از آثار وقار شیرازی، پسر وصال شیرازی، در دوره بازگشت ادبی و سده سیزدهم هجری است. این اثر به دلیل هماهنگی و هم گامی با موج ادبی زمانه ی نویسنده از جایگاه ویژه ای برخورداراست. این اثر تاریخ ایران باستان را همانند الگوهای مورد استفاده خود در چهار دوره پیشدادیان، كیانیان، اشكانیان و ساسانیان مورد بررسی قرارداده و در آن تلاش كرده تا سبك خراسانی و زبان فارسی سره را در نوشته خود به كارگیرد