مقاله

خواجوی کرمانی در سال ۶۸۹ به دنیا آمده و بخش اصلی عمرش در نیمه نخست قرن هشتم گذشته است. تقریبا می‌توان گفت دوره جوانی حافظ برابر است با دوره پیری و پختگی خواجو و از این نظر هیچ بعید نیست که خواجو الگوی شاعری حافظ بوده باشد. خواجو از آن دسته شاعرانی است که جا دارد اصالتا مورد توجه و بررسی قرار گیرد.

دانشنامه، دایره المعارف و در زبان انگلیسی «Encyclopedia» آثار مرجعی هستند که در آنها می توان اطلاعات مختصر و یا نسبتاً جامع درباره موضوعات گوناگون علوم بشری، لغات و اصطلاحات و… یافت. دانشنامهها یکی از مهمترین منابع برای مراجعه علاقه مندان و پژوهشگران به حساب می آیند.

افراسیاب، شاه پهلوان نامدار تورانی و بزرگترین دشمن ایرانیان در شاهنامه در دوره‌ای تقریباً سیصد و بیست ساله است که در منابع اساطیری - حماسی ایران مانند اوستا، متون پهلوی و آثار عربی و پارسی از او در کنار شهریاران و یلان ایراان زمین به تفصیل و اختصار سخن رفته است.

این پژوهش به منظور شناخت جنبه ای از اسطوره کوه یعنی قداست و ارتباط معنوی این جلوه پر شکوه طبیعت با عالم ماورایی است. نوعی ارتباط اسرار آمیز، که مطابق اساطیر و اصول اعتقادی ادیان و سرزمینهای مختلف و با دیدی جزئی تر مطابق ادب و آیین مزدیسنا، کوه ها را مکانی مقدس با ویژگیهای اسرار آمیز مختص به خود قرار می دهد؛ ویژگیهایی که شکل دهنده ارتباط معنوی آدمیان با پروردگار قلمداد می شود.

یک روز یک جُلمبری نزد میرزا آمد. میرزا از او خواهش کرد با رمل طالعی ببیند. آخوند از تاریخ ولادت صاحب طالع پرسش کرد. میرزا گفت پریشب است. معلوم شد خدا به میرزا پسری داده است.

اسلام سیاسی و احیاء گری سلفی اندیش که بعد از الغای خلافت به تدریج در مصر و شبه قاره و جاهای دیگر و با شعار بازگشت به هویت اسلامی و به تدریج با ترویج اندیشه اجرای شریعت و یا حاکمیت الله شکل گرفت در جریان سلفی سده نوزدهم ریشه دارد که می دانیم تا اندازه زیادی متأثر از جریان محمد بن عبد الوهاب و وهابیت بود.

ابوعلی حسن بن محمد بن عباس میکالی معروف به حسنک، به جرم اینکه هنگام بازگشت از سفر حج از خلیفۀ فاطمی هدایایی دریافت کرده بود، در صفر سال 422 در میدان شهر بلخ، به دار آویخته شد. اما از گزارش بیهقی برمی آید که هواداری حسنک از پادشاهی محمد و کینۀ شخصی ابوسهل زوزنی موجبات قتل او را فراهم آورد و گرفتن هدایا، آن هم پس از هشت سال که از تاریخ آن می گذشت، بهانه ای بیش نبوده است.

بی‌تردید امام خمینی(ره) را باید تأثیرگذارترین چهره‌ فرهنگی ایران دانست. نقشی که او در دگرگونی فرهنگی ایران داشته است، با نقش هیچ‌کس قابل مقایسه نیست. او در این عرصه منحصر به‌فرد است. دیدگاه‌های او را صرفاً نمی‌توان از موضع یک روحانی و مرجع تقلید شیعه بررسی کرد؛ او شناختی عمیق از اهمیت فرهنگ و اعتقادات ایرانی‌ها داشت و از نقش مذهب در این جامعه بخوبی آگاه بود؛ به همین دلیل انقلابی که او رهبری کرد، یک انقلاب ارزشی و دگرگونی فرهنگی بود.

واینبرگ بعد از اینکه به خاطر این سخن مورد انتقاد قرار گرفت، آن را اصلاح کرد و متذکر شد که با روشهای علم نمی‌توان هدفی برای جهان کشف کرد. اما بر خلاف نظر واینبرگ، بعضی از عالمان و فیلسوفان، هم در جهان اسلام و هم در جهان غرب، برآنند که اشاراتی در مورد جهات غایت‌شناسانه جهان در علم جدید یافت می‌شود، اگر با بصیرت به کشف آن بپردازیم.

آموزش زبان فارسی در کشور بزرگ و پهناور قزاقستان از سال ۱۹۸۹ شروع شده، ولی در سالهای اخیر ارتباطات فرهنگی ایران و قزاقستان گسترش یافته است که می‌توان به تبادل دانشجو، ترجمۀ آثار بزرگان و برگزاری همایش‌های علمی و ادبی و تاریخی اشاره کرد.