گفتگو

روز ۲۷ رجب سال ۴۰ عام‌الفیل رسول گرامی اسلام حضرت محمد (ص) در غار حرا به پیامبری مبعوث شد. محسن غرویان، استاد حوزه علمیه در گفت‌وگوی پیش‌رو با «فرهیختگان» به مبحث بعثت از زاویه عرفان و فلسفه اسلامی پرداخته و در آن وجوه گوناگون این بحث را مطرح کرده است.

جهان در آستانه بعثت حضرت رسول اكرم (ص) در انحطاط و بحران شگفت‌انگيزي قرار داشت. جهالت، غارتگري، ظلم و ستم، تضييع حقوق ضعيفان و محرومان، فساد و بي‌بند و باري، تبعيض و ناعدالتي، نگراني و دلهره، دوري از اخلاق و انسانيت، تمام جوامع بشري را در آن روزگار فراگرفته بود. در اين ميان منطقه جزيرة‌العرب و به ويژه شهر مكه از منظر فرهنگي، سياسي، اقتصادي و اجتماعي، پايين‌ترين و بدترين وضع را تحمل مي‌كرد. خضوع اعراب جاهل در مقابل چوب‌هاي خشكي كه به صورت بت درست شده بود و اهالي مكه در مقابل آن اجسام بي‌جان قرباني‌ها كرده و استمداد مي‌طلبيدند. در اين اوضاع و احوال بود كه خاتم پيامبران مبعوث شد.

بیست و هشتم بهمن که گذشت مؤسسه ماه مهر 10 ساله شد، مؤسسه‌ای که میان جامعه هنری به مدرسه‌ای پیشرو در آموزش هنر شهرت دارد؛ توجه توأمان به مباحث تئوریک و دایر بودن کارگاه‌های خلق آثار هنری سبب شده 10 هزار هنرجوی ماه مهر در این دهه فرصت آموزشی کم نظیر را تجربه کنند، حضور نخبگان هنر ایران مانند پرویز تناولی، آیدین آغداشلو، عباس کیارستمی، علیرضا سمیع آذر و...

گفتگو با دکتر غزاله طباطبايي مجال بيشتري براي آشناشدن با روش و منش مرحوم دکتر صادق طباطبايي (سخنگوي دولت مهندس مهدي بازرگان) در زندگي مي‌گشايد. چهره‌اي «متفاوت» و «آداب‌دان» که در متن تحولات سياسي و اجتماعي، و فراز و نشيب‌هاي نفس‌گير جهان سياست، همواره رويکردي صلح‌جويانه و گفتگومحور داشت، اهل اعتدال و مدارا بود و بيش از هر چيز اخلاق و انسانيت را ارج مي‌نهاد؛ زيرا قبل از هر چيز با خود به صلح و آشتي رسيده بود...

عماد افروغ، عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس گفت: حرف های کسی که فیلسوف است و نگرش فلسفی به عالم، از جنس نگرش صدرایی دارد، تاریخ مصرف ندارد. مطهری یک فیلسوف سوژه گراست.

فیلسوف آلمانی او را می‌شناختند. این آشنایی دیرپا و زودهنگام كه البته مراحل و سطوح متفاوتی نیز داشته، سبب نشده كه امروز با گذر ١٥٠ سال بتوانیم از تحقق ایده‌های كانت در گفتار و رفتار روزمره جامعه خودمان سخن بگوییم. واقعیت این است كه تنها از سال‌های آغازین دهه ١٣٦٠ است كه ترجمه برخی از مهم‌ترین آثار كانت به فارسی منتشر و همراه با آن شروحی عمدتا درباره فلسفه نظری او تالیف و ترجمه شد. تا پیش از آن شمار متونی كه به تبیین فلسفه او اختصاص داشت، انگشت‌شمار بود و معمولا از آثار دست دوم و نه‌چندان تخصصی. شاید به همین دلیل است كه سید علی محمودی در گفت‌وگوی پیش رو از دست بالا داشتن گرایش‌های اندیشه‌ستیز نسبت به فلسفه كانت سخن می‌گوید، رویكردهای غیرعالمانه‌ای كه متاسفانه آثارش تا به امروز نیز مشهود است. به عقیده این استاد علوم سیاسی احمد فردید و شاگردانش در كنار آنها كه ظاهرگرایانه و قشری فكر می‌كنند از دین دفاع می‌كنند؛ دو گرایش اصلی كانت‌ستیزی در ایران را تشكیل می‌دهند، اگرچه او به نقش چپ‌گرایان افراطی نیز اشاره دارد.

١٢ اردیبهشت، سالگرد درگذشت محمدرضا لطفی، بهانه‌ای بود برای آنها که می‌خواهند زوایای پنهان این چهره موسیقی سنتی را بیشتر درک کنند؛ نوازنده‌ای که می‌نواخت، می‌خواند، آموزش می‌داد و در این اواخر، به دلیل موضع‌گیری‌هایش در عالم سیاست هم شناخته شده بود. بااین‌همه به‌نظر می‌رسد هرچه که رسانه‌ها در سال‌های واپسین عمرش، بیشتر به او توجه کردند، چهره واقعی‌اش، بیشتر در نقاب فراموشی و خاموشی رفت.

شریف لکزایی، عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی گفت: آنچه استاد مطهری در بحث آزادی و اندیشه سیاسی مطرح می کند، مبتنی برنگاه دینی و اسلامی ایشان به ویژه نگاه قرآنی ایشان است.

رئیس مؤسسه آموزشی پژوهشی حکمت و فلسفه ایران با بیان اینکه مطهری فیلسوف است، گفت: به افرادی که ایشان را متکلم می دانند، باید گفت فلسفه و کلام در حکمت متعالیه پیوند وثیقی پیدا کرده است.

اگرچه پهنه فعالیت‌اش «ادبیات» است اما رشته دانشگاهی‌اش، «روان شناسی» بوده است. همین هم باعث شده که در هر دو عرصه، دستی بر آتش داشته باشد. از یک سو، کوشیده میان نقد ادبی و روان شناسی، پیوند ایجاد کند تا بتواند بویژه آثار صادق هدایت را مورد مداقه قرار دهد. از سویی دیگر، ادبیات داستانی معاصر ایران را کاویده و میان آن و مسائل دیگری چون تاریخ، ارتباط برقرار کرده است.