صد و سی و پنجمین جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی، 15 دی ماه سال 1366، طرح تأسیس «فرهنگستان علوم» و «فرهنگستان علوم پزشکی» جمهوری اسلامی ایران را تصویب کرد و پس از تصویب اساسنامهها در مجلس شورای اسلامی، تقریباً همزمان با «فرهنگستان زبان و ادب فارسی» آغاز به کار کردند و میتوان گفت که رسماً در سال 1369 این نهادها وظایف محوله خود را عهدهدار شدند.
همانطور که رشد هر گیاه نیازمند وجود شرایط و ملزوماتی نظیر خاک، آب، نور و هوا است، فلسفهورزی هم زمینه و بافت مناسب خود را میطلبد. بنابراین، باید ابتدا شرایط و ملزومات آن فراهم باشد.
کتاب «زندگی همین است» تازهترین اثر محمدهاشم اکبریانی را نشر چشمه منتشر کرده است. اکبریانی نویسندهای تجربهگراست و در روایتهایش سعی دارد پا به عرصههایی جدید و تجربهنشده بگذارد. داستانهای کوتاه او در «هذیان»، «آرامبخش میخواهم» و «کاش به کوچه نمیرسیدم» و نیز رمان «باید بروم» و «چهره مبهم»هم با رویکردی تجربه گرا نوشته شده است. «زندگی همین است» روایتی نامتعارف است و بیش از دیگر آثار نویسنده میتوان فراروی از فرم معمول داستان نویسی این سالها را دید. با او درباره این رمان و نظراتش درباره داستاننویسی به گفتوگو نشستیم.
شهود و استدلال در وجه اندیشه اسلامی گاهی در تضاد با یکدیگر درک میشوند، اما ملاصدرا بهعنوان یک عارف- فیلسوف توانست از شعلههای شهود برخیزد و بر خاکستر استدلال بنشیند و بین این دو را بدون هیچ کینه و دشمنی در اندیشه خود جمع کند. قاسم کاکایی، عرفانپژوه، استاد فلسفه و عرفان اسلامی دانشگاه شیراز در گفتوگو با «فرهیختگان» با اشاره به این دو وجه اندیشه ملاصدرا او را نه یک عارف و نه یک فیلسوف، بلکه عارفـ فیلسوفی میداند که همین نکته او را از دیگر همرده و همعصران خود متمایز کرده است.
خودمان را در قالب و ساختارهای نوین پنهان نکنیم آنچنان درگیر فرمها شدهایم که محتوا و مضمون اصلی داستان را فراموش کردهایم. داستانهایی مینویسیم که از پشتوانه محتوایی محکمی برخوردار نیستند. خودمان را در قالب و ساختارهای نوین پنهان میکنیم و این همان آسیبیاست که متوجه داستان نویسی امروز شده است. البته ناشران هم تا حدی در این ماجرا مقصر هستند. آنان هم با استقبال از انتشار چنین داستانهایی به این معضل دامن زدهاند ما به دنبال تکمیل یکدیگر نیستیم! به جای آنکه از تجربیات هم استفاده کنیم خواهان نادیده گرفتن و رد کردن همدیگر هستیم. البته این مسأله به امروز و دیروز تعلق ندارد و از دوره صفویه به بعد است که شاهد چنین برخوردهایی هستیم
«صدرالدین محمد بن ابراهیم قوام شیرازی» که در ادبیات فکری ما بیشتر با عنوان «ملاصدرا» و «صدرالمتألهین» شناخته میشود، متأله و فیلسوف قرن یازدهم هجری است. وی بنیانگذار «حکمت متعالیه» خوانده میشود و بسیاری وی را مؤسس «فلسفه اسلامی» میدانند و سنت فلسفی وی را مبنای فلسفه اسلامی در نظر میگیرند. در روز بزرگداشت ملاصدرا به حضور دکتر یحیی یثربی، استاد تمام فلسفه اسلامی دانشگاه علامه طباطبایی رفتیم، او که در حوزه فلسفه و عرفان اسلامی دارای دیدگاههای قابل تأملی است خود سالها در حوزه علمیه در جایگاه طلبه و در فلسفه ملاصدرا تعلیم دیده است. یثربی در باب «جایگاه فکری ملاصدرا در سنت فلسفی ما» با «ایران» به گفت وگو نشست.
اینطور که میگوید «وقت تلف نکرده است». محمدتقی غیاثی، مترجم و منتقد و استاد ادبیات فرانسه، از همان دهه پنجاه که ترجمه و نوشتن را با نقد ادبی آغاز کرد تا امروز، قریب به صد کتاب و مقاله نوشته است. در تمام این دوران بهگفته خودش دنبال آموختن بوده، پی آگاهی و آگاهیدادن. هر اثری را که برای ترجمه یا تألیف انتخاب کرده، از همین رویکرد او نشان دارد.
محمد هاتفی با اشاره به روز بزرگداشت حکیم عمر خیام گفت: معتقدم لازم است محتوای آثار خیام تا حد زیادی متأثر از شهرت حکمی او بررسی شود. مجسمه حکیم عمر خیام نیشابوری
در سال هایی که در مطبوعات فعالیت می کنم و در برخی از حوزه های تخصصی مورد علاقه ام پژوهش های مختصری انجام می دهم، رابطۀ میان فلسفه و ژورنالیسم برایم چالش برانگیز بوده است. این که فلسفه خوانده باشی و روزنامه نگاری کنی و این که بخواهی هم پژوهشی با مخاطب اندک انجام دهی و هم در حوزۀ عمومی تر بنویسی، اندکی متناقض به نظر می رسد. طرح این دغدغه از آن جا نشأت می گیرد که منتقدان دربارۀ رابطۀ میان فلسفه و ژورنالیسم موضع گیری های متفاوتی دارند. دسته ای آن را سطحی و برخی آن را ضروری می دانند.
این هفته مراسمی جهت تجلیل و بزرگداشت مهدی گلشنی موسس فلسفه علم در ایران برگزار شد که ما به این بهانه و انتشار آخرین اثرش به سراغ او رفتیم. مهدی گلشنی، مدیرگروه فلسفه علم دانشگاه صنعتی شریف و عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در تکاپوی انتشار کتاب تازه خود با عنوان خداشناسی است. او معتقد است این کتاب یکی از مرجعهای بحث خداشناسی است. گلشنی در گفتوگو با «فرهیختگان» ضمن اشاره به شبهات مطرح شده درباره خداشناسی در جامعه ایرانی استدلال خود را در این باب تشریح میکند.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید