مقاله

مطابقت جغرافیای اعتقادی ایزدیان با مازندران کهن و حکایت اسارت کاووس در شاهنامه به دست «دیو» در مازندران و توضیح آنچه درباره پرستندگان نیروهای طبیعی که باید مغان و ادامه آنها ایزدی‌ها باشند، هویت تاریخی و اساطیری و اعتقادی کُردهای ایزدی را تا حدودی از مه غلیظ آمیختگی‌ها و تطورات آیینی متوالی به درآورده روشن می‌سازد؛ زیرا با این نمونه‌های واضح که برمی‌شماریم؛‏

آنچه بیش از هر نکته کردهای ایزدی را با اندیشه و ادبیات عرفانی ایران نزدیک و یکپارچه می‌سازد، وجه مشترک آمیختن و اتحاد شخصیتی حضرت ابراهیم خلیل(ع) و زرتشت است. کردهای ایزدی با اینکه اکثر قریب به اتفاق اصول مهرپرستان و مُغان را در آیین خود پاس داشته‌اند، ضمن اعتقاد به تمام پیامبران از آدم تا خاتم، برای زرتشت و دینش احترام خاصی قائل هستند؛ اما در مباحثات، خود را پیرو آیین ابراهیم خلیل می‌دانند که نکته یکانگی ابراهیم خلیل و زرتشت مورد اتفاق اکابر شاعران عارف و عرفای شاعر ایرانی است. هر چند از لحاظ تاریخی قابل بحث و تأمل باشد؛ اما اندیشه آیینی در مواردی خاص از منطق تاریخ و تکثر ظاهر می‌گذرد و به مابعدالتاریخ می‌رسد.

قراردادهایی مثل اجاره و نظایر آن همچون جعاله، صلح منفعت، اباحه منفعت در مقابل عوض، دو شرط دارد: شرط اول: اینکه عملی که در مقابل آن شخص عامل اجرت دریافت می‌کند، اولاً؛ برای وی مقدور باشد بنابراین چنانچه به جهتی کار برای او مقدور نباشد، قرارداد باطل است. عدم قدرت می‌تواند عقلی باشد مثل کسی که به رغم بی‌سوادی قرارداد تألیف کتاب منعقد سازد و می‌تواند عدم قدرت شرعی باشد. عدم قدرت شرعی علل مختلفی دارد. حرمت عمل یکی از مصادیقی است که شخص را غیرقادر می‌سازد، هرچند که در صورت تخلف عامل و ارتکاب قابل استفاده کارفرما باشد

سال‌های پس از كودتای ٢٨ مرداد ١٣٣٢، ایران شاهد فعالیت مترجمان بسیار خوبی مثل عبدالله توكل، نجف دریابندری، ابراهیم یونسی، به آذین و سروش حبیبی بود كه ترجمه‌های بسیار دقیقی را انجام می‌دادند. مثالی برای این حسن دقت سروش حبیبی است كه «ژرمینال» امیل زولا را ترجمه كرده و توضیحی به آن افزوده بود كه این اثر را از فرانسه به فارسی ترجمه كرده‌ و آن را با ترجمه روسی و آلمانی آن مطابقت داده‌ است. بعدها ایشان عنوان كردند كه تنها به دلیل علاقه زیاد به رمان «جنگ و صلح» تولستوی تصمیم گرفته است كه زبان روسی را فراگرفته و این كتاب را ترجمه كند، بنابراین در سن بالای ٦٠ سالگی به آموختن زبان روسی همت گماشته و «جنگ و صلح» و «آناكارنینا»ی تولستوی را به فارسی ترجمه كرده‌اند.

سال‌های پس از جنگ به سال‌های خوشبختی اروپاییان و فرانسویان شهرت یافته‌است. رشد بالای اقتصادی، کاهش شدید بیکاری، تغییر سبک زندگی از سنتی به مدرن و از روستایی به شهری موجب شد چهره جدیدی از زندگی شکل بگیرد. این وضعیت جدید به دنبال خود جدایی از سنت‌های گذشته و تجربه سبک تازه‌ای از زندگی را به همراه داشت که در آن شهروندان را به تفریح و مصرف بیشتر سوق می‌داد. الگوها و سبک زندگی اجتماعی و نگرش فکری جوانان بیشترین دگرگونی‌ها را به خود می‌دید. جدل‌های فراوانی مطرح شد که همگی به اسم زندگی مدرن به انکار و سرکوب ارزش‌های سنتی می‌انجامید. اوقات فراغت و چگونگی گذراندن تعطیلات نیز دچار تحولی اساسی شد. در هنر و ادبیات سخن از «موج‌نو» و «رمان‌نو» همچنین «نقد نو» به میان می‌آمد. هجوم روستاییان به شهر موجب بروز برخی از پدیده‌های تازه مانند مشکلات مسکن و ترافیک همچنین بزهکاری‌های تازه شد.

حقیقت این است که من «سیستان» را با «فرخی سیستانی»، شناختم؛ همچنان که «دامغان» را با «منوچهری دامغانی» و بسیاری شهرها و روستاهای دیگر میهنم و نیز پاره‌های جدا شده و غصب شده از او را با سرایندگان و نویسندگان و عالمان و متفکران کشورم. بسیار کودک بودم ـ در اهواز ـ روزی شعری در دفتری یا کتابی که به دستم افتاده بود خواندم:

«چو دخلت نیست خرج آهسته‌تر کن…» سعدی، شاعر گرانقدر میهن ما در سده هفتم هجری در همه زمینه‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی رهنمودهای ارزنده‌ای دارد که مطالعه آنها می‌تواند به افزایش سطح آگاهی افراد جامعه کمک کند. در این مقالة کوتاه کوشش می‌کنیم به برخی از دیدگاه‌های سعدی در باب مسایل اقتصادی نگاهی گذرا داشته باشیم.

ولى اگر کسى این حرف را نزند، دو حرف دیگر را مى‏تواند بزند. یکى که حرف خیلى سخیفى است، حرفى است که بعضى از قدماى اهل‏تسنن گفته‏اند. دیده‏اند این آیه قرآن تطبیق نمى‏کند با آنچه عمل‏ مسلمین است چون آیه قرآن این دو تا را مى‏گوید، عمل مسلمین بیشتر روى استرقاق است؛ از این رو گفته‏اند این آیه منسوخ است. این خیلى ‏حرف سخیفى است. آیه منسوخ است، به چه منسوخ است؟ این ‏حرفى بوده که افرادى گفته‏اند و هیچ مورد قبول واقع نشده.

انقلاب معرفتی با «اعتدال علمی» چگونه حاصل می‌شود؟ اخباری‌گری گونه‌ای از رویکرد کلان سلفی‌گری است که توان گسست از گذشته به‌هر قیمت را در خود نمی‌بیند. این رویکرد نه تنها خود را در گذشته محبوس می‌کند، بلکه به این وضعیت مباهات کرده و هویت خود را با چنین رویکردی بازتولید می‌کند. اخباری‌گری و اخباری‌گرایی دو مفهوم به‌هم پیوسته است که اولی به مثابه یک مکتب و رویکرد و دومی به معنای پیروی و تبعیت از آن مکتب است

برای پژوهش در این امر، لازم است به نقش کیل کردن و توزین و مانند آنها در انجام معاملات توجه شود، آیا نقش آنها طریقی است یا موضوعیت دارد؟ از ادله عمومی و خاص استفاده می‌شود که مواردی که نقش موضوعیت دارند، بدان خاطر است که تساوی عوضین رعایت شود و در آنها رعایت عدالت مهم است و قرآن کریم در آیات زیر به آن امر فرموده است: «و الی مدین اخاهم شعیباً قال یا قوم اعبدوا الله ما لکم من اله غیره قد جاء‌تکم بیّنه من ربکم فأوفوا الکیل و المیزان و لا تبخسوالناس اشیاءهم و لاتفسدوا فی الارض بعد اصلاحها ذلکم خیر لکم ان کنتم مؤمنین: به سوی مدین، برادرشان شعیب را (فرستادیم). گفت: ای قوم من! خدا را بپرستید که جز او معبودی ندارید. دلیل روشنی از طرف پروردگارتان برای شما آمده است؛ بنابراین حق پیمانه و وزن را ادا کنید و از اموال مردم چیزی مکاهید و در روی زمین، بعد از آنکه [در پرتو ایمان و دعوت انبیا] اصلاح شده است، فساد مکنید! این برای شما بهتر است اگر با ایمان هستید.»(اعراف،۸۵)