مقاله

امروز با آنکه در دین اسلام نه کلیسا وجود دارد و نه محکمه تفتیش عقاید، داعشی‌ها محکمه بزرگی برای «تفتیش عقاید» ساخته‌اند که خود قاضی اصلی آن هستند و به ارزیابی عقاید دیگران و میزان کفر و ایمان آنها پرداخته و حکم به «تکفیر» همه می‌دهند و اسفبارتر آن است که همه این جنایتها به نام دین و با استناد به شریعت و قرآن انجام می‌گیرد.

امروزه با پیشرفت دانش و استفاده‌های گوناگون از خون، به ویژه خون انسان و فراورده‌های آن، این ماده نقش و جایگاه ویژه و حیاتی یافته است. حجم خون در یک فرد بالغ به طور متوسط ۵ لیتر می‌باشد. کار خون به واسطه گردش در داخل رگهای اصلی، توزیع مواد غذایی، اکسیژن و حرارت در بدن و انتقال دی‌اکسید کربن و مواد زاید حاصل از فعالیت سلولها به ارگانهای دفعی است.

تقديرگرايي عاميانه يکي از پديده‌هاي ديرينه اجتماعي در جوامع مختلف بشري است. در تفسير رايج و عوامانه از تقدير، اعتقاد بر اين است که آدمي هيچ اختيار و حق انتخابي در آنچه که برايش از بدو تولد تا مرگ اتفاق مي‌افتد، ندارد. براساس اين تفسير، دست نامرئي تقدير و سرنوشت، آدمي و زندگي او را به هر جهتي که مي‌خواهد و از قبل تعيين شده است، هدايت مي‌کند. گرچه تفسير عاميانه از تقدير و تقديرگرايي از ديرينگي تاريخي بسيار کهن برخوردار است،‌ اما امروزه نيز در برخي جوامع و ازجمله در ايران و ميان بسياري از مردم اين تفسير حضور دارد.

صحبت از جبر و اختیار، تاریخ طولانی دارد. این‌که بحث در جبر و اختیار چه مواردی است جای خود اما در مبحث جبر، یکی از موضوعات مختلف، تقدیرگرایی است.

اگر بخواهیم به ریشه دینی مفهوم تقدیر و سرنوشت نگاه کنیم، به دوران اولیه بشر برمی‌گردد. زمانی‌که دین در زندگی بشر وارد شد مباحثی مثل تقدیر و سرنوشت هم ورود پیدا کرد. چون انسان نسبت به حوادثی‌که بر او عارض می‌شد آگاهی نداشت، فکر می‌کرد نوعی نیروهای ماورایی باعث این اتفاق‌ها می‌شود.

«الکشاف عن حقایق التنزیل وعیون الاقاویل فی وجوه التأویل» نام کامل تفسیری است که مؤلف آن، زمخشری این واژگان بسیار دقیق و سنجیده را درکنار همدیگر چیده است به نحوی که هم رویکرد تفسیری مفسر را بیان کنند و هم همه آنچه را که در تفسیر آمده است نشان دهد. این تفسیر از بزرگ‌ترین، علمی‌ترین، دقیق‌ترین و در عین حال پیچیده‌ترین و چند ساختی‌ترین تفاسیری است که بر قرآن کریم نوشته شده است.

بخش مهمی از مکتوبات، خطبه‌ها و کلمات قصاری که از امام علی بن ابی‌طالب(ع) به یادگار مانده است، به دوران کوتاه خلافت حضرتش بازمی‌گردد که قسمتی از این مجموعه را سید رضی با توجه به نکات بلاغی آن، در کتاب «نهج‌البلاغه» گردآورده است. و با توجه به نکته اخیر، در بسیاری از موارد، گزیده‌ای از خطبه و یا نامه و کلام امام را انتخاب و نقل کرده است. این میراث بزرگ اسلامی و انسانی از نظر کمّیت و کیفیت قابل مقایسه با میراث هیچ یک از شخصیت‌های دوران نخستین اسلام و حتی پس از آن نیست و اصولاً سطح و محتوای این مجموعه نیز قابل مقایسه با درک و آگاهی و فرهنگ عمومی و بلکه فرهنگ نخبگان آن ایام نمی‌باشد.

بدین سان در «سرانجام» نیک و بد «شاهنامه» فردوسی و شخصیت‌های حماسه ملی ایران معرفی و تفکیک می‌شوند و فرّ (ذره‌ذات) را طینت و عمل می‌شناسد و هر کس را با کردار خویش می‌سنجد و فرزند بی‌گناه را به جای پدر گناهکار از «فرّ» که نعمتی خدایی است، محروم نمی‌سازد.

نتیجه استدلال به آیات شریفه این شد که حرمت در آیات مزبور به أکل انصراف دارد و خداوند بدین وسیله می‌خواستند اعراب و دیگر مخاطبان را از این عمل ناپسند باز دارند.

ماه مبارک رمضان، همه به میهمانی خدا می‌روند و کیست که از این میهمانی شادمان نباشد، اما در دهه دوم این ماه عزیز، فرق مبارک مظلوم‌ترین بشر همیشه تاریخ، به‌دست شقی‌ترین و پلید‌ترین به‌ظاهر انسان‌های آن روزگار شکافته شد و خون مبارک آن حضرت، خضاب محاسن زیبایش شد، تا ماشیعیان برای همیشه و همواره، داغدار شهادت علی(ع) باشیم و درماهی که مبارک و میمون است و باید به شادی برخاست، به سوگ و داغ مظلومیت او، عزادار و سیاهپوش باشیم.