اخبار

کفش تنها پایپوش نیست و در فرهنگهای مختلف معانی متعددی حول آن شکل گرفته است. کفش به عنوان بخشی از لباس فرد می تواند نمادی از هویت، پایگاه اجتماعی و اقتصادی، گرایش و علایق فرد باشد. همچنین کفش همچون بسیاری دیگر از ابزارهای مورد استفاده انسان در باورها و آداب و رسوم و حتی ادبیات حضور پیدا کرده است. برخی از این مفاهیم همچنان کارکرد خود را در زندگی امروزی نیز حفظ نموده اند.

هنر از منظر یونانیان: یونانیان برای هنر از واژه تخنه استفاده می­ کردند. این واژه همان گونه که در منابع ذکر شده همان «تکنیک» امروزی و به معنی ساختن است. در تاریخ فلسفه یونان، دموکریتوس (480- 380 ق.م) نخستین کسی است که هنر را تقلید از طبیعت دانسته ­است. البته آرای دموکریتوس در آثار فلاسفه بعدی و از جمله ارسطو نقل شده ­است. افلاطون را در تاریخ فلسفه نخستین کسی می­ دانند که به طور مستقیم به بحث درباره هنر و نقد آن پرداخت. از منظر وی هر پدیده ­ای در عالم ماده، نمونه ­ای در عالم مثال دارد و بنابراین تمام پدیده­ های طبیعی تقلیدی از آن الگوی اولیه در عالم مثل هستند.

پوشاک زنان در دوره­ افشار همان پوشاک صفویان اما بسیار ساده تر بوده است. پوشاک زنان این دوره نیز مانند مردان بود ولی با پارچه ­های ظریف ­تر و خوش ­نقش ­تر دوخته می ­شد. پیراهن زنان در دوره­ زندیه تنگ ­تر از مردان و از جنس نخ و ابریشم بود. یقه­ آن گرد و در زیر گلو با دکمه یا بند بسته می ­شد و از زیر گلو تا سینه چاک داشت؛ پوشیدن پیراهن ­های نازک و بدن نما در این دوره میان زنان رواج یافت و دامن پیراهن ­ها نیز کوتاه­ تر از دوره ­های قبل شد

با حمله مغول بسیاری از عناصر شرق دور، هم در فرم لباس‌ ها و هم در نقوش پارچه‌‌ها اقتباس شدند. پس از تاخت و تاز‌های چنگیز و فرزندانش، و آغاز دوره‌ ثبات، فرهنگ و هنر مجدداً مورد توجه قرار گرفت و این توجه بالطبع صنعت پارچه و سپس پوشاک را تحت تأثیر قرار داد. پارچه بافی در این دوران پیشرفت قابل توجهی کرد و پوشاک و لباس و وضع ظاهری برای مردم اهمیتی شایان یافت. باید دانست که در این دوره آینه ‌داری از مشاغل پر رونق بود از این رو مردم چه مرفه و چه زحمتکش به سر و وضع خود توجه خاصی نشان می ‌دادند و با دادن سکه ‌ای، خود را در آینه ‌ها تماشا می‌ کردند (متین،1386: 381). لباس زنانه در این دوره از چند قطعه مختلف تشکیل می ‌شد. پیراهن زیر با یقه‌ گرد ساده که در بیشتر مینیاتورهای متعلق به دوره‌ ایلخانی از زیر پیراهن رویی نمایان است.

تحقیقات در زمینه پوشاک دوره­ امویه به علت فقدان آثار به جای مانده با مشکل روبه رو است. بعلاوه بسیاری از آنچه که باقی است، صرفاً نمادین بوده و بیانگر آنچه که حقیقتاً پوشیده می ­شده، نیست. با این حال شواهدی هست مبنی بر آنکه از شیوه پوشش اواخر دوران ساسانیان در ایران برای مدت زمانی پس از ورود اسلام، کماکان استفاده می ­شد. آنچه که به عنوان سند و مدرک، نمونه ­هایی از تن­پوش ایرانیان را در قرون اولیه­ اسلامی می ­نمایاند، اسناد نقاشی مانوی و دیوارنگاره­ های سغدی در پنجیکنت در حوالی سمرقند و یا پارچه هایی که بر روی آن­ها نقش تن­پوش ایرانیان تا حدودی مشخص شده و با مقایسه با بشقاب­ های فلزی دوره ساسانی وجه مشترکی را می ­توان میان آن­ها تشخیص داد و نتیجه گرفت که تن­پوش ایرانیان در دوران اولیه اسلامی همان تن پوش عصر ساسانی بوده است (غیبی،1385: 289). در نقاشی ­های دیواری و مینیاتورهای مانویان در تورفان چین نمونه­ هایی از پوشاک ایرانیان را در دوران پس از ساسانیان تا قرن نهم میلادی می ­توان یافت.

محدودیت آثار به جا مانده از لباس زنان در دوره­ ی ساسانیان در قیاس با لباس مردان، تحقیق در این خصوص را با مشکل مواجه ساخته است. کنت گوبینو در کتاب «سه سال در ایران» معتقد است که آنچه در ایران ساسانی بوده است تنها پوشیدگی زن نبوده، بلکه مخفی نگه داشتن زن بوده است. پوشیدگی زنان در این دوره چنان اهمیتی داشت که حتی گاهی لباس هنرپیشگان زن، مانند لباس­ های بلند سایر بانوان، تا پشت پا کشیده شده است. لباسی که توسط زنان غیر درباری و غیر ربانی پوشیده می ­شد،

هر­ گاه در فرم تن­ پوش ­های دوره سلوکی و تزییناتی که برای آن قایل شده اند دقیق شویم به شلوغی و انسجام نداشتن موتیف ­ها (طرح تزیینات روی پارچه­ لباس) و به طور کلی برش و دوخت تن پوش­ ها که تفاوت فاحشی با دوره­ی هخامنشیان دارد، پی می­ بریم. در این دوران می توان پیکره ­های برنزی آتنا[1]الهه­ یونانی را با لباسی که همانند لباس یونانیان شکل خاصی ندارد مشاهده کرد. یک نمونه از این پیکره ­ها، تندیسی مکشوف از نهاوند مربوط به قرون سوم و دوم قبل از میلاد است. باید توجه داشته باشیم که برای این پیکره­ ها که سبکی یونانی دارند، لباس تنها یک پوشش محسوب نمی ­شود بلکه بیش از آنکه بخواهد بدن را از نظر پنهان دارد، به خطوط آن شکوه و وقار می­ بخشد. با این وجود پارسیان در این دوران سعی کردند پوشش خود را حفظ کنند. کما اینکه پس از بر افتادن سلوکیان، احیای سنت­ های پوشش در ایران را شاهد هستیم.

درخت آسوریک که یک مناظره ساده اما دلنشین میان بز و نخل است، حاوی اطلاعات متنوعی درباره فواید این دو موجود نیز هست. همچنین اطلاعات وسیعی درباره واژگان کهن به خواننده می دهد که در اینجا به مرور واژگان مربوط به پارچه لباس در این منظومه می پردازیم: