اخبار

بینش تاریخی در تبیین سیاسی همایش دوروزه «تاریخ و علوم سیاسی» با میزگردی پایان یافت که ابتدا قرار بود با حضور هاشم آقاجری، داریوش رحمانیان، ابوالفضل دلاوری، احمد بنی‌جمالی و عباس منوچهری برگزار شود؛ اما از این افراد منوچهری و بنی‌جمالی در میزگرد حضور نیافتند و گفت‌وگویی مفصل درباره نسبت تاریخ و علوم سیاسی درگرفت. در ابتدای میزگرد انتهایی داریوش رحمانیان خلاصه‌ای از بحث‌ها و مجادلات مطرح‌شده را بیان کرد و تریبون را به ابوالفضل دلاوری داد. او صحبت خود را با انتقادی به روند موجود در همایش آغاز کرد که بیشتر به جنبه‌های بین‌رشته‌ای دو حوزه تاریخ و علوم سیاسی و کمتر به ارتباط این دو در مطالعات ایرانی در چند دهه اخیر و آسیب‌شناسی این ارتباط پرداخته است.

عزت‌الله فولادوند در همایش «تاریخ و علوم سیاسی» بررسی کرد: متاسفانه فلسفه تاریخ از قدیم نزد ما مغفول مانده و این غفلت سبب شده است ملتی کهنسال و تاریخ‌مند مانند ملت ایران که به گفته معروف هگل تاریخ به معنای صحیح با آن آغاز می‌شود، از دیدگاهی عمیق و فلسفی نسبت به گذشته خودش محروم بماند و این محرومیت نیز آثار زیان‌مندی به بار آورده است که اجمالا بر اهل نظر پوشیده نیست. ولی عجالتا مجالی برای بحث درباره آن نداریم. امروز در اینجا می‌خواهم پس از شرح مختصری درباره چیستی، هدف‌ها و اقسام فلسفه تاریخ به‌عنوان نمونه به آرای لئوپولد فون رانکه (Leopold von Ranke) بپردازم که معتقد بود مورخ فقط باید آشکار کند واقعا در گذشته چه روی داده است و از تاریخ‌نگاران همعصر خودش انتقاد می‌کرد که با انگیزه اصلاحات، تاریخ را تابع اغراض سیاسی، اجتماعی و مذهبی قرار می‌دهند. اکنون اختصارا بپردازیم به خود فلسفه تاریخ.

همایش تاریخ و علوم سیاسی که مقرر بود به همت پژوهشکده تاریخ اسلام در روزهای 24 و 25 اردیبهشت ماه برگزار شود، در روزهای 28 و 29 خرداد ماه برگزار خواهد شد. گروه تاریخ و همکاریهای میان رشته ای پژوهشکده تاریخ اسلام برای بسترسازی گفتگوها و همکاریهای میان مورخان و تاریخ پژوهان با اصحاب دیگر رشته ها همایش دوسالانه ای را با عنوان تاریخ و همکاری های میان رشته ای طراحی کرده است که نخستین آن با عنوان «تاریخ و همکاری‌های میان رشته‌ای» در اسفندماه 1390 برگزار شد.