اخبار

رسالت ما در علوم سیاسی و روابط بین‌الملل تغییر افراد نیست، بلكه اصلاح اندیشه‌ها و ایجاد ساختارهاست. اما چهار نكته مقدماتی مبنای بحث من است: ١- یـكی از مشـكلات روش‌شناختی ما این است كه ذهن‌های پراكنده داریم. هر ملت، دولت، سیاستمدار و حكومتی كه بخواهد در اصلاح اندیشه‌ها و ایجاد ساختارها موفق باشد، باید ذهن متمركز داشته باشد. باید مقدورات خود را بررسی كنیم و به شناخت عمیقی از جایگاه خود در نظام بین‌الملل برسیم تا بتوانیم آینده ایران را طراحی كنیم.

محمود سریع القلم استاد دانشگاه شهید بهشتی هفته گذشته در سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور حضور یافت به طرح ایده‌های خود برای حرکت ایران به سمت توسعه پرداخت. در سازمانی که پس سال از چشیدن سال‌ها طعم انحلال، در دولت یازدهم دوباره احیاء شده است و همگان امیدوارند تا نقش خود را در تدوین برنامه‌های توسعه کشور یابد.

عمده بحث‌های نخبگان فكری ما در باب توسعه حول مبانی فلسفی این مفهوم است. اینكه توسعه‌یافتگی یعنی چه؟ این تقسیم‌بندی از كجا ناشی می‌شود؟ نظام جهانی چگونه به كشورهای شمال- جنوب یا مركز- پیرامون تقسیم می‌شود؟ اما محمود سریع‌القلم، استاد دانشگاه بهشتی چنین نیست. وی كه عمده مطالعاتش پیرامون توسعه‌یافتگی است و تا به حال كتاب‌ها و مقالات متعددی در این باب منتشر كرده است (كه معروف‌ترین آن عقلانیت و آینده توسعه‌یافتگی در ایران است) معتقد است كه دیگر زمان آن نیست در باب مبانی فلسفی توسعه‌یافتگی بحث شود.

هما کبیری: «اصول ثابت توسعه» عنوان مقاله‌ای است که دکتر محمود سریع‌القلم 26 سال پیش نوشت. وی در آن مقاله تلاش کرده بود مبانی مشترک توسعه‌یافتگی را در مناطق مختلف جهان، به‌رغم تفاوت‌های فرهنگی، اقلیمی، نژادی و‌‌... کشورها استخراج و ارائه کند؛ اصولی مانند ضرورت تولید ثروت، رقابت‌پذیری در عرصه اقتصاد و بین‌المللی شدن. وی همین خط فکری را در ربع قرن گذشته دنبال کرده است. همین چند روز پیش در گردهمایی مدیران مناطق آزاد و ویژه تجاری بار دیگر به بیان این اصول با ارائه آمارهای جدید و نمونه‌های روزآمد پرداخت و بر ضرورت رقابت و بین‌المللی شدن برای رشد اقتصادی و فرهنگی تاکید کرد. هرچند برخی رسانه‌ها «بین‌المللی شدن» را «غربی شدن» تلقی و از همین زاویه سخنان او را نقد کردند. متن سخنرانی سریع‌القلم در گردهمایی یادشده، در پی می‌آید.

دکتر محمود سریع‌القلم اظهار کرد: حفظ ارزش‌هایی همچون انسانیت، معنویت و عدالت در سایه تورم دو رقمی، درآمدهای محدود و فقر قابل تصور نیست. این استاد علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی همچنین با اشاره به اینکه "در جامعه هزاران جزیره فکری و فلسفی وجود دارد"، خاطرنشان کرد: اصل اختلاف در ایران میان گروه‌های فکری و سیاسی است و ما هنوز گفت‌وگوی دقیق، علمی و بی‌تکلفِ فکری را میان جریان‌های مختلف آغاز نکرده‌ایم.