بررسیِ مجدّدِ چهار بیت بحث‌برانگیز شاهنامه دربارۀ ضحّاک فردوسی در اوایل پادشاهی ضحاك چهار بیت در بیان بی‌رسمی هوس‌آلود او سروده پس آیین ضحاك وارونه‌خوی چنان بُد که چون می‌بدیش آرزوی ز مردان جنگی یکی خواستی بکُشتی/به گُشنی/به کُشتی که با دیو برخاستی کجا نامور دختری خوب روی به پرده اندرون پاک بی گفت و گوی
دکتر محمود امیدسالار یکی از نامدارترین شاهنامه‌شناسانِ معاصر هستند. کارنامۀ پژوهش‌های ایشان را به‌طورِ کلّی می‌توان در سه بخش تقسیم‌بندی و بررسی کرد: نخست، مقالاتِ مختلف در نشریّاتِ عمدتاً چاپِ خارج (ایرانشناسی و ایران‌نامه) در دهۀ شصت و هفتاد دربارۀ مسائلِ متنی، لغوی، تحلیلی، حماسی – اساطیری و فولکلوریکِ شاهنامه که بخشِ مهمّی از آنها در مجموعۀ جستارهای شاهنامه‌شناسی و مباحث ادبی (تهران، بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار،۱۳۸۱) آمده است.
در متون تاریخی و ادبی معتبر، که بسیاری از پیامبران سامی با شهریاران و یلان تاریخ ملی پهلوان ایران معاصر یا همسان پنداشته شده اند، نام حضرت عیسی(ع) در میان پیامبران مورد مقایسه و اختلاط دیده نمی شود و این با توجه به درآمیختگی سرگذشت و شخصیت مسیح(ع) با عناصر و بنمایه ای گوناگون داستانی (اساطیری، حماسی و عامیانه)- که طبعا زمینه مناسبی را برای این معاصرت یا یکسان انگاری یاد شده فراهم می آورد- تا حدودی سزاوار تامل و پرسش است
:در داستان رستم و اسفندیار کتایون برای اینکه مانعِ رفتنِ پسرش اسفندیار به سیستان و رویارویی با رستم بشود خدمات و پهلوانی‌های رستم را یادآوری می‌کند و از جمله می‌گوید: «همان ماه هاماوران را بکشت/ نیارست گفتن کس او را درشت» در این بیت منظور از ترکیب «ماه هاماوران» سودابه است و با اینکه فقط در یک نسخه (لندن/ بریتانیا 675 ه.ق) آمده در همۀ چاپهای معتبر و نیمه معتبرِ شاهنامه انتخاب شده است، امّا نگاشتۀ بیشترِ دستنویس‌ها، «شـاه هاماوران» است کـه فقـط در بعضی چاپهای سنگی و کم اعتبارترِ شاهنامه دیده می‌شود.
تازه ترین كتاب دكتر شمیسا بــا تعبیـری برگرفته از راحة الصـدور شاهِ نامه ها نامیـده شـده اسـت. ایـن اثـر مجموعـه یادداشـتهای ایشان دربـارۀ فردوسی و شـاهنامه اسـت كـه در طـول ِ چنـد سـال بـر حواشـی شـاهنامۀ ِ تصحیـح ژول مـول و سـپس چـاپ مسـكو نوشـته و اخیـرا در قالـب كتابـی در بیسـت فصـل منتشـر شـده اسـت. در ایـن كتـاب گاهـی اشـارات، حدسـها و پرسشـهای جدیـد و تاملبرانگیـزی دیـده می شـود و بـه رغـم تنـوع موضوعات وِ حجـم نسـبتا ِ زیـاد آن (نهصـد صفحـه) بسـیاری از مطالـب به اختصـار و گـذرا مطـرح شـده كه محتملا ناشی از شكل یادداشتی اصل آنهاسـت. در ایـن مقالـه پیشـنهادهایی دربـارۀ بعضـی نظریات و دریافتهای ِ شـاه نامه هـا آورده شـده اسـت.
عصر روز پنجشنبه، خانه اندیشمندان علوم انسانی میزبان بزرگان عرصه فرهنگ و علاقه‌مندان به صاحبان سرو ایرانی بود. در آغاز بعد از خواندن سرود ملی، نوای موسیقی اصیل ایرانی در سالن طنین انداز شد و پس از آن مجری برنامه به معرفی جایزه سرو ایرانی به عنوان نخستین تندیس مستقل ایرانی در زمینه میراث فرهنگی با تعریف یونسکو پرداخت و مروری بر سروهای دو دوره قبلی داشت.
سومین دوره آیین اهدای جایزه سرو ایرانی پنجشنبه این هفته، ۱۴ تیر برگزار می‌شود و لوریس چکناواریان دریافت‌کننده یکی از دو سرو این مراسم خواهد بود. به گزارش ایلنا، در سومین دوره آیین اهدای جایزه سرو ایرانی تندیسِ سروِ سایه‌فکن به لوریس چکناواریان (رهبر ارکستر و آهنگساز) و سجاد آیدنلو (شاهنامه‌شناس و استاد دانشگاه) اهدا خواهد شد.
تازه تریــن کتــاب دکتــر شمیســا بــا تعبیــری برگرفتــه از راحة الصــدور شاهِ نامه نامیـده شـده اسـت. ایـن اثـر مجموعـه یادداشـتهای ایشـان دربـارۀ فردوسـی و شـاهنامه اسـت کـه در طـول ِ چنـد سـال بـر حواشـی شـاهنامۀ تصحیـح ژول مـول و سـپس چـاپ مسـکو نوشـته و اخیـراً در قالـب کتابـی در بیسـت فصـل منتشـر شـده اسـت. در ایـن کتـاب گاهـی اشـارات، حدسـها و پرسشـهای جدیـد و تأمل برانگیـزی دیـده می شـود و بـه رغـم تنـوع موضوعات وِ حجـم نسـبتا ِ زیـاد آن (نهصـد صفحـه) بسـیاری از مطالـب به اختصـار و گـذرا مطـرح شـده که محتملا ناشی از شکل یادداشتی اصل آنهاسـت. در ایـن مقالـه پیشـنهادهایی دربـارۀ بعضـی نظریـات و دریافتهـای شـاه نامه هـا آورده شـده اسـت.
چکیده ای از سخنرانی دکتر آیدنلو(که پیش از این در بنیاد ایرانشناسی سخنران رانده بودند) بدین قرار است. ایشان شماری از آن بیت ها را برشمرد و گفت: - بیت بسیار پرآوازه‌ای هست که همواره آن را از فردوسی دانسته اند؛ اما بیگمان و بی هیچ تردیدی سروده ی او نیست. آن بیت چنین است: «چنین گفت پیغمبر راستگوی/ ز گهواره تا گور دانش بجوی»
فردوسی در پایان پادشاهی شاپور ذوالاکتاف چند بیتی دربارة احوال شخصی خویش آورده است که با این بیت آغاز می شود : چو آدینه هرمزد بهمن بود بر این کار فرّخ نشیمن بود پژوهشگران دربارة این چند بیت نظریات گوناگونی اظهار کرده و آنها را ناظر بر آرزوی دیدار فردوسی با پیامبر اسلام (ص) پس از مرگ، شادمانی از اتمام نظم این بخش از شاهنامه و جشن شصت و ســومین زاد سال فردوسی دانسته اند، اما با دقت در ساختار، ترتیب و نوع بیان این بیت ها آشکار می شود
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید