اخبار

نزاع‌های گاه و بی‌گاه روشنفکران و آکادمیسین‌ها دیگر به بخش جدایی‌ناپذیری از فضای علمی و فرهنگی کشور تبدیل شده است. نزاع‌های مختلفی که عمدتا نه برای کشف مجهول یا گفت‌وگو برای مفاهمه بلکه برای کسب پرستیژ و پرنسیب علمی و فرهنگی بیشتر و تثبیت جایگاه روشنفکر یا آکادمیسین در این فضا اتفاق می‌افتد. در آخرین مورد از این دوئل‌های به ظاهر اندیشه‌ای مصطفی ملکیان و خشایار دیهیمی دست به گریبان شده‌اند.

همایش دولت‌پژوهی؛ واکاوی‌های نظری، کاربردی و آسیب‌شناختی سه‌شنبه هفته گذشته در تالار اجتماعات دانشکده علوم اداری و اقتصادی دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد. در این همایش طی چهار نشست ابعاد مختلف دولت به معنای حاکمیت واکاوی شد و موضوعاتی چون «دولت و کیفیت سیاستگذاری عمومی در ایران»، «دولت و اقتصاد سیاسی و توسعه»، «مباحث حقوقی و قانونی دولت» و «مباحث نظری در زمینه دولت» از مباحث پنل‌های این نشست بودند.

دهمین همایش سالانه انجمن علوم سیاسی ایران با موضوع «وضعیت فكر سیاسی در ایران معاصر» پنجشنبه پنجم اسفندماه با حضور اساتید و پژوهشگران برجسته حوزه اندیشه سیاسی و سایر حوزه‌های مرتبط، در خانه اندیشمندان علوم انسانی و به صورت پنل‌های موازی برگزار شد. در یكی از پنل‌های صبح این مراسم داوود فیرحی دبیر علمی همایش، محمدرضا تاجیك، محمد سروش محلاتی، حاتم قادری و محمدجواد غلامرضا كاشی هر یك با توجه به حوزه مطالعاتی خود به بررسی جنبه‌ای از وضعیت فكر سیاسی در ایران پرداختند و در پنل دیگری احمد نقیب زاده، عباس منوچهری، سیدعلی میرموسوی و مرتضی مردیها در باب این موضوع سخنرانی كردند. سخنرانی اختتامیه نیز بر عهده جواد طباطبایی گذاشته شده بود. اما عزت‌الله فولادوند كه پیش‌تر نام او به عنوان یكی از سخنرانان این مراسم اعلام شده بود در این همایش حضور نیافت

قرار است تا پایان سال جاری دفاتر سه‌گانه مجلد نخست تاریخ اندیشه سیاسی جدید در اروپا توسط جواد طباطبایی منتشر شود. یکی از نقاط افتراق و تمایز پژوهش‌های این فیلسوف سیاسی با تالیفات یا ترجمه‌های دیگر ایرانیان معطوف به منابع تفسیری طباطبایی است. او اکثرا با رجوع به منابع دست‌اول کار خود را پیش برده است؛ منابعی که توسط اندیشمندان مهم و البته کمتر شناخته‌شده در ایران تالیف شده است.

چاپ جدید کتاب سیدجواد طباطبائی با عنوان « تاملی درباره ایران» توسط انتشارات مینوی خرد منتشر شده است و روانه نمایشگاه کتاب می شود. تازه ترین کتاب سیدجواد طباطبائی با عنوان « تاملی درباره ایران» جلد نخست دیباچه ای بر نظریه انحطاط ایران با ملاحظات مقدماتی در مفهوم ایران توسط انتشارات مینوی خرد منتشر می شود.

گذار از انحطاط تاریخی جز از مجرای اندیشیدن درباره آن امکان پذیر نخواهد شد و اگر تاکنون در این باره نیندیشیده ایم، به معنای آن نیست که خار انحطاط در سراسر پیکر تاریخ فرهنگ و تمدّن ایرانی نخلیده است، بلکه با توجه به تجربۀ مغرب زمین که از همان آغاز، یعنی از سپیده دم فرهنگ یونانی، در صورت های مختلف، به «انحطاط» اندیشیده است، میتوان گفت که فقدان مفهوم انحطاط در یک فرهنگ، نشانۀ‌ عدم انحطاط نیست، بلکه عین آن است.

سیدجواد طباطبایی در خلال درس گفتارهای چهارشنبه شب‌ خود با عنوان "ایده‌آلیسم آلمانی" که در موسسه بهاران خرد و اندیشه برگزار می‌شود، در راستای تشریح نظریه وحدت کانت و با توجه به اتفاقات تروریستی اخیر فرانسه که احتمال گسترش آن به ایران نیز وجود دارد، تحلیلی ارائه کرد. گزارش بخشی از سخنان وی را که توسط یکی از دانشجویان تقریر و در اختیار ما قرار گرفته در زیر می خوانید:

اگرچه از دهه‌های پیش روشن‌فکری ایرانی پیوسته اقبالی به فلسفه‌ی هگل نشان داده است، اما به‌رغم ترجمه‌هایی که از برخی نوشته‌های فیلسوف آلمانی به زبان فارسی صورت گرفته و انتشار کتاب‌هایی درباره‌ی فلسفه او -اعم از نوشته و ترجمه از زبان اروپایی- کمابیش می‌توان گفت که هنوز در زبان فارسی هیچ اثر معتبری در این باره وجود ندارد. تا زمانی که حمید عنایت (استاد پیشین دانشگاه تهران، ۱۳۴۹) ترجمه‌ی فارسی کتاب استیس انگلیس را منتشر کرد، کتابی درباره‌ی فلسفه‌ی هگل وجود نداشت. ۱ البته اندکی پیش از آن، حمید حمید رساله‌ی کوتاهی را به‌عنوان هگل و فلسفه‌ی جدید منتشر کرده بود که اهمیتی جز اینکه نخستین نوشته‌ی به زبان فارسی بود، نداشت.

به مناسبت چاپ ویراست جدید «جدال قدیم و جدید در الهیات و سیاسات» جواد طباطبایی ایدۀ مُدرن، که منظور طباطبایی نیز هست، برخلاف آن‌چه در بادی امر به نظر می‌رسد، واقعیّتی خیالی یا «پندارگون» نیست. بنا به تفسیر او، مطلق یا روح در فلسفۀ هگل معادل «ایده» است که صرفاً به مثابه «حرکت وجود دارد». «ایده» مساوق است با خودِ حرکت و «بازگشت به امر متناهی»، از این حیث که «فراتر رفتن از امر متناهی است»، و حرکتی «در خویشتن خود» است.

آیین رونمایی مجموعه 20 جلدی «تاریخ جامع ایران» سه شنبه 26 خردادماه با حضور آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، جمعی از اعضای شورای عالی بنیاد دائره‌المعارف بزرگ اسلامی و نویسندگان تاریخ جامع ایران، پژوهشگران و محققان حوزه تاریخ در مرکز دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی برگزار شد.