اخبار

استفتاء از آیت الله محمد حسن شیرازی در مورد کشیدن قلیان و حکم نامبرده در حاشیه نامه مبنی بر حرام بودن استعمال توتون و تنباکو به هر صورت ممکن.

به‌طور معمول در بررسی اتفاقات مربوط به جنبش تنباکو درباره وقوع حادثه، فتوای میرزای‌شیرازی و واکنش‌هایی که از سوی مردم در قبال این واقعه شکل گرفت، بحث می‌شود. اما یکی از مهم‌ترین بحث‌هایی که از پیامدهای جنبش مشروطه بوده و چندان به آن توجه نشده است، واکنش ناصرالدین‌شاه و حکومت پس از لغو امتیاز بهره‌برداری از توتون و تنباکوی ایران است. واکنش ناصرالدین‌شاه به حدی شدید بود که گروهی گلوله میرزا رضای‌کرمانی را که پنج سال بعد در جوار حرم شاه عبدالعظیم حسنی باعث مرگ شاه قاجار شد، دریچه نجات ایرانیان می‌دانند.

به بهانه سالروز صدور فتوای تحریم تنباکو «بسم الله الرحمن الرحیم الیوم استعمال تنباکو و توتون در حکم محاربه با امام زمان است.» همین یک جمله کافی بود تا تاریخ معاصر ایران به دوره تازه‌ای وارد شود؛ دوره‌ای که جنبش مشروطه را در ادامه به چشم خویش دید و ایران را با وقایع متفاوتی روبه‌رو کرد. فتوای حرمت استعمال توتون و تنباکو را میرزای شیرازی با امضای «محمد حسن حسینی» از سامرا به تهران فرستاد تا روزهای پایانی اردیبهشت سال 1270 ایرانیان را رویای تازه‌ای شکل دهد؛ رویای روبه‌رو شدن با حکومت رویایی.