اخبار

این توضیحات گویای آن است که تاریخ «فلسفۀ حصولی»۱۹ از مهم‌ترین مؤلفه‌های شناخته‌شده در حوزه اندیشۀ غربی است و به طور طبیعی و بنیادین نیز تضاد آن با تاریخِ «حکمت حضوری»۲۰ در ایران همیشه امری اجتناب‌ناپذیر بوده است. به‌راستی چگونه می‌شود که کارل یاسپرس به‌راحتی از تمام واقعیت‌های تاریخی خصوصاً تمایز شرق و غرب چشم‌پوشی می‌کند و «دورۀ محوری» باستان را به آغاز تاریخ فلسفه در یونان ربط می‌دهد؟

دستگاه دیوان‌سالاری حکومت‌های ایران در دوران پیش از اسلام، یکی از جالب‌ترین موارد حکومتی آن روزگار به شمار می‌رود. این دیوان‌سالاری از دوران مادها (550-708پ. م) شروع شده و با شاهنشاهی هخامنشی (330-550پ. م) و اشکانی (250پ. م تا224م) تکامل یافته و در دوران ساسانی (651-224 م) به اوج خود رسیده است.

آفرین و نفرین(دعا و لعن) از بن مایه های دینی، فرهنگی، اسطوره ای و ادبی است که از دیرباز، همگام با هم، از ادبیات قبل از اسلام تا شریطه های قصاید مدحی و انواع مختلف ادبی استمرار یافته است. هدف این مقاله که با روش توصیفی تحلیلی انجام گرفته، بررسی وجوه مختلف آفرین و نفرین در آثار دوران پیش از اسلام(باستان و میانه) است.

سنگ نوشته ها و آثار به جا مانده از تمدن های بین النهرین که سال ها مورد بررسی، تجسس و تفحص باستان شناسی قرار گرفته اند، حکایت از این دارد که بابلی ها نخستین مردمی بودند که توجه شان به سوی آسمان، خورشید و ماه و ستارگان جلب شد. گرچه شاید حدود 1000 سال پیش از آن، سومری ها نیز نیم نگاهی به آسمان و اجرام آسمانی داشته اند.

نوشتار حاضر نمایانگر بخش کوچکی از اندیشه‌های روزگاران کهن است که در اوراق ادبیات باستانی ما ثبت شده و نشان می‌دهد که ایرانیان در آوردگاه تفکر و استدلال نیز اسبان خود را به شایستگی تازانده‌اند. این نوشتار از کتاب«آفرین نامة» شادروان دکتر محمدامین ریاحی برگرفته شده که با مآخذ فراوان و پی‌نوشت‌های متعدد، نمونه‌ای از یک مقاله علمی است؛ اما از آنجا که بسیاری از این مطالب تنها به کار متخصصان می‌آید، عمده آنها حذف شد تا خواننده معمولی سردرگم نشود.

در برقراری تطبیق و مقایسه میان دو تفکر یا حوزه فکری، بویژه تفکر متعلق به دوره باستان، به دو روش میتوان عمل کرد؛ روش اول، مطالعات تاریخی و اثبات تأثیر و تأثر میان دو فرهنگ بر اساس شواهد تاریخی است و روش دوم آن است که مؤلفه های هر تفکر و شباهتهای آنها با یکدیگر بررسی شود. در این میان، لغت شناسی تعابیر و واژگانی که در هر نظام فکری بکار میرود و بررسی نقاط مشترک و متفاوت آنها، جایگاهی خاص دارد.

نشست «در باغ هویت ایرانی»؛ آئین رونمایی ویژه نامه مجله دربند با موضوع بررسی افکار و آثار فرهنگ رجایی در خانه اندیشمندان علوم انسانی با حضور فرهنگ رجایی، استاد اندیشه سیاسی دانشگاه کارلتون کانادا، حمید احمدی، حمیدرضا جلایی‌پور، حبیب‌الله فاضلی و شجاع احمدوند در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد.

شعر حافظ شیرازی بی‌‌گمان چکیدۀ روح ایرانی است. روح ایرانی در درازنای چند هزاره از دوران باستان تا روزگار اسلامی فراز و نشیب‌های شگرف تاریخی و فرهنگی را پشت سر گذاشته و آبدیده شده است.

نظامی و سهروردی هر دو زنده‌کنندگان حکمت ایران باستان هستند؛ یکی در شعر و آن دیگری در نثر. هر یک از این دو حکیم به گونه‌ای بسیار به هم شباهت دارند و اساطیر و نمادهای دین زرتشت را در آثارشان پابرجا نگه ‌داشته‌اند.

پاسخ دادن به این پرسش که از چه روزگاری بشر موسیقی را به عنوان یک پدیده هنری شناخته و به آوازخوانی و نوازندگی پرداخته است کاریست بس دشوار زیرا به سبب عدم دسترسی به برگه هائی معتبر و قابل استناد هرگونه ابراز نظری جز اینکه متکی به گمان خود باشد به نحوی دیگر میسر نیست.