اخبار

به گفته برخی دانشمندان، کلیمیان ایران به دلیل موقعیت اجتماعی مناسبی که در دوره های تاریخی گوناگون در ایران داشتند، توانستند اثروزینی چون تلمود بابلی را پدید آورند.(Elman, 2005) در دوره های هخامنشی، سلوکی و اشکانی کلیمیان از گونه ای استقلال حقوقی برخوردار بودند و در واقع در دادگاههای ویژه خود و بر اساس قوانین آیینی خویش دادگاهی می شدند، اما این استقلال نسبی در دوران ساسانیان (به گواهی تلمود) از میان رفت و موجب ایجاد برخی نارضایتیها در میان کلیمیان گردید.

بین سال‌های ۲۰۱۳ تا سال ۲۰۱۴ میلادی که نگارنده این سطور در دوره «تلاقی‌های فکری در جهان اسلام» در دانشگاه آزاد برلین مشارکت جست، موفّق شد تا پژوهش‌هایی را در چند حوزه بین الأدیانی پی‌گیری و پی‌ریزی کند که برخی از آنها منتشر شده و برخی دیگر در مسیر نشر قرار گرفته است. امّا متأسفانه تمام این پژوهش‌ها به زبان انگلیسی نگاشته شد و تاکنون فرصت ارائه بازگردان یا خلاصه‌ای از آنها به زبان فارسی فراهم نیامده است. یکی از این پژوهش‌ها که برای نگارنده از اهمیّت و جذّابیّت بالایی برخوردار بوده و هست، پژوهشی درباره دعای سَمات ـ و نه سِمات ـ و پیجویی ریشه‌های آن در تلمود بابلی است. در این پژوهش علاوه بر آن تلاش شده است تا نگاهی گذرا به تاریخ تداول این متن به مثابه «بنی‌اسرائیلی‌ترین مناجات شیعی» در تاریخ اندیشه امامیّه فراهم آید.