اخبار

روزی بارانی در انتهای زمستان ۱۳۹۱ برای بار نخست او را از نزدیک دیدم. برای گفت‌وگوهایی در رابطه با پژوهشم درباره دگرگونی‌های شهر و معماری ایران در صد سال گذشته، دوران مدرنیته، به تهران رفته بودم. خانم دکتر فاطمه ولیانی، مترجم توانا و آشنای نزدیک دکتر داریوش شایگان، مرا به او معرفی کرده و دکتر شایگان خواسته بود که من قبل از گذاردن قرار برای دیدار، با او تلفنی تماس بگیرم- به گمانم می‌خواست مرا بیشتر بشناسد یا شاید بداند که خود را برای چگونه گفت‌وگویی آماده کند.

طبقه چیست؟ رویکردهای طبقاتی چگونه‌اند و آیا توجه به طبقه لزوما دربردارنده صورت‌های منازعه‌آمیز کردارهای اجتماعی است؟ آنچه می‌دانیم این است که تعریف یکدست و همه‌جانبه‌ای از طبقه وجود ندارد. مارکس، وبر، دورکیم و بوردیو هرکدام یک یا چند وجه از آن را پررنگ و از وجوه دیگر صرف‌نظر کرده‌اند. می‌توان طبقه را با مالکیت، اشتغال و رابطه با وسایل تولید تعریف کرد. از سوی دیگر می‌توان رویکردی کلان به طبقه داشت (همانند مارکس و وبر) و یا برعکس طبقه را (همانند دورکیم) در رویکردهای خرد و منفی فروکاهید و همچنین می‌توان با گسترش مفهوم سرمایه (همچون بوردیو) مفهوم طبقه را نیز بسط داد.