اخبار

نام انور خامه‌ای بیش از هر چیز ما را یاد گروه «پنجاه و سه نفر»، حزب توده و انشعاب او و همفکرانش از این حزب می‌اندازد؛ گرچه دکتر خامه‌ای در آستانه صد و یک سالگی در کنج دِنج منزل خود، در روزهای فراغت از هیاهوی سیاسی دوران جوانی به سر می‌برد، اما زمانی که از آن روزگار لب به سخن می‌گشاید، می‌شود حرارت آن ایام تاریخ معاصر ایران را از شراره واژه‌های بریده بریده‌اش حس کرد! انور خامه‌ای در ابتدا از شاگردان فیزیک دکتر تقی ارانی در دبیرستان بود که بعدها با مارکسیسم و تفکرات ارانی آشنا و از همراهان او شد که به دستگیری او و دیگر افراد حلقه ارانی در دوران رضاشاه منجر شد که به گروه پنجاه و سه نفر موسوم است

آموزش نوین دختران و زنان در تاریخ معاصر ایران، گذاری سخت، توان‌فرسا اما خواندنی، به روزگار ما داشته است. پندار این واقعیت که دختران و زنان ایرانی از چه زمانی و چگونه توانستند به شیوه نوین آموزش ببینند و به مدرسه بروند، ما را دست‌کم به ٢٠٠‌سال پیش بازمی‌گرداند. نه این‌که چنین پدیده‌ای مهم از آن زمان رخ داد؛‌ نخستین بذرهای آموزش نوین در بستر جامعه سنتی و ناآشنا به دگرگونی‌های اجتماعی ایران، از آن زمان کاشته و پایه‌های آن در گذر زمان در دوره‌های بعد گذارده شد.

حوزه به‌عنوان نهاد علمی سنتی سابقه‌ای چند‌صد ساله دارد. در گذشته در کنار الهیات و ادبیات که از دروس اصلی حوزه‌های دینی بود، طبیعیات، ریاضیات، هیئت و سایر علوم نیز در حوزه تدریس می‌شد و اکثر حکمای ما در تمام این رشته‌های صاحب‌نظر بوده‌اند. این سنت در غرب مسیحی هم جاری بود و اختصاصی به جهان اسلام نداشت. پس از انقلاب علمی و با پیشرفت پر‌سرعت علوم تجربی، رشته‌های مختلف به‌طور تخصصی‌تر مورد بررسی قرار گرفت و اصطلاحا دیسیپلینه شد.

پدیده انقلاب اسلامی تحول عظیمی در ماموریت حوزه‌های علمیه در نسبت با قبل ایجاد کرد. یکی از الزامات بی‌چون و چرای حضور در عصر انقلاب اسلامی، حضور برنامه‌مند و منسجم نهاد رسمی دین یعنی حوزه‌های علمیه در عرصه فعالیت‌های فرهنگی است. از آنجا که حفظ تاثیر‌گذاری برای این حضور بدون در نظر گرفتن چشم‌انداز مطلوب کار فرهنگی و تدوین این چشم‌انداز بدون تدوین الگوی ارزیابی فعالیت‌های حوزه امکان‌پذیر نیست، پس به ناچار باید به سمت تدوین چنین مدلی برای سنجش وضعیت حوزه در فعالیت‌های فرهنگی رفت.

صفحه اول روزنامه های امروز شنبه 25 آذر

ایران باستان، خاستگاه آیین ها و دین های بزرگ بوده است. پیدایش این آیین ها نشانه ی اندیشه ی والا و فرهنگ متعالی ایران در آن زمان بود که امروز بیانگر فرهنگ و تمدن ایران باستان است. یکی از این آیین ها که پیشینه ی آن به حدود 3000 سال پیش از میلاد باز می گردد، «آیین مهر» است. این آیین در ایران باستان پیش از زرتشت مورد احترام و ستایش گسترده ی اقوام ایرانی بود، به طوری که از مرزهای جغرافیایی ایران هم فراتر رفت و کشورهای همجوار را درنوردید و تا یونان و روم را فرا گرفت.

اگر به عنوان مقاله توجه شود، به مبدأیی باز می گردیم که در باستان شناسی یادآور ناحیه ای در غرب به نام بین النهرین می باشد که به عنوان مرکز و گاهواره ی تمدن شناخته شده است و ناحیه ای در شرق، به نام حاشیه ی سند که به عنوان مرکز تمدن شرق شناخته شده است. در این مقاله سعی خواهد شد در یک مقطع زمانی مشخص، نقش کلی ایران را (نه محوطه ی باستانی مشخص و مستقل در مرز سیاسی فعلی ایران) به عنوان حلقه ی اتصال شرق و غرب مطرح شود و تاکیدی بر تاثیرگذاری آن بر مناطق همجوار خود داشته باشیم.

این جستار بر آن است تا نقش عیاران را در شکلگیری بخشی از فرهنگ و تمدن ایرانیان بررسی و واکاوی کند و از آن جا که عیاران از دیرباز گروهی اثرگذار در اوضاع اجتماعی – سیاسی و فرهنگی ایران بوده اند، در آغاز، چگونگی و چرایی پیدایش این گروه بررسی شده و سپس، به سیر تاریخی این گروه و دگرگونی هایی که در گذر زمان در آیین و منش عیاران و عیاری پدید آمده، اشاره شده

در این مقاله سعی شده که به ضرورت و اهمیت ادیان بزرگ آسمانی، به ویژه دو دین اسلام و زرتشتی، پرداخته شود و اثرات متقابلی که این دو بر یک دیگر دارند، مورد بررسی قرار گیرد. با وجود اهمیت بررسی نقش ادیان در حیات اجتماعی بشر، لازم است این نوع بررسی از دیدگاه جامعه شناختی صورت گیرد تا زوایای تاثیر ادیان بزرگ الهی و آسمانی به طور صریح تر و مشخص تری تبیین گردد.

جمشید کیان‌فر در مقدمۀ کتاب در باب آشنایی خود با انتشارات اساطیر و عبدالکریم جربزه‌دار نوشته است: آشنایی من با مجموعه انتشارات اساطیر به روزی می‌رسد که با تعجب دیدم که آقای صانعی از کارکنان اسبق انتشارات امیرکبیر که حال در انتشارات سحر کار می‌کرد و تصور من بر آن بود که بانی و یا از سهامداران این نشر است کتابی را به من دادند که بفرما این هم تاریخ طبری، بله تعجب کردم و تعجب هم داشت.