منبع معتبر تاریخ عاشورا / سید‌حسن فاطمی

1394/7/28 ۱۰:۰۸

منبع معتبر تاریخ عاشورا / سید‌حسن فاطمی

دانشنامه امام حسین (ع) به دلیل دارا‌بودن برخی خصایص و ویژگی‌‌ها در میان کتاب‌هایی که در طول تاریخ درباره این موضوع نوشته شده، از معتبرترین کتاب‌های حال حاضر در حوزه عاشورا‌پژوهی و زندگی امام حسین (ع) است.

 

دانشنامه امام حسین (ع) به دلیل دارا‌بودن برخی خصایص و ویژگی‌‌ها در میان کتاب‌هایی که در طول تاریخ درباره این موضوع نوشته شده، از معتبرترین کتاب‌های حال حاضر در حوزه عاشورا‌پژوهی و زندگی امام حسین (ع) است.

این دانشنامه علاوه‌بر دارا‌بودن منابع و تاریخ نقلی متون، دارای تاریخ تحلیلی نیز است. در برخی از کتاب‌هایی که درباره تاریخ امام حسین (ع) نوشته می‌شود، صرفا متون جمع‌آوری شده است. در این دانشنامه علاوه‌بر جمع‌آوری متون، به صورت جداگانه تحلیل آنها نیز آمده و حتی متون کهن در دانشنامه امام حسین (ع) مورد نقد قرار گرفته است.

ویژگی دیگر این دانشنامه، جامعیت آن است. ما مدعی هستیم اگر قضیه‌ای در منابر یا مجالس گفته یا در کتابی خوانده شود اما در این دانشنامه وجود نداشته باشد، تقریبا با اطمینان می‌توان گفت در متون کهنی که در دسترس ماست، وجود ندارد. ویژگی بعدی این دانشنامه اعتبار‌سنجی است.

در دانشنامه امام حسین‌(ع) هر مطلبی وارد نشده و مولفان در تالیف این دانشنامه، اعتبار اسناد تاریخی را سنجیده و سپس در کتاب به آنها اشاره کرده و در اختیار مخاطب قرار داده‌اند. از این رهگذر بسیاری از تحریفات شناسایی شده‌است.

 گزیده‌نگاری از دیگر ویژگی‌‌های این دانشنامه است. یک قضیه بارها در کتاب گفته نشده و اگر در متون کهن قضیه‌ای آمده و تفاوت چندانی با متون قرون بعدی نداشته باشد، سندی که معتبرتر بوده، آورده و به بقیه منابع مهم ارجاع داده شده است.  تمام متون ترجمه و تمام متون عربی در این دانشنامه با اعراب‌گذاری و علامت‌گذاری منتشر شده است.

«دانشنامه امام حسین (ع)» به بسیاری از شبهاتی که درباره واقعه کربلا مطرح می‌شود، پاسخ داده است. این اثر تنها به منابع شیعی بسنده نکرده و از منابع اهل سنت نیز استفاده کرده است. بسیاری از منابعی که توسط اهل سنت نقل شده معتبر است و می‌توان به آنها اعتماد کرد. در این دانشنامه به مباحث پیرامونی نهضت امام حسین (ع) مانند تاریخ عزاداری از گذشته تاکنون، تاریخ بارگاه سیدالشهدا (ع) و... پرداخته شده است.

در پاورقی این کتاب، اشخاص، مکان‌ها، اصطلاحات و واژه‌های دشوار توضیح داده شده است. این اثر پنج نقشه بسیار معتبر از مسیر حرکت امام حسین از مدینه به سمت کربلا و همچنین مسیر حرکت کاروان اسرا دارد که می‌توان گفت دقیق‌ترین نقشه‌هایی است که تاکنون درباره این حادثه کشیده شده است.

ویژگی دیگر این کتاب جمع‌بندی و تحلیل خبرهاست.  این کتاب که خوش‌خوان و آسان‌یاب است، نخستین‌بار سال 1388 و در 14 جلد منتشر شد و منبع بسیار خوبی برای انتشار کتاب‌های پیرامونی دیگر با موضوع امام حسین(ع) و زندگی ایشان بوده است. از میان این کتاب‌ها می‌توان به کتاب‌های «گزیده دانشنامه امام حسین‌‌ (ع)» و «شهادت‌نامه امام حسین (ع)» که به فارسی و عربی منتشر شده است، اشاره کرد. «دایره‌المعارف امام حسین (ع)» نیز از‌جمله کتاب‌هایی است که تالیف آن باید در دستور کار قرار گیرد.

امام حسین (ع)، زندگی و شهادت او از جایگاه خاصی بین مردم برخوردار است. در سخنرانی‌ها و روضه‌خوانی‌ها از حضرت سید‌الشهدا (ع)، نام برده می‌شود، اما متاسفانه عاشورا‌پژوه متخصصی تربیت نشده است که درباره این واقعه نگاه درست و به دور از باورهای غلط داشته باشد. متاسفانه در حوزه‌های علمیه، درس «عاشورا‌پژوهی» به طلبه‌ها ارائه نمی‌شود و این نقص نتیجه‌ای جز تحریف درباره واقعه کربلا ندارد، همچنین نظارت بر چاپ آثار عاشورایی از‌جمله رویکردهای مهم در جلوگیری از چاپ آثار کم‌اهمیت و دارای تحریف است.

منبع: روزنامه فرهیختگان

نظر دهید
نظرات کاربران

کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.

گزارش

برچسب ها

اخبار مرتبط

ورود به سایت

مرا به خاطر بسپار.

کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما

کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور

کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:

ثبت نام

عضویت در خبرنامه.

قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید

کد تایید را وارد نمایید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.: