امیر بخارا در آرزوی هزارویک شب

1402/7/17 ۱۲:۳۶

قطار شب‌های بخارا، عصر امروز، دوشنبه، هفدهم مهر، و با برگزاری شب «دانشنامۀ فرهنگ مردم ایران» - با سخنرانی کاظم موسوی بجنوردی، علی بلوکباشی، جلال‌الدّین رفیع‌فر، ابوالقاسم اسماعیل‌پور، علی‌رضا حسن‌زاده و محمّد جعفری قنواتی و رونمایی از جلد هفتم این دانشنامه از منشورات مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی در خانۀ اندیشمندان علوم انسانی - به هفت‌صدمین ایستگاه می‌رسد.

برای «علی دهباشی» به‌سبب ٢۵ سالگی مجلّۀ بخارا و هفت‌صدمین شب بخارا

ما در شناساندن بزرگان و آثار آن‌ها به نسل جدید کوتاهی کرده‌ایم و بیایید بپذیریم که علی دهباشی با برپا کردن این شب‌ها کمر همّتی برای جبران این کمبودها بسته است.
ژاله آموزگار

 حمیدرضا محمدی: قطار شب‌های بخارا، عصر امروز، دوشنبه، هفدهم مهر، و با برگزاری شب «دانشنامۀ فرهنگ مردم ایران» - با سخنرانی کاظم موسوی بجنوردی، علی بلوکباشی، جلال‌الدّین رفیع‌فر، ابوالقاسم اسماعیل‌پور، علی‌رضا حسن‌زاده و محمّد جعفری قنواتی و رونمایی از جلد هفتم این دانشنامه از منشورات مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی در خانۀ اندیشمندان علوم انسانی - به هفت‌صدمین ایستگاه می‌رسد.
سلسله برنامه‌هایی که از پنج‌شنبه، ۲۲ دی ۱۳۸۴ برای «رابیندرانات تاگور» با سخنرانی فتح‌الله مجتبایی و ع. پاشایی در خانۀ هنرمندان ایران، ١٨ سالی می‌شود علی دهباشی برگزارش می‌کند، و این دوامِ مدام، محصول سعی اوست که در فضای فرهنگ ایران که بنیان‌ها و بنیادها، به‌ویژه اگر بخش خصوصی و غیردولتی و حتی شخصی باشند، عمر چندانی ندارند و همه‌چیز کوتاه‌مدّت است، برگزاری ٧٠٠ جلسۀ پر‌وپیمان و پراستقبال خیلی‌حرف است. و این را بر برپایی شب‌هایی در شهرستان‌های ایران و برخی از گروه‌های ایران‌شناسی دانشگاه‌های جهان علاوه کرد و همین‌طور اگر پیش برود، شاید دیر و دور نباشد هزارویکمین شب بخارا تا تداعی‌ کند هزارویک شب را.
او اما محدود و محصور به این شب‌ها نمانده که تا امروز (دوشنبه، هفدهم مهر) مشتمل بر ۵٣ عصر شنبه‌ها، پنج عصر یک‌شنبه‌ها، ٢١ عصر دوشنبه‌ها، ٢٠ عصر سه‌شنبه‌ها، ۴٩ عصر چهارشنبه‌ها، ٢۵٢ صبح پنج‌شنبه‌ها، ١٨ صبح جمعه‌ها و دو عصر جمعه‌ها می‌شود که جمعش می‌‌شود ۴٢٠ جلسه.
اگر گمان‌مان بر این باشد که در هریک از این هزار و ١٢٠ برنامه، به تقریب، ۵ نفر سخن گفته باشند، تاکنون پنج‌‌هزار و ۶٠٠ سخنرانی ایراد شده است که اگر همه‌شان پیاده شود، چندین جلد کتاب خواهد شد.
او امّا در همۀ این سال‌ها با دست خالی و بی‌دفتر و دستک و البتّه به‌همراه تلاشی ستودنی همّت گمارده است و چراغ مجلّه‌نگاری فرهنگی را روشن نگاه داشته است؛ از فروردین ١٣۶٩، مجلّۀ «کِلْک» به مدیرمسئولی کسری حاج‌سیّدجوادی، برای ٩۴ شماره سردبیری کرد و سپس نخستین شمارۀ مجلّۀ «بُخارا» را در مرداد و شهریور ١٣٧٧ با جلد آبی‌رنگ به طبع رساند که همین‌روزها، با انتشار شمارۀ ١۵٧ آن، با تصویر جلد محمّدعلی همایون کاتوزیان، ربع قرن شدنش را جشن گرفت. ناگفته نماند او مجلّۀ «سمرقند» را هم اداره می‌کند که نخستین دوره‌اش، طی ١٠ شماره، از بهار ۱۳۸۲ (ویژه‌نامۀ ویرجینیا وولف) تا بهار ۱۳۸۴ (ویژه‌نامۀ دن‌کیشوت و میگل دوسروانتس) منتشر شد و تا روزهای آینده، چهارمین شمارۀ دورۀ جدید نشر می‌یابد.
این همه، کارنما و کارنامه‌ای تابان و درخشان را از دهباشی که نوروز امسال، ۶۵ ساله شد، بر جای گذاشته است آن‌چنان که اگر همین امروز خود را بازنشسته کند، خدمتش را به فرهنگ ایران و کار ناکرده ندارد.

منبع: روزنامه همشهری