وزیر ارشاد: بهترین راه مقابله با ایران هراسی استفاده از قدرت نرم ایران است

1393/9/24 ۱۱:۴۰

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به ترفند تبلیغاتی ایران هراسی و شیعه هراسی اشاره کرد و گفت: بهترین راه مقابله با این ترفندها استفاده هوشمندانه از قدرت نرم ایران است. علی جنتی روز دوشنبه در مراسم هفته پژوهش با اشاره به ترفند تبلیغاتی ایران هراسی و شیعه هراسی در کشورهای خاورمیانه آن را چالشی مهم برای کارآمدی دیپلماسی ایران در منطقه دانست.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به ترفند تبلیغاتی ایران هراسی و شیعه هراسی اشاره کرد و گفت: بهترین راه مقابله با این ترفندها استفاده هوشمندانه از قدرت نرم ایران است.
 

علی جنتی روز دوشنبه در مراسم هفته پژوهش با اشاره به ترفند تبلیغاتی ایران هراسی و شیعه هراسی در کشورهای خاورمیانه آن را چالشی مهم برای کارآمدی دیپلماسی ایران در منطقه دانست.

وی با تبریک و گرامیداشت هفته پژوهش گفت: انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام خمینی (ره) تلاطمی را در دنیای معاصر ایجاد کرد که بعد از 34 سال همچنان در منطقه و جهان منشا تحولات بنیادین است.

وی گفت: امام (ره) با حاکمیت سلطه به مصاف برخاست و بسیاری از معادلات سیاسی را به هم ریخت.

به گفته وی بیداری اسلامی، حرکت اسلام خواهانه، مقاومت در برابر سلطه طلبی و اقتدار جمهوری اسلامی و محبوبیت رهبران آن در بین ملت های مسلمان بیانگر همین مدعا است.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی تصریح کرد: بدون تردید تحولات و تغییرات منطقه و جهان - که متاثر از انقلاب اسلامی است - نیاز به هدایت و انتخاب دیپلماسی متناسب با شعارها، اهداف و آرمان های جمهوری اسلامی دارد.

جنتی گفت: نظام سلطه درصدد است با ایجاد موانع فراوان مسیر این خیزش را تغییر دهد و برای فراهم کردن زمینه های پذیرش الگوی لیبرال دموکراسی در دیگر کشورها تلاش می کند از این رو ایران باید اقدامات خود را در مسیر تحقق خواسته ملت های منطقه طراحی و ساماندهی کند.

به گفته وی بدیهی است جنس اقدامات باید نرم افزاری بوده و عرصه مواجهه نیز عرصه فرهنگ و اندیشه باشد و نه عرصه نظامی.

وزیر ارشاد تاکید کرد: یکی از وظایف خطیر نمایندگان فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در مقابله با این ترفند، معرفی شایسته الگوها و نظریه های مدیریت و حکومت اسلامی است.

وی یادآور شد: اینک شاهد گسترش موج جدیدی از جنبش های اسلامی هستیم که دامنه آن به اروپا نیز رسیده است. اما در این میان با ظهور گروه های تروریسم همچون القاعده و داعش که با هدف متوقف ساختن حرکت های اسلامی و بد نام کردن چهره درخشان اسلام صورت گرفته است، باید مراقبت کرد تا مسیر بیداری اسلامی منحرف نشود.

وزیر ارشاد ادامه داد: در تحولات اخیر نظام بین الملل دو نکته از اهمیت ویژه ای برخوردار است. نخست انتقال تدریجی قدرت از نیمه غربی جهان به نیمه شرقی و بازگشت آسیا به جایگاه اصلی خویش، پیش از انقلاب صنعتی. دوم انتقال قدرت از دولت ها به بازیگران غیر دولتی که هم غرب و هم شرق را تحت تاثیر خویش قرار داده است. این دو اتفاق مهم می تواند به مزیتی نسبی یا فرصتی طلایی برای ایران آرمان خواه تبدیل شود به شرط آنکه اهداف خودمان را نسبت به این تحولات هوشمندانه تعریف کنیم.

عضو کابینه دولت یازدهم تصریح کرد: می توان گفت مهمترین فرصت نظام جمهوری اسلامی در تحولات منطقه مدیریت و کنترل این تحولات با ابزار و قدرت نرم فرهنگ در همه جنبه های آن است، همچنان که مهمترین تهدید پیش رو نیز از همین ناحیه خواهد بود.

به گفته جنتی امروز استفاده از نیروی نظامی به عنوان برجسته ترین نماد قدرت سخت افزاری در میان ملت ها، کارایی خود را از دست داده است و هیچ ملتی حاضر به پذیرش آن نیست.

وی ادامه داد: آنچه امروز در نظام بین الملل امتیاز زیادی دارد و از جمله عناصر و مولفه های اصلی قدرت یک کشور به شمار می آید ظرفیت قدرت نرم در محیط بین المللی است.

جنتی گفت: ملاحظات سیاسی، اقتصادی و امنیتی سه حوزه سنتی و کلاسیک در عرصه بین الملل است که سیاست خارجی کشورها در آن اعمال می شود با این حال فرهنگ و مولفه های آن رکن چهارم سیاست خارجی را تشکیل می دهد و در بسیاری از مواقع لایه های زیرین سه حوزه دیگر نیز از آن منبعث می شود.

جنتی تصریح کرد: دیپلماسی فرهنگی نمونه بارز اعمال قدرت نرم است و هنگامی آغاز می شود که یک کشور و همه نهادهای فرهنگی آن وارد صحنه شوند و جریان فرهنگی دو سویه را به نحوی مدیریت کنند که منجر به پیشرفت وسیع منافع ملی در آن سوی مرزها شود.

وزیر ارشاد اظهار داشت: اگرچه ممکن است پیشبرد منافع ملی با به کارگیری ابزارهای فرهنگی به طور تمام و کمال نتواند جایگزین ابزارهای سیاسی، اقتصادی و نظامی شود اما می تواند مکمل آنها باشد امروزه حتی قوی ترین کشورها نیز ترجیح می دهند تا آنجا که ممکن است از شیوه های فرهنگی برای تامین منافع خود استفاده کنند.

رییس شورای فرهنگ عمومی کشور همچنین گفت: نام ایران به دلیل شهرت علم و هنر و ادبیات برای قرون متمادی در صدر محافل علمی فرهنگی جهان درخشیده است لذا چنین پیشینه تاریخی و تمدنی و دستاوردها و داشته های علمی فرهنگی فراوان در صورت همگرایی می تواند در راستای دیپلماسی فرهنگی به کار گرفته شود و به مدد فناوری های ارتباطی و اطلاع رسانی در پیشبرد اهداف سیاست خارجی موثر باشد.

جنتی گفت: از نکات قابل توجه در توفیق دیپلماسی فرهنگی طرز تلقی و نوع نگاه مردم دیگر کشورها نسبت به کشور ماست. چنانچه افکار عمومی در دیگر کشورها نسبت به کشور ما منفی باشد ، طبیعتا از قدرت دیپلماسی کاسته می شود؛ وضعیتی که هم اکنون در مورد جمهوری اسلامی ایران در برخی مناطق جهان شاهد آن هستیم و رسانه های جهانی وابسته به صهیونیسم در ایجاد این وضعیت و مخدوش ساختن چهره ایران موثر بوده اند؛ این یکی از چالش های اساسی دیپلماسی فرهنگی نظام است که وجوه مختلف آن قابل بررسی است.

به گفته وی ، ایران از ظرفیت مطلوبی در دیپلماسی فرهنگی برخوردار است و علاوه بر برخورداری از منابع قدرت سخت ، توان تقویت قدرت نرم را نیز به بهترین شکل ممکن داراست و عوامل آن را نیز در اختیار دارد لذا پیش از هر چیز باید داشته های فرهنگی خویش را بشناسیم و در مرحله بعد با معرفی آن به جهانیان ، قدرت و سرعت نفوذ آن را به دقت بسنجیم و به کار ببندیم.

جنتی گفت: به باور همه اهالی فرهنگ گلوله فقط قلب را می شکافد و از حیات ساقط می کند ولی نمی تواند آن را تسخیر کند اما فرهنگ و مولفه های آن در جان و دل انسان ها نفوذ می کند و ماندگار می شود، از این منظر دیپلماسی فرهنگی بر دیپلماسی نظامی و سیاسی ارجعیت می یابد.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تاکید کرد: دیپلماسی فرهنگی به تقویت اعتماد مردم دیگر کشورها نسبت به ارزش ها ، انگاره ها و اندیشه های وارداتی کمک می کند. بر اساس این اعتماد ، توافقنامه های سیاسی ، اقتصادی و نظامی می تواند منعقد شود و زمینه جذب افراد صاحب نفوذ دیگر جوامع را که از طریق اقدامات سنتی سفارتخانه ها امکان پذیر نیست ، فراهم می کند و به تدریج امکان سرمایه گذاری و تبادل بازرگانی را میسر می سازد. تصرف بازارهای مالی و صادراتی منطقه ای و بین المللی بدون شناخت فرهنگ و زبان ملل مقصد قطعا امکان پذیر نیست.

جنتی گفت: جامعه هدف در دیپلماسی فرهنگی اغلب جوانان دیگر کشورها هستند. جوان هایی که شاید در آینده مسئولیت های مهمی در داخل کشور خود به عهده گیرند ، از این رو دیپلماسی فرهنگی بیش از هر چیز باید افق برنامه های دولت ها را در دیگر کشورها پیش بینی کند.

به گفته وی، فرهنگ برخلاف دیگر مظاهر دیپلماسی در جوامع مقصد با مقاومت کمتری مواجه می شود و این یکی از کلیدهای موفقیت قدرت نرم است.

وی ادامه داد: یکی از مهم ترین علل ناکامی دولت ها در دستیابی به اهداف سیاست خارجی شان در دیگر کشورها ، مقاومت در برابر اقدامات دیپلماتیک رسمی آنان است. مصداق بارز آن این ادعا مقاومت سرسختانه ملت ایران در برابر خوی نظامی گری و تحریم های اقتصادی آمریکا است که دولتمردان و نظریه پردازان این کشور را به سرمایه گذاری در حرکت های خزنده فرهنگی سوق داده است.

عضو کابینه دولت یازدهم تصریح کرد: دیپلماسی فرهنگی از لحن خصمانه و عامرانه به دور است و در کنار جذابیت های ویژه اش با لطافت و ظرافت غیرمشهودی اعماق ذهن و روح مخاطبان را تحت تاثیر قرار می دهد.

به گفته جنتی ، مخاطب قرار دادن دیگران چه در سطح دولت ها و چه در سطح ملت ها آنگاه که با ابزار قهرآمیز و لحنی عامرانه صورت می گیرد ، هرچند ضمانت های اجرایی لازم را نیز داشته باشد اما با مقاومت همگانی روبه رو می شود و هزینه ها را افزایش داده و مقبولیت ، محبوبیت و کارآیی آن را کاهش می دهد.

وی گفت: توجه دیپلماسی فرهنگی از آنجا اهمیت افزون تری می یابد که دولت های مختلف سرمایه گذاری های بسیاری در این راه انجام داده اند و برای پیشبرد اهداف ملی خود به این نوع دیپلماسی توسل جسته اند.

جنتی در بخش دیگری از سخنان خود بهره گیری از رسانه ها و وسایل ارتباط جمعی اعم از شبکه های ماهواره ای و یا فضای مجازی را از جمله ابزار مهم ارتباط با ملت ها عنوان کرد.

وی گفت: تردیدی نیست که برای توفیق در دیپلماسی فرهنگی بازشناسی ارتباط این نوع دیپلماسی با موضوعاتی چون بیداری اسلامی ، جنبش های اسلامگرایانه و عدالتجویانه ، شهروندان علاقه مندان به جمهوری اسلامی ، ایرانیان خارج از کشور ، نخبگان و گروه های مرجع در دیگر کشورها و دیگر موضوعات مرتبط ، ضروری است.

جنتی گفت: از سویی دیگر ایران هراسی و شیعه هراسی ترفندی تبلیغاتی در کشورهای خاورمیانه و چالشی مهم برای کارآمدی دیپلماسی ایران در این منطقه به شمار می آید که به بهترین راه مقابله با این ترفندها ، استفاده هوشمندانه از قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران است.

وی خطاب به نمایندگان فرهنگی جمهوری اسلامی گفت: در دیپلماسی فرهنگی اگرچه برنامه های فرهنگی هنری نظیر برگزاری نمایشگاه ها ، کنسرت ها و اهدای محصولات فرهنگی هنری به خودی خود ارزشمندند اما در حوزه قدرت نرم نقش موثری ندارند.

وی تصریح کرد: رمز توفیق دیپلماسی فرهنگی هم افزایی برنامه های دقیق و بلندمدت با قدرت نفوذ در عمق و سطح است به عبارت آنچه باید منتقل شود طرز تفکر و شیوه اندیشیدن است نه طرز نواختن یک ساز و یا تماشا کردن یک فیلم.

وی گفت: قدرت نرم نیازمند هوشمندی و هم افزایی عقاید و ابزارهای فرهنگی به صورت توأمان و هماهنگ است ، از این رو توصیه می کنم تدوین راهبردهای این نوع قدرت را در طیف وسیع و هدفمند با نتایج قابل پیش بینی و ارزیابی وجهه همت خویش قرار دهید.

ایرنا