اعدام انقلابی رزم آرا به روایت اسناد

1393/8/6 ۰۷:۵۸

مرکز مرکز اسناد انقلاب اسلامی در جدیدترین اثر خود کتاب «اعدام انقلابی رزم آرا به روایت اسناد» با تالیف و تدوین داود امینی را منتشر کرد. نويسنده اين اثر، تاكنون چند اثر دیگر درباره تاريخ مبارزات فدائيان اسلام تاليف و منتشر کرده است. پيدايش و فعاليت جمعيت فدائيان اسلام از جمله وقايع مهم تاريخ معاصر ايران است كه با علقه‌های اسلامی شكل گرفت. اين جمعيت در آغاز حركت خود اجرای احكام شرعی و حفاظت از حريم دين را در سرلوحه اقدامات خود قرار داده بود، در جريان نهضت ملی نفت حضور فعالی داشت.

دبا / محمود فاضلی: مرکز مرکز اسناد انقلاب اسلامی در جدیدترین اثر خود کتاب «اعدام انقلابی رزم آرا به روایت اسناد» با تالیف و تدوین داود امینی را منتشر کرد. نويسنده اين اثر، تاكنون چند اثر دیگر درباره تاريخ مبارزات فدائيان اسلام تاليف و منتشر کرده است. پيدايش و فعاليت جمعيت فدائيان اسلام از جمله وقايع مهم تاريخ معاصر ايران است كه با علقه‌های اسلامی شكل گرفت. اين جمعيت در آغاز حركت خود اجرای احكام شرعی و حفاظت از حريم دين را در سرلوحه اقدامات خود قرار داده بود، در جريان نهضت ملی نفت حضور فعالی داشت.

ناشر اعتقاد دارد طی سال‌های بعد از انقلاب، بعضی از اشخاص و گروه‌ها برای به زير سئوال بردن نقش فدائيان اسلام در اعدام انقلابی رزم‌آرا، با خوانشِ گزينشيی اسناد چنين وانمود كرده‌اند كه ضارب رزم‌آرا نه خليل طهماسبی، بلكه يكی از نظاميان رژيم پهلوی بوده است. برای پاسخ علمی به اين شبهه، بازخوانی كامل اسناد مربوط به اعدام انقلابی رزم‌آرا ضروری بود. بر همين اساس، اين اثر با تكيه بر اسناد بازجويی خليل طهماسبی، بر آن است روايت مستند و مستدل اين واقعه را بيان كند. اعدام انقلابی هژير، راه را برای حضور نمايندگان طرفدار ملی كردن صنعت نفت و طرفدار آيت‌الله كاشانی و دكتر مصدق در مجلس شورای ملی فراهم كرد و اعدام انقلابی رزم‌آرا، مهم‌ترين مخالف تصويب قانون ملی ‌شدن نفت را از سر راه نهضت برداشت.

حذف این مهره که در عرف رایج سیاسی به عنوان «اعدام انقلابی» مطرح گردید، با گلوله خلیل طهماسبی یکی از اعضای فداییان اسلام در 16 اسفند 1329 اتفاق افتاد. در یکی از کتاب‌های منتشره از سوی فدائیان اسلام (سید مجتبی نواب صفوی، انتشارات منشور برادری،  1360، ص 55) آمده است: «ساعت 30 :10 صبح رزم آرا که رئیس دولت بوده و هنوز در حال غرور نظامی و سرمستی مقام خود بوده و طوری وانمود می کرد که وجود او و روح او بزرگتر از تصمیمات انقلابی فدائیان اسلام بلکه ملت ایران و تقدیرات الهی است با حالت تفرعن و تکبر مخصوص به اتفاق بعضی از وزراء و همراهانش وارد مسجد شاه می‌شود و درست در لحظه ای که پا به مدخل مسجد می نهد دست توانای نواب صفوی از آستین جوانمردی به اسم استاد خلیل طهماسبی خارج شده و یک تیر به جمجمه او رها می کند که مغزش را متلاشی می گرداند و دو تیر دیگر نیز به ریه و شانه او می‌خورد که در دم جان می‌سپارد. طهماسبی نیز بر طبق دستور قبلی رهبر خود اسلحه را بر زمین انداخته و فریاد الله اکبر بلند می‌کند او را دستگیر نموده و به شهربانی می‌برند.

پس از این واقعه مسیر ملی شدن صنعت نفت هموار شد و فردای همان روز، کمیسیون نفت پیشنهاد ملی شدن نفت را پذیرفت. مجلس شورای ملی که قبلا از جانب شاه تهدید به انحلال شده بود و حتی از ترس نابودی خود در وقت رای گیری رزم آرا در تاریخ 5/4/1329 با عده حاضر 104 نفر 94 رای مثبت به او داده بود در تاریخ 24/12/1329 یعنی 8 روز بعد از کشتن رزم آرا لایحه ملی شدن صنایع نفت ایران را در سراسر کشور به اتفاق آرا تصویب کرد.

اين کتاب 584 صفحه‌ای مجموعه از مستندات تاريخی است که تلاش دارد حقيقت وقايع تاريخی اين مقطع را روشن می‌كند. اين اسناد، از جمله  شواهد تاريخی است که واقعيت نقش فدائيان اسلام و خليل طهماسبی را که خود قربانيان اين واقعه بودند، نمايان می‌کند.

اعدام انقلابی رزم آرا به روایت اسناد

داود امینی

انتشارات: مرکز اسناد انقلاب اسلامی

نوبت اول: 1393

قیمت: 18 هزار تومان