1393/6/12 ۱۰:۲۸
خبر كوتاه بود اما تلخ و ناگوار! چهـره ماندگار دكتـرامیـر نــاصر كاتوزیــان؛ امیــر لشكر حقوقدانـان، پیــشــكســوت اندیشمند و متفكر نوعدوست و متعهد بیپیرایه و سختكوش و خردورز خلاق. هم او كه عمر پربارش را در راه آموزش و تحقیق علم حقوق با هدف رشد علمی و آگاهی فرزندان این آب و خاك و تحقق عدالت و ایجاد نظم سپری كرد، دعوت حق را لبیك گفت و به سرای جاودان شتافت و خاكیان را رها كرد وبه افلاكیان پیوست؛ بزرگ مردی كه مصداق بارز «مدادالعلماء افضل من دماء شهدا» بود.
فقدان این استاد وارسته را به همه شاگردان و ریزهخواران و خوشهچینان خرمن معرفت،دانش و مشربش و نیز به دانشگاهیان و ملت قدردان ایران بهویژه خانواده ارجمندش تسلیت گفته، از درگاه حضرت حق برای آن آزادمرد عرصه علم وعمل رحمت، مغفرت الهی و برای بازماندگان صبر و سلامت آرزو دارم.
برای من و همشاگردیهایم در نخستین سالهای دهه 50 اتاق 315 دانشكده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران (پایگاه آزادی و آزادگی در آن دوران) با آن وسعت و عظمتش یادآور خاطرات زیبا و فراموش ناشدنی از تمامی استادان نامدار و وظیفهشناس دانشكده و در راس آنها استادی است كه نه فقط شاگردان كه استادان حقوق در پهنه این سرزمین بر استادیاش در عرصه علم و اخلاق مهر تایید زده و حضور در محضرش را اگرچه برای كوتاه زمانی دست داده است، غنیمت شمرده و بهآن مفتخر، مباهی بوده و هستند.
استادی متین، آراسته و آرام و گزیدهگو و مبادی آداب و سخت علاقهمند به تحصیل و تدریس؛ به انجام این مهم البته با حفظ حرمت، رعایت اصول و انصاف تشویق هم میكرد و با گشادهرویی به استدلال دانشجویان گوش فرا میداد، درس تواضع، متانت و تحمل یكدیگر را عملا به شاگردان و دوستدارانش میآموخت و به كرات به دانشجویان گوشزد میكرد كه اهل منطق و استدلال باشند و قواعد حقوقی را بهمثابه درس ریاضی با استدلال به خواست و نیاز روز جامعه و منطق انسانی بیاموزند و در همین راستا هرگز خوش نداشت و نمیپسندید كه دانشجو «كتابمحور» باشد بلكه همه وقت تاكید و توصیهاش این بود كه دانشجو باید خلاق باشد و با به كارگیری استدلال قوی نظریههای استادان را به چالش كشیده و «طرحی نو در اندازد» استدلال منطقی و اصولی! چه در تدریس علم حقوق و چه برای توسعه جامعه در ابعاد گوناگون اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی؛ به همین جهت معتقد بود كه دانشجو باید شم قواعد حقوقی را درك و فلسفه وجود قواعد حقوقی را كشف كند و استدلال را محور حركت خود قرار دهد و نه محفوظات را. برای آنان كه رویدادهای چهار دهه گذشته را در فضای اجتماعی كشور و در این دانشگاها مرور میكنند، نقش دكتر امیر ناصر كاتوزیان نه تنها به عنوان استاد دانشگاه، «پدر علم حقوق» و وكیل دادگستری بلكه به عنوان شهروندی مسوول و متعهد كه توانسته است وظیفه شهروندی خود را به نحو احسن ایفا كند، قابل تقدیر است. دكتر كاتوزیان بیش از آنكه حقوقدانی برجسته با دهها اثر ماندگار باشد، چهره مدافعی شجاع و خستگیناپذیر را دردفاع از حقوق حقه مردم در اذهان زنده كرده است. نقش بیبدیل وی در تدوین و تنظیم نخستین قانون اساسی جمهوری اسلامی برای همگان به ویژه جامعه حقوقی و نیز حرفه شریف وكالت افتخار بزرگی است. با همه بیمهریها، نامهربانیها و ناملایمات در مسیر ناهموار راه خود و همكارانش هرگز از پای نایستاد وگوشهنشینی اختیار نكرد و همچنان تاآخرین لحظات زندگی پر فراز و نشیبش محكم و استوار بر ایدهها و آرمانهای خویش پای فشرد و از تعلیم و تربیت فرزندان این مرز و بوم شانه خالی نكرد. به وظیفه انسانیاش كه خدمت به خلق بود كمر همت بربست و از گفتن ناگفتههایی كه در آن مصالح ومنافع ملك و ملت در میان بود، ابایی نداشت و هرگز در بیان حقیقت هراسی به دل راه نداد. از رنگها ونیرنگها بیزار بود، مرعوب قدرت و تحت تاثیر ثروت قرار نگرفت و بینش، منش و روشش جز به نیكی و نیكویی ره نپیمود و بر این قاعده بجد پایبند بود كه مختار، مسوول است و حق و تكلیف لازم وملزوم و مكمل یكدیگر و جامعه «تكلیفمحور» ره به جایی نخواهد برد. «ز هر چه رنگ تعلق میپذیرفت»، آزاد بود و خواستش برپایی عدالت و استقرار نظم بود و بس. آزاد زیست و آزاد پر كشید. روحش شاد.
یكی از چندین هزار شاگرد آن روانشاد، ریاست سابق «اسكودا» اتحادیه سراسری كانون وكلای دادگستری ایران
روزنامه اعتماد
کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید