1393/5/18 ۱۲:۴۵
برای قدردانی از تلاشهای چندینسالۀ پروفسور جان لنارت برگرن، پژوهشگر برجستۀ تاریخ ریاضیات و نجوم دورۀ اسلامی، و به مناسبت هفتادوپنجسالگی ایشان مجموعه مقالاتی با عنوان از اسکندیه تا بغداد به همت دو تن از شاگردان ایشان، ناتان سیدُلی و گِلِن وان برومِلن، تدوین و منتشر شد. پروفسور برگرن همۀ تحصیلات دانشگاهی خود را در رشتۀ ریاضی و در دانشگاه واشنگتن (امریکا) گذراند.
برای قدردانی از تلاشهای چندینسالۀ پروفسور جان لنارت برگرن، پژوهشگر برجستۀ تاریخ ریاضیات و نجوم دورۀ اسلامی، و به مناسبت هفتادوپنجسالگی ایشان مجموعه مقالاتی با عنوان از اسکندیه تا بغداد به همت دو تن از شاگردان ایشان، ناتان سیدُلی و گِلِن وان برومِلن، تدوین و منتشر شد. پروفسور برگرن همۀ تحصیلات دانشگاهی خود را در رشتۀ ریاضی و در دانشگاه واشنگتن (امریکا) گذراند. وی در سال 1963 مقطع کارشناسی، در سال 1965 مقطع کارشناسی ارشد را به اتمام رساند و در سال 1966 درجۀ دکتری خود را در ریاضیات کسب کرد. برگرن در حین تحصیل و پس از پایان تحصیلات دانشگاهی خود در دانشگاههای مختلفی تدریس کرد و از سال 1984 تا کنون در سمت استاد ریاضی دانشگاه سایمون فریزر در ونکووِر (کانادا) مشغول به خدمت است.
پروفسور برگرن کتابها و مقالههای متعددی در تاریخ ریاضیات و نجوم دورۀ اسلامی نگاشته است. مهمترین کتاب او در این زمینه کتاب گوشههایی از ریاضیات دورۀ اسلامی است که ترجمۀ فارسی آن در سال 1373ش توسط انتشارات فاطمی منتشر شد. چنان که در مقدمۀ کتاب از اسکندریه تا بغداد میخوانیم، ویرایش جدید این اثر برگرن به زودی در اختیار خوانندگان قرار میگیرد. برگرن طی دو مقاله پژوهشهای انجام شده در تاریخ ریاضیات یونان و دورۀ اسلامی تا سال 1995م را بررسی کرد که هر دو در کتاب از اسکندریه تا بغداد مجدداً چاپ شدهاند. این کتاب شامل 24 مقاله است که مورخان علم به پروفسور برگرن تقدیم کردهاند و در سه بخش تدوین شده است: بخش اول شامل بررسیها، بخش دوم شامل پژوهشها و بخش سوم دربارۀ سرگذشت عدد . در پایان بخش اول نمایهای موضوعی تهیه شده است و در انتهای کتاب دو نمایه از اسامی اشخاص و عنوان آثار آمده است. تنها 4 مقاله در این کتاب بازنشر شدهاند که تاریخ تألیف آنها جلوی عنوان هر مقاله داخل قلاب ذکر شده است. عنوان مقالهها و بخشهای کتاب چنین است:
بخش اول: بررسیها
تاریخ ریاضیات یونان: بررسی پژوهشهای اخیر [1984] (ص 3-15)
جان لنارت برگرن
از بازسازی ریاضی تا پژوهشهای متنی: 30 سال تاریخنگاری ریاضیات یونان [1988] (ص 17-23)
کِن سایتو
پژوهشهای انجام شده در علوم ریاضی یونان باستان، از سال 1998 تا 2012م (ص 25-50)
ناتان سیدولی
پژوهشهای انجام شده در تاریخ ریاضیات دورۀ اسلامی تا سال 1985م [1985] (ص 51-71)
ریاضیات و همتاهای آن در جهان اسلام: بررسی گزینشی از کارهای انجام شده بین سال 1985 تا 1995م [1997] (ص 73-99)
پژوهشی در تحقیقات انجام شده روی علوم ریاضی دورۀ اسلامی از سال 1996 تا 2011م (ص 101-138)
گِلِن وان بروملن
نمایۀ موضوعی مقالات بخش اول (ص 139-142)
بخش دوم: پژوهشها
نجوم مکانیکی: مسیری به سوی کشف باستانی [فلکهای] تَدویر و خارجمرکز (ص 145-174)
جیمز اوانز و کریستین کارلوس کارمن
خطوط نصفالنهاری چند ساعت آفتابی یونانی (ص 175-188)
الکساندر جونز
برهانی ارشمیدسی برای فرمول مساحت مثلث هرون: بازسازی اکتشافی (ص 189- 198)
کریستین مارینوس تیاسبک
مطالعۀ برگ گمشدۀ طِرس ارشمیدس: آخرین قضیۀ رسالۀ روش (ص 199-225)
کِن سایتو و پیر دنیل ناپلیتانی
نقش ترسیمهای هندسی در أُکَر تئودوسیوس (ص 227-237)
رابرت توماس
ارشمیدس میان عثمانیها: پژوهشی نو (ص 239-253)
احسان فضلیاغلو و جمیل رجب
«دومین» ترجمۀ عربی أُکَر تئودوسیوس (ص 255-258)
ریچارد لورچ
ارشمیدسیتر از ارشمیدس: ردی نو از اثر ابوسهل کوهی به لاتینی (ص 259-274)
یان پیتر هوخندایک
ریاضیات مسلمانان مغربزمین (سدۀ 9 تا 18 میلادی): دورنمایی از آثار منتشر شده بین سالهای 1999 تا 2011 (به زبان فرانسوی، ص 275-296)
احمد جبّار
زیج مستوفی ابن رَقّام در نسخۀ 2461 کتابخانۀ ملی رباط (ص 297-328)
خولیو سامسو
اسطرلابی حیرتانگیز از دورۀ عثمانی (ص 329-342)
دیوید کینگ
ابوکامل شجاع بن اسلم، جبردان دورۀ اسلامی (به زبان فرانسوی، ص 343-358)
عادل انبوبا
کتاب في المساحة ابوکامل شجاع بن اسلم (ص 359-408)
ژاک سزیانو
متون عبری دربارۀ چندوجهیهای منتظم (ص 409-467)
تزوی لانگرمن
رسالۀ [راشیکات الهند] بیرونی دربارۀ تناسب و انواع آن (ص 469-485)
تاکانوری کوسوبا
هنر، علم و آموزش درباری دورۀ صفوی در سدۀ 17 میلادی (ص 487-502)
سونیا برنتیس
ترجمۀ عربی اصول هندسۀ جان پلِیفر: ریاضیات و رسالتها (ص 503-527)
گرگ دیونگ
بخش سوم: داستان عدد پي
سرگذشت پي: از ارشمیدس تا محاسبات عددی کامپیوتری و پس از آن (ص 531-561)
جاناتان م. بروین
***
نمایۀ اشخاص (ص 563-575)
نمایۀ عناوین آثار دورۀ باستان و اسلامی (ص 577-583)
میراث مکتوب
کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید