قحطی و گرانی نان (24-1320 شمسی) / شهلا آذری

1396/8/22 ۱۲:۴۹

قحطی و گرانی نان (24-1320 شمسی) / شهلا آذری

سوم شهریور 1320، قوای شوروی از شمال و شمال شرق و قوای انگلستان از جنوب از راه زمین و هوا و دریا به ایران حمله کردند؛ این اقدام نه تنها نقض کامل بی طرفی ایران محسوب می شد، بلکه در طول چهار سال جنگ و حتی پس از آن – مشکلاتی پدید آورد که باعث شد دولتمردان ایرانی دست کمک به سوی مستشاران خارجی دراز کنند.

            

 

مقدمه: سوم شهریور 1320، قوای شوروی از شمال و شمال شرق و قوای انگلستان از جنوب  از راه زمین و هوا و دریا به ایران حمله کردند؛ این اقدام نه تنها نقض کامل بی طرفی ایران محسوب می شد، بلکه در طول چهار سال جنگ و حتی پس از آن – مشکلاتی پدید آورد که باعث شد دولتمردان ایرانی دست کمک به سوی مستشاران خارجی دراز کنند. گذشته از جنبه های سیاسی و اجتماعی، حیات اقتصادی ایران نیز بر اثر این واقعه متزلزل شد و قحطی مردم را بسیار ناتوان ساخت. کمبود شکر و قند و پارچه و مهمتر از همه کندم سبب شد که دولت برای رفع احتیاجات ضروری مردم طرح جیره بندی را اجرا کند هر چند مسئلۀ کمبود غلات، اواسط سال 1318 ایجاد شده، ولی جنگ و حضور ارتش متفقین در ایران، مزید بر علت شد و راههای چاره را سد کرد.

محصول غلۀ ایران در سال 1318 به حدکافی نبود و رضاخان نیز نتوانست میان مصرف غله در نقاط پرمحصول و قحطی زده توازن برقرار سازد. همین امرموجبات سوء استفادۀ مقامات دولتی را فراهم آورد و در پی آن مفاسد دیگری پدید آمد. در آن سال اغلب کشاورزان به سبب پائینبودن نرخ دولتی خرید گندم از کشت آن خودداری می کردند ولی رضاخان در ادامۀ سیاست صنعتی کردن کشور – مقداری از محصول گندم را در مقابل واردات صنعتی، به خارج صادر کرد و کار به جایی رسید که دیگر برای پر کردن سیلوی تازه احداثش گندم در اختیار نداشت.

دریافت مقاله

منبع: گنجینۀ اسناد، دوره 2، شماره 2 و 1، تابستان 1371

نظر دهید
نظرات کاربران

کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.

گزارش

ورود به سایت

مرا به خاطر بسپار.

کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما

کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور

کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:

ثبت نام

عضویت در خبرنامه.

قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید

کد تایید را وارد نمایید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.: