1396/7/29 ۱۰:۰۰
آشنایی ایرانیان با مفاهیم جدید فیزیک به دورۀ حکمرانی قاجار برمیگردد. آنچه در این مقاله میآید معرفی برخی از ویژگیهای نخستین آثار تألیف شده یا ترجمه شده در حوزۀ فیزیک جدید تا حدود سال 1300ق خواهد بود. اکثر این آثار به صورت نسخۀ خطی باقی ماندهاند و نسخههای متعدد نیز از آنها در دست نیست.
آشنایی ایرانیان با مفاهیم جدید فیزیک به دورۀ حکمرانی قاجار برمیگردد. آنچه در این مقاله میآید معرفی برخی از ویژگیهای نخستین آثار تألیف شده یا ترجمه شده در حوزۀ فیزیک جدید تا حدود سال 1300ق خواهد بود. اکثر این آثار به صورت نسخۀ خطی باقی ماندهاند و نسخههای متعدد نیز از آنها در دست نیست. این آثار عمدتاً به انگیزۀ اهداء به شخص پادشاه یا دیگر مقامهای حکومتی و یا به سفارش بعضی از بزرگان کشور نوشته شدهاند و در مدارس، بهویژه در مدرسۀ دارالفنون، به عنوان کتاب درسی بهکار نرفتهاند. در این میان دو کتاب جایگاه مهمتری دارند: یکی کتاب جرالثقیل و علم حکمت طبیعی معروف به فیزیک نمساوی تألیف کریشش نمساوی-از اوّلین معلمان دارالفنون-و ترجمۀ میرزا زکی مازندرانی است. این نخستین کتابی است که در زمینۀ فیزیک جدید در سال 1274ق در کشور چاپ شده است و در مدرسۀ دارالفنون تدریس میشده است. دیگری کتاب حکمت طبیعی اصول علم فیزیک نوشتۀ علیخان ناظم العلوم که حدود بیست سال بعد از کتاب نخست توسط یک ایرانی تألیف شده است. این کتاب نیز در دارالفنون به چاپ رسیده است و در آنجا تدریس میشده است.
مجله تاریخ علم دوره 12، شماره 2 - شماره پیاپی 17، پاییز و زمستان 1393
دریافت مقاله
کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید