تذهیب در ایران ( تاریخچه ، نقوش و اصطلاحات )

1396/4/17 ۱۴:۳۰

 تذهیب در ایران ( تاریخچه ، نقوش و اصطلاحات )

آرایه‌های تذهیب، پیش از آن که بر مرکز صفحه بنشیند و راه نظر به خیال مشتاقان بگشاید، در کناره‌های صفحه و میان سطرها برآمد و در شمسه‌ها، ترنج‌ها، سرلوح‌ها، کتیبه‌ها و ... شالوده کتاب‌آرایی شد.

 

 آرایه‌های تذهیب، پیش از آن که بر مرکز صفحه بنشیند و راه نظر به خیال مشتاقان بگشاید، در کناره‌های صفحه و میان سطرها برآمد و در شمسه‌ها، ترنج‌ها، سرلوح‌ها، کتیبه‌ها و ... شالوده کتاب‌آرایی شد.

گرچه پاره‌ای از آثار در نسخه‌های بازمانده از سده‌های پیشین، جایگاه زرنگاری را بدون پیوستگی با خوشنویسی و نگارگری نشان می‌دهد، همواره شناخت تذهیب در سایه این هنرها گسترش یافته است. کتاب پیش رو، از نخستین پژوهش‌هایی است که به دیرینگی زرنگاری، نقوش و گوناگونی آن، جدا از خوشنویسی و نگارگری می‌پردازد. تصویرهای کتاب، ‌برگرفته از مجموعه‌های شناخته جهانی، روند دگرگونی‌ها را به خوبی نشان می‌دهد. همه تصاویر در لوح فشرده‌ای با کیفیت مناسب و امکان بزرگ‌نمایی آثار، کتاب را همراهی می‌کند.

در پژوهش حاضر، مراحل تحول آرایه بندی خطوط و زبان نوشته ها، از دورۀ باستان تا دورۀ قاجار، به اختصار بررسی شده است. بخضش ها و فصول مختلف کتاب به گونه ای تنظیم و تدوین شده است که سیر تحول تذهیب را در بستر تاریخی بازتاب می دهد. هر فصل منطبق با یک دورۀ تاریخی یا مکتب تذهیب نگاری است و طی آن، ویژگی ها و سیر تحول نقوش، قالب ها و کاربردهای تذهیب در کتاب آرایی بررسی گردیده است. در این کتاب نویسنده آگاهانه از تفصیل مباحث مربوط به تاریخ عمومی هر دوره و نقش حامیان در تولید کتاب ها و تذهیب خودداری ورزیده است؛ زیرا این دو بخش، در نادر کتاب های مربوط به نگارگری و کتاب آرایی مورد توجه قرار گرفته است و خوانندۀ علاقه مند به تاریخ عمومی هر دوره می تواند به آن کتاب ها یا کتاب های تاریخی دیگر مراجعه کند.

فهرست مطالب کتاب به شرح زیر است:

مقدمه
فصل اول: زرنگاری با تذهیب، پیشینه نام‌گذاری
فصل دوم: آرایه‌های آغازین
فصل سوم: زرنگاری در کتاب‌ها و نوشته‌های مانوی
فصل چهارم: تذهیب در چهار سده نخست اسلامی
فصل پنجم: تذهیب در سده‌های پنجم و ششم هجری قمری
فصل ششم: تذهیب در دوره ایلخانی و جانشینان
فصل هفتم: تذهیب در دوره تیموریان و ترکمانان
فصل هشتم: تذهیب در دوره صفویه
فصل نهم: تذهیب در دوره قاجار
فصل دهم: شناخت نقوش در تذهیب
فصل یازدهم: آشنایی با قالب‌های رایج در تذهیب
فصل دوازدهم: ابزار و اصطلاحات کاربردی
تصاویر
کتابنامه
نمایه

کشمیری، مریم، تذهیب در ایران ( تاریخچه ، نقوش و اصطلاحات)، تهران، سمت، قطع: وزیری، 356 صفحه،  بها: 210000 ريال ، 1396

 

منبع: میراث مکتوب

نظر دهید
نظرات کاربران

کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.

گزارش

ورود به سایت

مرا به خاطر بسپار.

کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما

کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور

کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:

ثبت نام

عضویت در خبرنامه.

قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید

کد تایید را وارد نمایید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.: