شرح های دیوان حافظ در عثمانی / توفیق هاشم پور سبحانی

1396/3/9 ۰۹:۳۱

آوازۀ حافظ که در قرن 8ق/ 14مدر شیراز می زیست، به سبب قدرت تفکر، زبان رندانه، ویژگی دیدگاه و مخصوصا طرز بیانش، به عنوان یکی از پراحساس ترین سرایندگان خاورزمین، با گذشت زمان به شرق و غرب عالم رسید. غزلیات او در اندک زمانی در خراسان، ترکستان، هندوستان، عراق (عرب و عجم) و ارّان ورد زبانها شد

حافظ حدیث سحر فریب خوشت رسید

تا حد مصر و چین و به اطراف روم و ری

(چ قزوینی، غزل 429).

تأثیر حافظ در ادبیات ترکی عثمانی و حضور وی در اشعار بیشتر شاعران آن زبان، به ویژه در شعرگویندگان قرنهای 9-10ق / 15-16م آشکار است. دیوان وی جزو آن دسته از متون زبان فارسی است که از دیرباز در قلمرو عثمانی مطالعه می شده است و آن را در آن دیار برای آموختن زبان فارسی می خواندند و برای تسلط در فن شعر و زیبایی شناسی تدریس می کردند. برخی از مشایخ نیز – اگرچه به ندرت – دیوان حافظ را در مساجد درس می گفتند. دامنۀ تأثیر شعر حافظ در ادبیات ترک و گویندگان عثمانی تا آنجاست که در کار بررسی هر یک از شاعران کلاسیک ترک، سنجش وی با حافظ ضروری می نموده است. برخی از اشعار گویندگان ترک ماهیتی ترجمه گونه از شعر حافظ دارد. در شرح احوال برخی از شاعران بزرگ ترکیه نظیر عبدالحق حامد طرخان ( 1852-1937م )، ملقب به «شاعر اعظم» و ناجی معلم می خوانیم که دیوان حافظ را چون کتاب درسی خوانده اند. ...

منبع: شماره اول مجله فرهنگی و هنری سفینه تبریز

دریافت مقاله

نظر دهید