انتخاب پایتخت فرهنگی جهان اسلام؛ فرصتی برای ارتقای صنعت گردشگری

1395/11/19 ۱۰:۵۹

سازمان علمی، فرهنگی و آموزشی «آیسسکو- ISESCO» وابسته به سازمان کنفرانس اسلامی هر سال سه شهر از حوزه کشورهای آفریقایی، عربی و اسلامی غیرعربی را به عنوان پایتخت فرهنگ اسلامی انتخاب می‌کند.

محمود فاضلی

سازمان علمی، فرهنگی و آموزشی «آیسسکو- ISESCO» وابسته به سازمان کنفرانس اسلامی هر سال سه شهر از حوزه کشورهای آفریقایی، عربی و اسلامی غیرعربی را به عنوان پایتخت فرهنگ اسلامی انتخاب می‌کند. هدف از انتخاب پایتخت فرهنگی، افزایش وحدت بین کشورهای مسلمان است. پیش از این در سال 2006 شهر اصفهان برای نخستین‌ بار به‌عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام معرفی شده بود. این سازمان که همه ساله یک شهر جهان اسلام را به همین منظور انتخاب می‌کند دارای 57 عضو از کشورهای اسلامی است. بدنبال انتخاب شهر مشهد به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام مراسم افتتاح این انتخاب با حضور 205 مهمان خارجی برگزار شد. برای شرکت کنندگان در مراسم افتتاحیه برنامه‌هایی از جمله محفل انس با قرآن کریم، اکران فیلم سینمایی محمد (ص)، بازدید از اماکن متبرکه، موزه آستان قدس و بازدید از آرامگاه فردوسی تدارک دیده شده بود.

به اعتقاد معاون سازمان آیسسکو بر اساس اصول مبنایی عملکرد آیسسکو، مایه‌های تاریخی و تمدن اصیل و جو مذهبی و معنوی و اسلامی و روحیه معنوی حاکم بر قومیت و مردم آن شهر ملاک عمل است و مشهد هر سه ویژگی را در سطح عالی دارد. آیسسکو سه منطقه آسیایی، آفریقایی و عربی را به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام انتخاب کرد که در میان آنها مشهد تمام شاخصه‌های مدنظر را در حد خوبی دارا بود. برای انتخاب یک شهر به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام، داشتن تمدن قوی، تاریخ اصیل، جو مذهبی و بناهای مذهبی ملاک است که در مشهد دین به صورت وجود زنده و فعال جاری است. تلاش ما و مبنای عمل ما آن است که آیسسکو تا پایان سال 2017، برای اجرا و تحقق تمام برنامه‌هایی که در مشهد برنامه ریزی شده، نهایت همکاری را داشته باشد. اعطای امکانات تحصیلی به نخبگانی متقاضی تحصیل در سایر کشورهای اسلامی و حمایت از زنان و اشتغال زنان مسلمان برای حضور و فعالیت هر چه بیشتر در عرصه اجتماع از دیگر فعالیت‌های این سازمان است. به باور معاون دبیر کل آیسسکو، داشتن بناهای یادبود تاریخی و تمدنی همراه با نهادهای فرهنگی و هنری فعال در جامعه یکی از دلایل این انتخاب بوده است. این انتخاب با هدف سازماندهی برای برگزاری جشنواره‌های فرهنگی، نمایشگاه‌های کتاب و هنری، تولیدات تئاتری، مسابقات ادبی و هنری همراه با نشست‌های تخصصی می‌تواند تأثیرگذار باشد.

مدیر فرهنگی آیسسکو نیز مدعی شد مشهد با توجه به پذیرا بودن سالانه 25 میلیون زائر و گردشگر دارای موقعیت ویژه‌ای است و در کنار ظرفیت‌های معنوی در سایر بخش‌های گردشگری نیز می‌تواند شهری جهانی باشد. چنانچه در سال 2017 نیاز به افزایش همکاری با آیسسکو باشد باید طرح‌ها و برنامه‌های لازم به کمیسیون مربوطه در این سازمان ارائه شود تا در صورت تصویب زمینه همکاری فراهم شود.

مقامات محلی مشهد موضوعاتی همچون «رفتارهای مناسب شهروندان مشهدی به عنوان سفیران فرهنگی بر مبنای آموزه‌های دینی در جامعه، ارتقای منظر و سیمای شهر و در نهایت زیباسازی، افزایش سرانه فضای سبز مشهد از سه متر به حدود 14 متر، انجام پروژه‌های عمرانی، برگزاری کنگره و یادواره سرداران شهید، تجلیل از سرداران مقاومت در جهان اسلام» را از دیگر اهداف و برنامه‌های فرهنگی رویداد مشهد 2017 می‌دانند.

بنظر می‌رسد انتخاب این شهر به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام فرصت مناسبی برای افزایش فعالیت‌های فرهنگی و جذب جهانگرد خارجی (و البته نه داخلی) و کمک کردن به کاهش ورود جهانگردان بین‌المللی به کشور که تعداد آنها با بسیاری از کشورهای جهان از جمله چند کشور همسایه فاصله جدی دارد، از مهم‌ترین اهداف برگزار کنندگان باشد. ارزیابی‌های اولیه نشان می‌دهد فعالیت‌های فرهنگی و هنری و برگزاری نمایشگاهها متنوع باید جایگاه بیشتری در برنامه‌های اعلام شده داشته باشد. بی‌شک بجز تلاش برای ایجاد بهبود زیرساختارهای اساسی برای جذب جهانگرد خارجی، ساخت هتلها، مراکز رفاهی، جاده‌های امن، بهبود حمل و نقل شهری، لغو روادید ایران برای گروه‌های گردشگری برای کشورهای بیشتر، می‌بایستی تمامی نهادهای مرتبط تلاش جدی خود را به معرفی ایران به عنوان کشوری امن و با ثبات و استفاده از ابزار رسانه‌های بین‌المللی و همراهی رسانه‌های داخلی، همدلی و همکاری تمامی نهادهای ذیربط داخلی به این امر مهم اهتمام ورزند. برگزاری چنین رویداد مهم فرهنگی در چنین سطح و وسعتی زمانی می‌تواند مثمرثمر و ماندگار تر باشد که این امر تاثیر مستقیمی بر بهبود صنعت جهانگردی کشور داشته باشد.

منبع: روزنامه بهار 17 بهمن 95