نقد علمی نگاره جشن سده در شاهنامه شاه طهماسبی / شهرزاد کریمی

1395/6/27 ۰۸:۵۵

شاهنامه را می توان از جمله کتبی دانست که در تما‌می مکاتب نگارگری ایرانی از مهم ترین و پرکاربرد‌‌ترین‌کتابها در زمینه های کتاب آرایی ایرانی به شمار می‌آید. تعداد زیادی شاهنامه مصور در هردوره نگارگری به جای مانده است، که گویای این ادعاست. در میان شاهنامه هایی که به دستور پادشاهان، در دوره‌های مختلف تدوین و مصور شده، شاهنامه شاه طهماسب از ارزش هنری بالایی برخوردار است و ا‌همیت ان به دلیل وجود حامیان هنر دوست و تعدد هنرمندان عصر صفوی است که با سرپرستی سلطان محمد در پدید آمدن شا‌هنا‌مه شاه طهماسب نقش مهمی ایفا نمودند.

شاهنامه  را  می توان از جمله کتبی دانست که در تما‌می مکاتب نگارگری ایرانی از مهم ترین و پرکاربرد‌‌ترین‌کتابها در زمینه های کتاب آرایی ایرانی به شمار می‌آید. تعداد زیادی شاهنامه مصور در هردوره  نگارگری به جای مانده است، که گویای این ادعاست. در میان شاهنامه هایی که به دستور پادشاهان، در دوره‌های مختلف تدوین و مصور شده، شاهنامه شاه طهماسب از ارزش هنری بالایی برخوردار است و ا‌همیت ان به دلیل وجود حامیان هنر دوست و تعدد هنرمندان عصر صفوی است که با سرپرستی سلطان محمد در پدید آمدن شا‌هنا‌مه شاه طهماسب نقش مهمی ایفا نمودند. نگاره جشن سده در شاهنامه شاه طهماسب از نمونه های این هنراست. تر کیب بندی اثر، مرکزیت شاه و آتش، وجود حرکت‌های دورا‌نی و منحنی‌های متعدد، انسان‌ها و طبیعت که دور آتش را فرا گرفته‌ا‌ند، شکوفه های پرگل، زندگی پرنشاط ، همراه با رنگ‌های زنده وگرم به کار رفته در سراسر اثر، از این نگاره نمونه ای منحصر به فرد ساخته است. در این مقاله با بررسی اجمالی نگاره به پرسش های زیر پاسخ داده خواهد شد: ترکیب بندی این اثر چگونه است و چه عواملی باعث ایجاد این ترکیب بندی شده است؟ با توجه به مبانی هنر تجسمی، نمادهای بصری به کار رفته در نگاره کدام ها می باشد؟ در این پژوهش تلاش شده است كه با‌ روش توصیفی- تحلیلی به نقد علمی نگاره جشن سده در شاهنامه شاه طهماسب پرداخته شود.

این مقاله نگاشته شهرزاد کریمی در روایت تاریخ منتشر شده است.

دریافت مقاله

منبع: بساتین