مستندات هنری معراج پیامبر(ص) در کتابخانه ملک

1393/3/7 ۰۷:۴۹

نسخه های زیادی درباره واقعه معراج پیامبر در میان گنجینه نسخه های خطی کتابخانه موزه ملی ملک وجود دارد که در سده های گوناگون ایران اسلامی تالیف و کتابت شده است.

نسخه های زیادی درباره واقعه معراج پیامبر در میان گنجینه نسخه های خطی کتابخانه موزه ملی ملک وجود دارد که در سده های گوناگون ایران اسلامی تالیف و کتابت شده است.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، مهدی یساولی، مدیر روابط عمومی موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک در معرفی کتاب های این مجموعه درباره واقعه مبعث به خبرنگار ما گفت: معراج و فلسفه آن در فرهنگ تشییع از اهمیت و جایگاه وی‍ژه ای برخودار است و به همین دلیل لزوم مستند کردن آن برای غنا بخشیدن به این مفهوم نیز دارای اهمیت است. جمع آوری کتاب ها و مستندات مربوط به این موضوع می تواند یکی از راههای حفظ این مفهوم و انتقال آن برای نسل های آتی باشد. کتابخانه ملک یکی از مکان هایی است که کتاب ها را بصورت موضوعی در این باره گرد هم آورده است.

ثبت واقعه معراج در کتابهای ملک

یساولی درباره کتاب‌هایی موجود در این کتابخانه با موضوع معراج پیامبر(ص) نیز توضیح داد: نسخه های زیادی درباره واقعه معراج در میان گنجینه نسخه های خطی کتابخانه موزه ملی ملک وجود دارد که در سده های گوناگون ایران اسلامی تالیف و کتابت شده که از بین آنها می توان به چند موارد اشاره کرد: نسخه خطی "بندی از کتاب معراجیه" تالیف سید محمد نوربخش یا "رساله فی المعراج، تصویر آیه اسراء" به خط ابوالقاسم علی و "رساله در معراج" که مربوط به سده 11 هجری قمری از جمله این آثار هستند.

وی همچنین افزود: گنجینه‌های نسخه‌های خطی ملک به این چند مورد محدود نمی شود و کتابهای دیگری چون "الاحادیث القدسیه" یا "پاسخ های خدا" مربوط به سده 13 هجری قمری و کیفیت معراج رفتن پیامبر (ص) از نسخه دیگری از معراج نامه است که مربوط به سده 12 هجری قمری می باشند.

یساولی در خصوص کتاب "گفت و گوی خدا با پیامبر در معراج" نیز اضافه کرد: "اخبار لیله المعراج یا گفت و گوی خدا با پیامبر در معراج" که مربوط به سده 11 هجری است، در واقع شرحی است بر گفت و گوی پیامبر(ص) در شب معراج با خداوند. "الحدیقه الوردیه یا "سوانح المعراجیه" هم کتاب دیگری است که قاضی سعید قمی آن را نگاشته و در کتابخانه ملک موجود است.

وی همچنین در خصوص کتابهایی که توسط افراد صاحب نام ایرانی نوشته شده اند نیز به کتاب "معراج نامه" اشاره کرد و گفت: در میان این آثار برخی از آنها توسط افراد صاحب نام ایرانی نوشته شده اند که از میان آنها می توان کتاب "معراج نامه" را که توسط حسین ابن عبدالله ابن سینا معروف به ابو علی سینا، پزشک و شاعر مشهور کتابت شده نام برد که مربوط به سده 11 هجری قمری است.

مدیر روابط عمومی موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک همچنین ادامه داد: کتابهای "نزول و عروج" از عزیزالدین محمد نسقی مربوط به سده 13 هجری، "مثنوی در معراج" مربوط به سده 10 هجری"،"حکمت الاسرار" و "مفاخره الارض سماء" از دیگر کتاب هایی است که با موضوع معراج در این کتابخانه وجود دارد.

به گفته این مسئول، کتابخانه گنجینه هایی چون "داستان معراج" مربوط به سده 13 هجری، "معراج النبوت" نسخه هایی هستند که مشخصا در مورد واقعه معراج پیامبر(ص) در میان کتابهای این کتابخانه وجود دارند.

یساولی در پاسخ به این سوال که کدام یک از این کتابها به زبان فارسی ترجمه شده اند نیز گفت: اکثر این کتابها علاوه بر زبان اصلی خود به زبان فارسی هم ترجمه شده‌اند که می‌توان به کتاب "معراج النبوت" اشاره کرد.

وی در پایان در خصوص مشهورترین این آثار گفت: از آثار مشهور این کتابخانه می توان به "قصیده برده بوصیری" سوروده شاعر بزرگ مصری در سده هفتم هجری اشاره کرد که یکی از نسخه های نفیس آن به خط علاءالدین تبریزی یکی از خوشنویسان عصر صفوی در این کتابخانه وجود دارد.

بنابراین گزارش، کتابخانه ملی ملک با داشتن 19 هزار عنوان نسخه خطی نادر و نفیس، یکی از شش گنجینه بزرگ نسخ خطی ایران است. چهار کتابخانه دیگر عبارت اند از کتابخانه ملی، کتابخانه آستان قدس رضوی، کتابخانه مجلس شورای اسلامی، کتابخانه مرحوم آیت الله مرعشی نجفی و کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران. در این میان، امتیاز کتابخانه ملک به نفیس بودن و ارزش هنری آثار است.

این کتاب خانه دارای حدود 70 هزار کتاب چاپی، 3400 کتاب چاپ سنگی و 548عنوان نشریه ادواری در 4000 جلد است. بخش قابل توجهی از کتاب های چاپی متعلق به پیش از سال 1320 خورشیدی هستند و در زمره نخستین کتاب های چاپی ایران قرار می گیرند. کتابخانه ملک پیوسته با خرید کتاب های خطی و چاپی از محل عواید موقوفات ملک غنی تر می شود. غیر از مخازن کتاب و تالارهای مطالعه، بخش های مجهزی هم برای انجام امور فنی از قبیل مرمت نسخ خطی، عکاسی و تهیه میکروفیلم، صحافی، جلدسازی و ... ایجاد شده اند. در کنار این بخش ها انتشارات مؤسسه از سال 1348 برای چاپ و نشر نسخ خطی موجود در کتابخانه و آثار پژوهشی مرتبط با آن ها تأسیس شده است.