گفتگو

تردیدی نیست که تماس های انجام گرفته شده بین مقام های ایران و آمریکا و دیدار وزیران خارجه دو کشور توانست پس از سالها یخ روابط دو کشور را بشکند. بویژه از هنگام انقلاب ایران تا امروز روابط سیاسی میان دو کشور قطع بوده است.

اسدالله عسگراولادی، رئیس اتاق مشترک ایران و چین می‌گوید: با توجه به سفر رئیس‌جمهور به آمریکا دیگر احساس فوریت و ضرورتی برای راه‌اندازی اتاق مشترک ایران و آمریکا وجود ندارد.

رابطه فلسفه و سینما چیست؟ آیا می‌توان به نوعی هستی‌شناسی خاص سینما به‌عنوان روشی برای تفکر دست یافت؟ ژیل دلوز فیلسوف و نظریه‌پرداز سینمای فرانسوی با ارایه خوانشی نو از سینما آن را هنری فراتر از عرصه بازنمایی می‌داند که می‌تواند با خلق صحنه‌ها و موقعیت‌هایی نو در عرصه‌ای درون‌ماندگار امکان نوعی درگیری با وضعیت موجود را مهیا کند و از همین‌رو از نظر او با تفکر و فلسفه، پیوندی هم‌شأن دارد.

طي دو سال گذشته، بحران‌هاي دوگانه در مصر و سوريه، دشواري‌هاي سياسي و امنيتي سنگيني را بردوش رهبران و سياست‌گذاران پادشاهي عربستان سعودي و ايالات‌متحده قرار داده‌است. واشنگتن و رياض براي تنظيم عكس‌العمل‌هاي‌ضروري به فجايع رخ‌داده در اين كشورها و همچنين مشكلات پيش‌آمده در حوزه مباحث امنيت‌ملي در سراسر منطقه، درحال رايزني مستمر بوده‌اند. منافع دوجانبه ايالات‌متحده و سعودي‌ها درخصوص نحوه برخورد با كودتا و سركوب در مصر ـ همچون پاره‌ای از ساير موارد ـ همواره برهم منطبق نبوده است. چگونگي برخورد نظامي با استعمال سلاح شيميايي در جنگ داخلي سوريه، تنها به مشكلات اِعمال يك راهبرد مشترك در مواجهه با واقعيات منطقه‌اي افزوده‌است. اين مصاحبه از سوي پايگاه اينترنتي «ساسريس»1 با آقاي چَس فريمن ترتيب داده شده است.

هرچند روحاني و اوباما ملاقاتي با يكديگر نداشتند و احوالپرسي ساده دوجانبه ميان روساي جمهور ايران و آمريكا برقرار نشد، اما اين باعث نمي‌شود تغيير لحن و ادبيات قابل توجهي كه از سوي تهران و واشنگتن در دستور كار قرار گرفته را كم اهميت تلقي كنيم. باراك اوباما در سخنراني سالانه خود در مجمع عمومي سازمان ملل، 25 بار نام ايران را به زبان آورد، يعني بيش از همه كشورهاي ديگر. به زبان آوردني كه البته اين‌بار توهين‌آميز و تهديدگونه هم نبود. حسن روحاني هم در مقابل ضمن تاكيد بر گوش فرا دادن به سخنان آقاي اوباما، خواستار شنيدن صدايي واحد از واشنگتن شد. شايد تا چند ماه پيش، پيش‌بيني بيان چنين اظهاراتي از سوي رهبران دو كشور، به مزاحي مي‌ماند، اما امروز صداي تغيير در راهرو روابط ايران و آمريكا به گوش مي‌رسد. دكتر محسن ميلاني مي‌گويد امروز فرصت استثنايي براي گفت‌وگو ميان ايران و آمريكا به وجود آمده است.

رابطه انديشمندان با سران قدرت مسئله‌اي است كه از ابتداي شكل‌گيري فلسفه وجوداشته است. شايد همين رابطه بود كه بعدها فلسفه سياسي را به عنوان شاخه‌اي از فلسفه متولد كرد. كتاب «لغزش فیلسوفان و غرش مستبدان» ‌نوشته دکتر حسین سليماني‌آملی استاد فلسفه دانشگاه‌هاي ايران كه به‌تازگی‌ از سوی انتشارات زوار منتشر شده است، به بررسي اين رابطه ديرينه پرداخته است.

سفر دکتر حسن روحانی رئیس جمهور کشورمان به نیویورک به یکی از مهمترین رویدادهای این دوره از مجمع عمومی سازمان ملل متحد تبدیل شد.در این بین سوای از بازتاب های گسترده ای که این سفر در خارج از کشور و در میان رسانه های آمریکایی به همراه داشت در داخل کشور نیز موضعگیری های مختلف و بعضا متفاوتی نسبت به این سفر و خصوصا مربوط به مکالمه تلفنی دو رئیس جمهوری ایران و آمریکا در پدید آورد.

مريم كاوياني: «جنبش ضدتحریم با کوشش روشنفکران در ایران پا گرفته است و گویا به پیش بردن آن را نیز باید بر عهده آنها دانست.» سعید حجاریان به این موضوع تاکید دارد و از همین منظر، بازوی اجرایی برای اهداف «جنبش تازه پا گرفته برای غلبه بر تحریم‌ها» را «روشنفکران» می‌داند. اظهارات او وام گرفته از نظریه مصطفی ملکیان با عنوان «تقریر حقیقت و تقلیل مرارت» بود و محور مصاحبه نیز از همان ابتدا بر مبنای همین نظریه پيش رفت. حجاریان از همین منظر، می‌گفت «وظیفه اخلاقی روشنفکر است که برای لغو تحریم ها دست به کار شود.» تحریم هایی که این روزها زندگی مردمان این سرزمین را هدف گرفته و برخی نخبگان اقتصادی را برآن داشته تا برای لغو آن از جنبشی سخن بگویند که همه ظرفیت های خاص کشور باید در آن به کار گرفته شود

«باید پذیرفت که غرب اکنون با بحرانی جدی مواجه است؛ بحران در تفکر و در همۀ شؤون زندگی... پاسخ دادن به این سؤال که آیا بحران موجود حکایت از احتضار تمدن غرب می‌کند یا نه، کار آسانی نیست.» این را سیدمحمد خاتمی، ۲۰ سال قبل در کتاب «بیم موج» نوشت؛ ۴ سال پیش از آنکه موج امید، او را به اوج آرای مردم ببرد.خاتمی یک سال بعد از آن، شعار انتخاباتی‌اش را به نیویورک برد: «به نام جمهوری اسلامی ایران، پیشنهاد می‌کنم که به عنوان گام اول، سال ۲۰۰۱ از سوی سازمان ملل سال گفت‌و‌گوی تمدن‌ها نامیده شود، با این امید که با این گفت‌و‌گو نخستین گام‌های ضروری برای تحقق عدالت و آزادی جهانی برداشته شود.»

«فرهنگ» بنیاد جامعه است، بنیادی که به تئوری نیاز دارد. نظریه پردازی فرهنگی آنقدر اهمیت دارد که در جهان امروز، به یک تخصص دانشگاهی تبدیل شده است. اکنون کشورهای پیشرفته، بدون نقشه جامع فرهنگی که محصول تئوری پردازی اندیشمندان است، هیچ نوع تصمیمی در حوزه فرهنگ اتخاذ نمی کنند. در کشور ما اما نظریه پردازی فرهنگی با معضلات بسیار جدی مواجه است. نبود این مهم، باعث مصائب بسیاری در حوزه فرهنگ شده است.