اخبار و گزارش

آذر یکی از ماه‌های پرحادثه در تاریخ معاصر ایران بوده است. اما در این میان 21 آذر، روز عجیبی است. روزی مانند 13 آبان که در تاریخ معاصر ما چند اتفاق مهم در آن به وقوع پیوسته است. اما داستان 21 آذر درباره یک حادثه است؛ حادثه‌ای که به‌طور رسمی از 21 آذر 1324 آغاز شد و در 21 آذر 1325 به پایان رسید. در این یک‌سال فرقه دموکرات آذربایجان به رهبری سیدجعفر پیشه‌وری، حکومت خودمختار آذربایجان را تاسیس کرد و در پایان آن با فرار رهبران ماجرا پایان یافت. اما داستان آن یک‌سال، داستانی خواندنی و کمتر شنیده‌شده در تاریخ معاصر ایران است. تاریخی که سرنوشت آن درنهایت به دست احمد قوام‌السلطنه رقم خورد؛ مردی که محمدرضا پهلوی درباره او می‌گفت: «این مرد موقعی که رئیس‌الوزرا بود تمام کارها را بدون‌دستور من انجام می‌داد.» اما او با زیرکی سیاستی را به اجرا گذاشت که آن را سیاست «حسن‌نیت» خوانده‌اند.

اعضای شورای سیاستگذاری طرح جامع اعتلای علوم انسانی انتخاب شدند

صفحه اول روزنامه های امروز یکشنبه 21 آذر

ایتالیا سرزمین مجسمه‌سازان بزرگی مانند میکل‌آنژ و لئوناردو داوینچی است، با این حال اثر حجمی فریدون صدیقی، آن‌قدر جذابیت و هنر در خود داشته که در گوشه‌ای از این سرزمین جایی را به خود اختصاص دهد.

منوچهر حسن‌زاده، مدیر انتشارات مروارید ضمن تأکید بر این نکته که دولت باید در شرایط فعلی نشر از اهالی قلم و نشر حمایت کند، گفت: معتقدم اگر باور داریم با اعتلای فرهنگ می‌توان کشور را ساخت، باید کارگروهی برای تشخیص مشکلات حوزه نشر به‌ویژه کتاب و برنامه‌ریزی برای حل آن‌ها تشکیل شود.

حمیدرضا نمازی در نشست «فوکو و علوم انسانی» گفت: فوکو در کتاب «نظم گفتار» می‌گوید گفتمان کارش اکتشاف حقیقت نیست بلکه خشونتی را بر جهان تحمیل می‌‌کند و جهان را آنگونه که می‌خواهد می‌بیند و به دنبال ساختن معنا نیست.

محمد تقی بهار (١٨ آذر ١٢٦٥- ٢ اردیبهشت ١٣٣٠) شاعر، سیاستمدار، روزنامه‌نگار، پژوهشگر ادبیات و تاریخ نگار ایرانی روزگاری توفانی از تاریخ ایران را زیست: عصر انقلاب مشروطه و كودتا و جابه‌جایی سلسله قاجار با سلسله پهلوی را. در جوانی نه فقط شاهد كه از فعالان نهضت مشروطیت بود، در سال‌های پس از آن به توپ بستن مجلس را دید، با مجاهدان مشروطه همراه شد، روزنامه‌نگاری كرد، زندانی شد، تبعید شد، به نمایندگی مجلس شورای ملی انتخاب شد، مهاجرت كرد، در دولت كودتای سید ضیاء تحت نظر بود، نماینده مجلس چهارم شد، در مجلس پنجم با تغییر سلطنت از قاجار به پهلوی مخالفت كرد و یك بار نیز به جانش سوء قصد شد و بعد از پایان كار مجلس ششم از سیاست كناره گرفت، اگرچه سیاست او را رها نكرد و در دوران رضاشاه گذشته از آنكه تحت نظر بود، دو بار به زندان افتاد، بار اول در سال ١٣٠٨ به مدت یك سال و بار دیگر در سال ١٣١١، به مدت ٥ ماه كه بعد از آن تبعید شد.

در روزهای اخیر دوستداران بهرام بیضایی به دلیل هجمه‌ای كه روزنامه كیهان در مورد این هنرمند داشته است، غمگین و خشمگین هستند اما در كنار این خبر غم‌انگیز، خبری خوشحال‌كننده هم در راه است؛ چاپ كتاب تازه‌ای از بیضایی. شش سال از سفر بهرام بیضایی به خارج از كشور می‌گذرد و حالا ناشر همیشگی كتاب‌های او خبر می‌دهد كه كتاب تازه‌ای از این هنرمند و پژوهشگر منتشر می‌شود.

در برخی فضاهای دانشگاهی رابطه فلسفه و سیاست یک نگرانی به همراه دارد: ایدئولوژیک‌شدن فلسفه. روشن نیست ایدئولوژی را به چه معنا به کار می‌برند چون این واژه امروز تبدیل به ناسزا شده و هرچه را که درک نمی‌کنیم، ایدئولوژیک می‌خوانیم. اما برخلاف نیت آن اساتید و صرف‌نظر از این آشفتگی می‌توان با یکی از معانی ایدئولوژی موافق بود. وقتی فلسفه در مقام یک دستگاه مفهومی و پارادایم اندیشه هرگونه ارتباط خود را با جهان خارج از دست می‌دهد بدل به اصل موضوعه می‌شود: کسی که امروز متعلق به سنتی فلسفی است، همان‌گونه حرف می‌زند که سی سال پیش. انگار که هیچ اتفاقی در دنیا نیفتاده و هیچ بحرانی در میان نبوده است. به‌ عنوان مثال در تحلیل وضعیت باعنوان کلی زمانه عسرت و نیهیلیسم به نوعی نسخه‌پیچی‌ در قالب چیزی به اسم اندیشه قدسی می‌رسند. این یکی از نمونه‌های ایدئولوژی است و برخلاف تصور اساتید عدم رابطه با سیاست است که فلسفه را ایدئولوژیک می‌کند نه ارتباط فلسفه با سیاست.

پنجشنبه هفته گذشته سمینار «فلسفه و سیاست» با استقبال علاقه‌مندان در محل مؤسسه پرسش برگزار شد. در این سمینار عادل مشایخی با موضوع «منطق اعتدال و گریز از امر واقعی»، صالح نجفی درباره «تکرار شکست، خاطره وارونه رهایی» و مراد فرهادپور درباره «فلسفه و حقیقت جهان امروز» سخنرانی کردند. این جلسه با تأخیری چندهفته‌ای به مناسبت روز جهانی فلسفه برگزار شد. آنچه در ادامه می‌خوانید گزیده سخنرانی‌های سمینار «فلسفه و سیاست» است.