تاریخ در چنین روزی

ادوارد گِرَنْویل براوْنْ، خاورشناس معروف انگلیسی در هفتم فوریه 1862م در نیوكاسل انگلستان به دنیا آمد. وی تحصیلات خود را در رشته پزشكی در دانشگاه كمبریج به پایان رسانید اما علاقه فراوانش به ادبیات مشرق زمین باعث شد تا در هنگامه حضور در جنگ عثمانی و روسیه به عنوان پزشك، به فراگیری زبان عربی و فارسی و تركی بپردازد.

هارون یکی از خلفای ستمگر عباسی هم‏دوره با امام موسی ابن جعفر علیه‏السلام، از بیم محبوبیت و نفوذ امام، کسانی را در مدینه بر حضرت گماشته بود تا از آن‏چه در گوشه و کنار خانه امام علیه ‏السلام می‌گذرد، وی را آگاه کنند. او از محبوبیت بسیار و معنویت نافذ امام علیه ‏السلام سخت بیمناک بود. نفوذ معنوی امام موسی علیه‏السلام در دستگاه حاکم به‏ حدی بود که کسانی مانند علی بن یقطین صدراعظم (وزیر) دولت عباسی، از دوستداران حضرت موسی بن جعفر علیه ‏السلام بودند و به دستورات حضرت عمل می‌کردند.

ابوطاهر مقری محدث، مقری و نحوی بغدادی، ادبیات عرب را نزد «ابن درستویه» فرا گرفت و در قرائت، ملازم درس «ابوبکر بن مجاهد» بود به ‏طوری‏که از او با عنوان «غلام ابن مجاهد» یاد می‌‎کردند. ابوطاهر در نحو و قرائت به کوفه گردش داشت و به بسیاری از شیوخ بغداد علم قرائت آموخت.

حاجی میرزا جواد بن حاجی ملا محمدعلی نوری، فقیه امامی، مجتهد، اصولی، و از مراجع تقلید به شمار می‏رفت. این عالم وارسته، نزد سیدمحمدشهشهانی كسب علم كرده و در اصفهان، ریاست مذهبی وقت به ایشان منتهی می‏شد. كتابٌ فی الاصول، كتابٌ فی الفِقه الاستدلالی، رسالاتی در طهارت و صلوة و نكاح و تجارت از جمله آثار میرزا جواد نوری می‏باشند. این فقیه جلیل در اصفهان رحلت كرد و در آن شهر به خاك سپرده شد.

ابوطاهر محمد بن یعقوب بن محمد شیرازی فیروزآبادی عالم بزرگ اهل‏سنت دارای حافظه‏ ای قوی و معلومات زیاد بود. وی برای تحصیل علوم، مسافرت‏های متعددی انجام داد و در فقه، تفسیر، حدیث و لغت متبحر شد. ابوطاهر بیش از بیست سال قاضی القُضاة سرزمین یمن و سپس شیخ الاسلام آن دیار بود. الاحادیثُ الضَّعیفَه، قاموس اللُّغَه، المُثلَّث و جَلیسُ الاَنیس از آن جمله‏ اند. ابوطاهر شیرازی در حدود 90 سال عمر كرد و پس از مرگ در یمن مدفون شد.

خصلت ‏های جوان‏مردانه‏ ی یعقوب لیث صفار، باعث جذب مردم به سوی وی شد و پس از مدتی، مردم سیستان در جنوب شرقی ایران، او را به امیری برگزیدند. یعقوب لیث پس از چندی، قدرت یافت و با كمك هوادارانِ خود، چندین شهر ایران را تصرف كرد و دولتی منسجم و یكپارچه در ناحیه‏ ی سیستان ایجاد نمود.

وقتی كه گیخاتوی مغول به فرمانروایى ایران رسید به سبب آن كه از مرض شفا یافته بود، فرمان آزاد كردن زندانیان را صادر كرد و از خزانه‏ی مملكت، آنچه كه در دستش رسید، در بین تهی‏دستان و درباریان تقسیم نمود. این بخشش‏ها، كشور را به كمبود درآمد و فقر اقتصادی دچار ساخت و خزانه را تهی نمود.

ابوزكریا یحیى بن عبدالوهاب مشهور به ابن مَنده، محدث، فقیه و مورخ ایرانی تبار، آخرین فرد از خاندان ابن منده بود. او پس از كسب علوم متداول، از دانشمندانِ هر دیار و به دست آوردن مهارت در این علوم، به تدریس و تألیف پرداخت. دانشمندان بسیاری در بغداد از محضر درس او استفاده بردند كه عبدالقادر گیلانی یكی از آنهاست.

شیخ حسین بحرانی قطیفی از نوادگان شیخ احمد آل بحرانی، هجدهم شوال سال ۱۳۰۲ هجری قمری در نجف اشرف قدم به عرصه حیات گذاشت. شیخ حسین مدت‌ها همراه پدر خود در قدیح زندگی می‎كرد؛ از این‏رو به قدیحی نیز مشهور است. شیخ حسین بحرانی قطیفی در قدیح كتابخانه‎ای تأسیس كرد و آثار متعددی به نظم و نثر به رشته تحریر درآورد.

میرزا حسین نوری، عالم وفقیه مشهور مسلمان در شهر نور از شهرهای شمالی ایران در استان مازندران به دنیاآمد. میرزای نوری پس از پایان تحصیلات مقدماتی در محضر عالمان بزرگی همچون حضرات آیات: ملامحمدعلی محلاتی، شیخ عبدالرحیم بروجردی، شیخ العراقین عبدالحسین تهرانی، میرزای بزرگ شیرازی، شیخ مرتضی انصاری، ملاشیخ علی خلیلی، سیدمهدی قزوینی و... حاضر شد و به جایگاه رفیعی در علم دست یافت.