اشمیت، ویلهلم

اشمیت \ešmīt\ ، ویلهِلم (1868-1954 م / 1246-1332 ش)، مردم‌شنـاس و زبـان‌شناس آلمـانی، رهبر مکتب پرنفوذ فرهنگی ـ تاریخی قوم‌شناسی اروپا، و از کشیشان کلیسای کاتولیک رومی. او در آغاز، تحت تأثیر مردم‌شناسانی چون فرانتس بوئاس و ادوارد وِستِرمـارک قرار گرفت، اما بیش‌از همه، از آراء فریتس گرِبنِر دربارۀ پراکنشِ (اشاعۀ) فرهنگی که در نظریۀ «حلقۀ فرهنگی» تبیین شده بود، تأثیر پذیرفت. در 1906 م نشریۀ آنترُپوس را بنیاد نهاد که گزارش پژوهشهای میدانیِ قوم‌نگاشتیِ مبلغان مذهبی فرقۀ او در سراسر جهان، به‌ویژه گینۀ جدید و توگو را منتشر می‌کرد. وی علاوه‌بر تدریس در دانشگاه وین، بنیادگذار و سرپرست یک مؤسسۀ مردم‌شناختی در مادلینگ نیز بود. 
اشمیت تحول خانواده را بررسی کرد و گونه‌های متفاوت آن را به الگوهای معیشتی ربط داد. او همچنین باور داشت که فرد، حتى در جامعه‌های ابتدایی، بر نهادهای جامعه تأثیر می‌گذارد. اشمیت پس ‌از جنگ جهانی اول تلاش کرد که اصل پراکنش فرهنگی گربنر را در سطحی جهان‌شمول به کار بندد. او کتابها و مقاله‌های فراوانی منتشر کرد و حتى خوانندگان عادی نیز مخاطب بسیاری از نوشته‌های او با موضوع اصول اخلاقی خانواده و جامعه بودند. اثر عمدۀ اشمیت «خاستگاه مفهوم خداوند» (12 ج، 1912-1955 م) است. او در این کتاب و کتاب «خاستگاه و رشد دین» (1930 م)، بر این بود که بیشتر اقوام ابتدایی به وجودی متعالی باور دارند و دین آنها را به‌درستی می‌توان یکتاپرستی دانست. از سوی دیگر، او توجه خاصی به زبانهای جنوب آسیا، استرالیا و اقیانوسیه داشت. آخرین آثار او «تجلی ابتدایی» (1939 م) و «روش فرهنگی ـ تاریخی قوم‌شناسی» (1939 م) نام دارند. 

مآخذ

Americana, 2006; Britannica, 2010; Columbia, 6th edition. 

بخش اقوام