اشتروئنزه

اشتروئنزه \eštrūʾenze\، یوهان فریدریش، گراف فون (کُنتِ) (1737-1772 م / 1150-1186 ق)، پزشک و دولتمرد آلمانی که به‌سبب تسلطش بر کریستیان هفتم، پادشاه دانمارک، و حمایت ملکه از او، از 1770 تا 1772 م در دانمارک قدرتی مطلق داشت. 
اشتروئنزه در دهۀ 1760 م پزشک شهر آلتُنا (شهری در آلمان، و در آن زمان جزو دانمارک) بود. او به‌سبب آنکه با برخی از درباریان دانمارک آشنایی داشت، با کریستیان هفتم، پادشاه دانمارک که از لحاظ روانی نامتعادل بود، در سفرِ دور اروپا (1768- 1769 م) همراه شد. در پی آن، در 1769 م به سِمَت پزشک دربار درآمد. او پادشاه را زیر سلطۀ خود درآورد و در 1770 م با کارولین ماتیلدا، ملکۀ دانمارک، روابط نامشروع برقرار کرد. در همان سال، او موفق شد شورای دولتی را برچینَد و منصب فرمانداری نروژ را براندازد. اشتروئنزه در ژوئن 1771 شاه را واداشت که او را به وزارت منصوب کند و در ژوئیۀ همان سال، عنوان گراف (کُنت) گرفت. 

 اشتروئنزه که از پیروان شیفتۀ اصحاب دائرةالمعارفِ فرانسه بود، از مارس 1771 تا ژانویۀ 1772 دست به اصلاحاتی زد که از آن جمله می‌توان از آزادی مطبوعات، کاهش خدمت اجباری دهقانان، یکپارچه‌کردن دستگاه قضایی، و اصلاح نظام شهرداری کپنهاگ یاد کرد. اما از آنجا که او بسیاری از مقامات، به‌ویژه کشیشان و اشراف را از خود رنجانده بود، در ژانویۀ 1772 با توطئه‌ای دستگیر، و به جرم داشتن روابط نامشروع با ملکه، اعدام شد. 

مآخذ

Americana, 2006; Britannica, 2007; Columbia, 6th edition; Encarta, 2007. 

بخش علوم پزشکی