انیس الادباء و الاطفال

اَنیسُ الْاُدَبا ءِ وَ الْاَطْفال، نوشتۀ عبدالحمید بن صدرالمتألهین معتمدالسلطان، حاجی میرزا عبدالباقی اعتضادالاطبا به سال 1319ق / 1901م. وی از پزشکان صاحب‌نام عصر ناصرالدین شاه و پدر خلیل‌خان ثقفی ملقب به اعلم‌الدوله، نخستین رئیس بلدیۀ تهران است. مؤلف در آغاز کتاب اشاره نموده که این کتاب شامل نصایح و آداب و حکایاتی است که برخی از آنها را از افسانه‌های اِزوپ انتخاب، و ترجمه کرده است (عبدالحمید، 2-3).
تقریباً عموم حکایتهای این مجموعه داستان حیوانات (فابل) است که در اخلاق مصور هم آمده است. این کتاب شامل 60 پند و حکایت به‌همراه 25 تصویر است. نثر اثر بسیار ضعیف و سست و از نظر ساختار و جمله‌بندی تحت تأثیر متن انگلیسی است. 16 بخش اول کتاب آموزه و تعلیم است و از شمارۀ 17 به بعد نویسنده قالب حکایت و داستان را برای بیان آموزه‌ها انتخاب کرده است. در پایان هر حکایت اشعاری به‌ویژه از بوستان و گلستان سعدی انتخاب شده است.

مأخذ

عبدالحمید بن اعتضاد الاطبا، انیس الادباء و الاطفال، چ سنگی، تهران، 1319ق.‌

حسن ذوالفقاری