فقه، علوم قرآنی و حدیث

موضوع بندی
- همه موضوعات

جستجوی الفبایی

ابن صلاح، تقی الدین | محسن عابدی تقی‌الدین ابوعمرو عثمان بن عبدالرحمن بن عثمان ابن موسی بن ابی نصر نصری شَهرزوری (577-643ق / 1181-1245م)، محدث، مفسر و فقیه شافعی.
ابن صیرفی |
ابن صیرفی، نورالدین | عنایت الله فاتحی نژاد نورالدین علی بن داوود بن ابراهیم، نیز معروف به ابن داوود و جوهری (14 جمادی الآخر 819-900ق / 10 اوت 1416-1495م)، فقیه حنفی و مورخ معاصر ممالیک بُرجّیۀ مصر.
ابن ضیاء | بخش فقه، علوم قرآنی و حدیث ابوالبقاء محمد بن احمد بن محمد عمری قرشی، ملقب به بهاءالدین (789-854ق / 1387-1450م)، فقیه حنفی.
ابن طاووس |
ابن طاهر |
ابن ضابط | مریم صادقی ابوعمرو عثمان بن ابی بکر بن حَمّود صدفی سَفاقُسی (385- ح 440ق / 995-1048م)، محدث مالکی، ادیب و شاعر. او در سفاقس (تونس) به دنیا آمد (ابن بشکوال، 2 / 408).
جزاء | عباس مصلایی پور جَزاء، يا جزا، واژه‌اي قرآني و حديثي به معناي مزد و پاداش نيکي، و سزا و کيفر بدي. جزاء مصدر از ريشۀ «ج ز ي» و در اصل، به معناي بي‌نيازي و کفايت کردن است. اين معنا در آيات 48 و 123 سورۀ بقره(2) و نيز آيۀ 33 سورۀ لقمان (31) به‌کار رفته‌ است (راغب، 93؛ نيز نک‍ : ابن منظور، ذيل واژه؛ مصطفوي، 2 / 83).
جزایری، سیدنعمت‌الله | احمد پاکتچی , فرامرز حاج منوچهری جَزايِري، سيدنعمت‌الله (1050-1112ق / 1640-1700م)، فرزند عبدالله، فقيـه اخبـاري ميـانـه‌رو، مصلـح دينـي ـ اجتماعي و از رجال خوزستاني اثرگذار در فقه و انديش? امامي در دور? صفويه که کتاب ماندگار او، الانوار النعمانية، اثر مهمي در انسان‌شناسي قديم محسوب است. تبار وي از طريق نسبي مشهور به عبدالله پسر امام کاظم(ع) ...
جزیری عبدالرحمان | نوید نقشبندی جَزیری، عبدالرحمان بن محمد عوض (1299-1360ق / 1882-1941م)، فقیه مصری و از علمای الازهر. وی در جزیرۀ شندویل مرکز سوهاج در مصر به دنیا آمد و از 1313 تا 1326ق در جامع الازهر به دانش‌اندوزی در مذهب حنفی و بعد به تدریس در آن پرداخت. از 1330ق ابتدا در وزارت اوقاف به عنوان بازرس مساجد، و بعد سربازرس کل و سرانجام استا...
جزیه | احمد پاکتچی جِزْیه، مالیاتی که غیرمسلمانان تحت شرایط خاص به امام مسلمین پرداخت می‌کنند و در مقابل به آنان اجازۀ سکنا در قلمرو حکومت اسلامی داده می‌شود و جان و مال و ناموس آنان تحت حمایت حکومت اسلامی قرار می‌گیرد. در حقیقت جزیه نوعی مالیات بر اشخاص یا مالیات سرانه است که در تاریخ تمدن بشری، سابقه و گستره‌ای وسیع دارد.
جعاله | علی تولایی جِعاله، معامله‌ای است به معنای تعهد و التزام به پرداخت اجرت و پاداش در برابر انجام دادن کاری از سوی فردی معین یاغیرمعین. در تعاریفی که برای جعاله در مذاهب گوناگون آمده، به «اجرت معلوم»، «عمل معین معلوم یا مجهول» که علم بدان دشوار است، به شرط مباح بودن و داشتن منفعت برای جاعل و «زمان معلوم یا مجهول» اشاره شده ...
جسوس | فرامرز حاج منوچهری جَسّوس، محمدبن قاسم (1089- رجب 1182ق / 1678 - نوامبر 1768م)، فقیه، محدث و متصوف اهل فاس. وی در خانواده‌ای اهل علم و دانش به دنیا آمد. خاندان و بیت جسوس یکی از پراشتهارترین خانواده‌های فاس به شمار می‌روند (کتانی، 1 / 280-282) و به ویژه شخصیت عموی او، عبدالسلام بن حمدون جسوس به واسطۀ جایگاه علمی و برخی فتاوایش ...
جصاص | علی تولایی جَصّاص، ابوبکر احمد بن علی رازی (305-370ق / 917-981م)، فقیه و عالم حنفی ساکن عراق. لقب جصاص به معنای گچ‌کار (سمعانی، 2 / 63؛ نیز نک‍ : ابن منظور، ذیل جصص) در معرفی او از سوی ابن ندیم (ص 261)، خطیب بغدادی (5 / 72) و محمد ذهبی (سیر ... ، 16 / 340) ذکر نشده است.
جعبری، برهان الدین | فرامرز حاج منوچهری جَعْبَری، برهان الدین ابواسحاق ابراهیم بن عمر (ح 640- رمضان 732ق / 1242- ژوئن 1332م)، مقری، محدث، فقیه شافعی و نویسندۀ پرکار شهر الخلیل.
جعبری، تاج‌الدین | فریده بهشتی جَعْبَری، تاج الدین ابو الفضل صالح بن ثامر (تامر) بن حامد (د 16 ربیع الاول 706ق / 25 سپتامبر 1306م)، قاضی سلفی شافعی، عالم به فرائض و صاحب منظومۀ جعبریه. وی پس از 620 ق / 1223م به دنیا آمد و به سبب انتساب به قلعۀ جعبر، واقع بر بالای رود فرات (نک‍ : یاقوت، 2 / 84)، بدین نام اشتهار یافته است.
جعفریه |
جعفی |
جفری | شهرام خداوردیان آرتور1 (1892-1959م / 1271- 1338ش)، قرآن‌پژوه و متخصص زبانها و ادیان سامی. وی در مِلبورن استرالیا دیده به جهان گشود، تحصیلات مقدماتی و دانشگاهی را در همان شهر آغاز کرد، در میانۀ تحصیلات و در آغاز جنگ جهانی اول به جای خدمت سربازی به کالج مسیحی مدرس در هند اعزام شد (بَدو، 49) و حدود 5 سال در آنجا به تدریس و مطال...
جلالین، تفسیر | یونس دهقانی فارسانی یکـی از مـوجـزتـرين، و در عیـن حـال پر تداول‌ترین تفاسیر جامع، در قالب شرح مزجی آیات. این تفسیر اثر مشترک جلال الدین محمد بن احمد مَحَلّی (791-864ق / 1389- 1460م)، عالم شافعی مصر، و شاگرد بنامش جلال‌الدین‌ سیوطی (849-911ق / 1445-1505م) است و عنوان تفسیر جلالین از همین رو ست.
جمال حسینی | سارا حاجی حسینی عطاء الله بن فضل الله دشتکی شیرازی هروی، از علما، محدثان و سیره‌نویسان اواخر عهد تیموری و اوایل عهد صفوی در خراسان. از آغاز زندگی وی چیزی دانسته نیست، اما از دو نسبتِ «دشتکی» و «شیرازیِ» وی برمی‌آید که از خاندان دشتکیِ شیراز بوده است (فسایی، 2 / 1037).
جمال مصری | علی تولایی جمـال‌الـدین یـونـس بـن بـدران قـرشـی (د 623 ق / 1226م)، عالم و فقیه شافعی و قاضی القضات شام. کنیۀ او را ابوالولید، ابومحمد، ابوالفضائل و ابوالفرج آورده‌اند (نک‍ : ذهبی، تاریخ ... ، 178).
جمال‌الدین محلی |
جمرات |
جمعه | بخش فقه، علوم قرآنی و حدیث نام هفتمین روز در تقویم هفتگی مسلمانان که تلقی آن یک عید مذهبی تکرارشونده است و دارای فضیلت و آیینهای مذهبی خاص در فرهنگ اسلامی است. این واژه که در زبان فارسی با سکون میم، و در برخی زبانهای اسلامی، از جمله گونه‌های مختلف ترکی، با حذف عین تلفظ می‌شود، در اصلِ عربی و کاربرد قرآن، به ضمّ میم «جُمُعة» تلفظ می‌گرد...
جن | مهدی مطیع نام هفتاد و دومین سورۀ قرآن مجید پس از نوح و پیش از مزمِّل به ترتیب مصحف، و سی و ششمین سورۀ قرآن پس از الرحمٰن یا احقاف و پیش از یٰس به ترتیب نزول (ابن ندیم، 28-30).
جنابت |
جنابذی |
جندی |
جوالیقی | آذرتاش آذرنوش ابومنصور موهوب بن احمد (466-539 یا 540 ق / 1074-1144 یا 1145م)، ادیب و معرّب‌شناس بزرگ. 3 تن از بزرگ‌ترین نویسندگان عرب، سمعانی (د 562 ق / 1162م)، ابن‌جوزی (د 597 ق / 1201م) و ابن انباری (577 ق / 1181م) که اساساً کارشان به نوعی شرح‌حال نویسی است.
جواهر الکلام | بخش فقه، علوم قرآنی و حدیث نوان کتابی مشتمل بر دورۀ فقه که یکی از مبسوط‌ترین و مؤثرترین نوشته‌ها در دورۀ متأخر از فقه امامی محسوب می‌گردد.
جودی، کوه | فرامرز حاج منوچهری نام جایی در قرآن کریم که در قصۀ حضرت نوح(ع) کشتی او پس از گذر از طوفان بر بالای آن قرار گرفته، و به امن رسیده است. این نام تنها در قرآن کریم در آیۀ 44 از سورۀ هود(11) دیده می‌شود.
ابن طرارا | احمد پاکتچی ابوالفرج مُعافى بن زکریا بن یحیی نهروانی (7 رجب 305- ذیحجۀ 390 / دسامبر 917- نوامبر 1000)، محدث، مقری، ادیب و فقیه جریری.
ابن طلحه، ابوسالم | عبدالعزیز طباطبایی ابوسالم کمال‌الدین محمد بن طلحة بن محمد بن حسن عَدَوی قرشی (582-27 رجب 652ق / 1186-12 سپتامبر 1254م)، شاعر، قاضی و فقیه شافعی.
ابن طهمان | سید جعفر سجادی ابوسعید ابراهیم بن طهمان بن شعبۀ (شعیب) خراسانی هروی، فقیه، مفسّر، متکلّم و محدّث (د 163ق / 780م).
ابن ظهیره | علی اکبر ضیائی عنوان افراد خاندانی از بنی مخروم که در سده‌های 9 و 10ق / 15 و 16م به شهرت رسیدند و در مکه عهده‌دار افتاء، قضا و تدریس بودند.
ابن عاشر، عبدالواحد | ناصر گذشته عبدالواحد بن احمدبن علی انصاری فاسی (990-23 ذیحجۀ 1040ق / 1582- 23 ژوئن 1631م)، عالم مالکی مذهب.
ابن عاصم، ابوبکر | محمد آصف فکرت ابوبکر محمد بن محمد بن عاصم قیسی اندلسی غرناطی (760-829ق / 1359-1426م)، ادیب و فقیه مالکی.
ابن عابدین | عبدالامیر سلیم عنوان چند فقیه حنفی، که در اواخر دوران حکومت عثمانی در شامات می‌زیستند.
ابن عاقولی | مهیار علوی مقدم غیاث‌الدین ابوعبدالله ابوالمکارم محمدبن محمدبن عبدالله (رجب 733 ـ صفر 797 / مارس 1333 ـ نوامبر 1394)، محدث و فقیه شافعی که به سبب اقامت اجدادش در عاقول (قریه‌ای در بخش شرقی واسط) به آنجا منسوب شده است (معروف، 1 / 138).
ابن عامر | احمد پاکتچی ابوعمران عبدالله‌بن عامربن یزید یَحصُبی (د 10 محرم 118ق / 29 ژانویۀ 736م)، قاری شام و یکی از قاریان هفتگانه.
ابن عباس |
ابن عبدالدائم | سیمین محقق ابوالعباس احمد بن عبدالدائم بن نعمة بن احمد مقدسی فندقی (575-668ق / 1179-1270م)، ملقب به زین‌الدین، محدث و فقیه حنبلی و ناسخ.
ابن عبدان | حسن صفری نادری ابوالفضل عبدالله بن عبدان بن محمدبن عبدان همدانی (د صفر 433ق / اکتبر 1041)، فقیه شافعی. از تاریخ ولادت وی اطلاعی در دست نیست.
ابن عبدالبر | ناصر گذشته ابوعمر یوسف بن عبدالله بن محمدبن عبدالبر ابن عاصم نَمری (25 ربیع‌الآخر 368 ـ آخر ربیع‌الاول 463ق / 30 نوامبر 978 ـ 5 ژانویۀ 1071م) فقیه، محدث، تاریخ نگار و ادیب اندلسی.
ابن عبدالقدوس |
ابن عبدک | حسن انصاری ابواحمد محمدبن علی بن عبدک جرجانی (د بعد از 360ق / 971م)، متکلم و محدث شیعی. نسبت عبدکی نیز که به وی داده شده به جهت انتساب وی به نیایش عبدک ـ که نامش عبدالکریم بوده ـ می‌باشد.
ابن عبدالسلام | ناصر گذشته ابومحمد عزالدین عبدالعزیز بن عبدالسلام بن ابی القاسم بن محمد مهذب سلمی دمشقی (577 یا 578- جمادی الاول 660ق / 1181 یا 1182- آوریل 1262م)، فقیه، قاضی و خطیب شافعی اهلِ سیاست که صوفی مشرب نیز بود.
ابن عبدون، ابوعبدالله | حسن انصاری ابوعبدالله احمدبن عبدالواحد بن احمد بزاز (د 423ق / 1032م)، فقیه و محدث امامی. وی به ابن حاشر نیز شهرت دارد (نک‍ : طوسی، رجال، 450؛ قس: ابن حجر، 1 / 392).
ابن عبدالهادی |

فقه، علوم قرآنی و حدیث

ورود به سایت

ثبت نام

در جستجوی چه هستید ؟

فقه، علوم قرآنی و حدیث

ورود به سایت

ثبت نام