1393/7/19 ۰۸:۵۴
پاتریک مودیانو، نویسنده فرانسوی پس از ماه ها رایزنی به عنوان صدو هفتمین برنده جایزه نوبل ادبیات معرفی شد. مودیانو را اهالی داستان به خوبی با ترجمه های مترجمان ایرانی می شناسند...
محمد مساعد: پاتریک مودیانو، نویسنده فرانسوی پس از ماه ها رایزنی به عنوان صدو هفتمین برنده جایزه نوبل ادبیات معرفی شد. مودیانو را اهالی داستان به خوبی با ترجمه های مترجمان ایرانی می شناسند . تاکنون در ایران از او کتاب های "در کافه‌ی جوانی گمشده" و "افق " با ترجمه ساسان تبسمی ، "محله گمشده " با ترجمه اصغر نوری،"تصادف شبانه" با ترجمه مهسا ابهری، "آه ای سرزمین محبوب من" با ترجمه رویا خویی و "افق " ، "تصادف شبانه " با ترجمه حسین سلیمانی‌نژاد و"سفر ماه عسل" با ترجمه نسرین اصغر زاده منتشر شده است . به همین انگیزه خبرگزاری کتاب ایران بعد از اعلام نتیجه از سوی آکادمی نوبل با نسرین اصغرزاده یکی ازمترجمان این نویسنده گفت و گویی انجام داده است.
خانم اصغر زاده ، حالا که مودیانا برنده جایزه نوبل ادبیات 2014 شد کمی درباره مودیانو بفرمایید.
پاتریك مودیانو سبك و نثر منحصر به فردی دارد. شاید كمتر نویسنده ای در جهان چنین نثر نافذی داشته باشد. جملات مودیانو بسیار كوتاه و موجز هستند ولی در عین كوتاه بودن سرشار از احساسند. توصیفات ساده اما عمیق مودیانو تا عمق جان نفوذ می كنند. یكی از ویژگی های خاص مودیانو این است كه به خوبی می داند باید چطور خواننده خود را با همان شوق و شور صفحات اول كتاب تا پایان همراه خود نگه دارد و خواننده آثار مودیانا به هیچ عنوان تا پایان كتاب دچار رخوت نخواهد شد.
مودیانو یكی از مهمترین نویسندگان زنده ادبیات فرانسه است. به نظر شما مودیانو چه تاثیری بر ادبیات فرانسه داشته است؟
مودیانو بی شك از مهمترین نویسندگان زنده ادبیات فرانسه است. از نكات جالبی كه درباره مودیانو وجود دارد این است كه هرچند مودیانو پس از پایان جنگ جهانی دوم متولد شده است اما عمده آثارش پیرامون دوره سقوط پاریس در جنگ جهانی دوم است. در اكثر آثار مودیانو ما شاهد دردها و فشارهایی هستیم كه انسان ها بر اثر جنگ متحمل می شوند. او به زیبایی در آثارش نشان می دهد كه جنگ تا نسل های بعد هم می تواند آثار مخربی بر زندگی بشریت داشته باشد. می توان گفت مهمترین كاری كه مودیانو در آثارش كرده نمایش چهره پلید جنگ و تاثیرش بر انسان هاست.
همانطور كه گفتید مودیانو بعد از جنگ جهانی متولد شده، به نظر شما چرا مودیانو در آثارش این قدر به پدیده جنگ توجه می كند؟
مودیانو پس از جنگ جهانی به دنیا آمده اما پدرش در جنگ جهانی حضور داشته و آثار این جنگ آنقدر بر زندگی و كودكی مودیانو ملموس بوده است كه شما تصور می كنید خودِ مودیانو در آن زمانه زیسته است و جنگ را تجربه كرده است. تصویری كه مودیانو از جنگ ارائه می كند بسیار زنده و باور پذیر است و فضاسازی های استادانه او از موقیعتی كه حتا خودش نیز تجربه شان نكرده شگفت انگیزند.
اصلا چرا مودیانو؟ چرا آثار این نویسنده را برای ترجمه انتخاب كردید؟
من به عنوان خواننده آثار مودیانو را دوست داشتم. هر وقت كه كتابی از او می خواندم حسرت می خوردم كه چرا خواننده فارسی زبان نباید شانس خواندن چنین كتابی را داشته باشد؟ همین جا باید از نشر افراز هم تشكر كنم كه كمال همكاری را با بنده داشتند. حتما می دانید كه سالهاست اوضاع كتاب خوانی در ایران خوب نیست. ما مترجم ها هم مثل سایر كسانی كه در حوزه نشر كتاب تلاش می كنند وقتی احساس رضایت می كنیم كه زحماتمان دیده شود و كتاب هایمان روی میز مطالعه خوانندگان باشند. مودیانو هنوز آثار ترجمه نشده زیادی دارد كه باید به فارسی ترجمه شوند. برای مثال رمان «ویلای غمزه» یكی از رمان های مودیانو است كه به نظرم باید به فارسی ترجمه شود. مودیانو از انسان سخن می گوید و از انسان دفاع می كند و نمایشگر دردهای انسان است، مطمئنا این دردها و دغدغه ها بین تمام انسان های كره خاكی مشترك است.
خانم اصغر زاده، شما از مودیانو كتاب «سفر ماه عسل» را ترجمه كرده اید. كمی درباره تجربه شخصی خودتان از خوانش آثار این نویسنده بگویید.
بله، علاوه بر كتاب «سفر ماه عسل» مودیانو كه با ترجمه من توسط نشر افراز منتشر شده كتاب دیگری را هم از مودیانو به اسم «دورا برودر» ترجمه كرده ام كه در مرحله ویراستاری است و هنوز منتشر نشده. رمان دورا برودر درباره دختر نوجوانی است كه در همان زمان اشغال فرانسه در پاریس آواره شده است. این رمان به توصیف مشكلاتی می پردازد كه جنگ برای كودكان ایجاد می كند.
اتفاقا سوال بعدی من درباره همین موضوع است. كودكان نقش پر رنگی در آثار مودیانو دارند. شما چقدر نقش كودكان را در آثار مودیانو جدی می دانید؟
مودیانو اغلب ریشه مشكلات روحی شخصیت هایش را تا دوران كودكی آنها دنبال می كند. اصولا مودیانو در آثارش دو دسته از افراد را به تصویر می كشد. دسته اول انسان هایی كه زندگی و آینده شان زیر چرخ های عظیم جنگ تباه شده است و دسته دوم افرادی كه در كودكی از مهر و محبت خانواده بی نصیب مانده اند. كودكانی كه یا در خانواده های بسیار متمول مورد بی توجهی والدینشان قرار گرفته اند و یا برعكس در خانواده های فقیر از حقوق اولیه خودشان محروم مانده اند. مودیانو در آثارش نشان می دهد كودكانی كه از مهر و محبت كافی در دوران كودكی برخوردار نبوده اند در آینده با مشكلات بسیاری دست و پنجه نرم خواهند كرد. به عبارتی مودیانو اثر تخریبی جنگ و گسست عاطفی خانواده ها را به یك اندازه می داند.
خانم اصغر زاده، نثر مودیانو نیز در زبان فرانسوی حائز اهمیت است. كمی درباره ویژگی های زبانی آثار مودیانو توضیح بدهید.
همانطور كه پیش از این گفتم موجز نویسی از ویژگی های خاص قلم مودیانو است. جملات كوتاه مودیانو در عین سادگی چنان تاثیر عمیقی بر خواننده می گذارند كه تا سالها از ذهن او پاك نمی شوند. من به شخصه گاهی در هنگام ترجمه آثار مودیانو به جملاتی می رسم كه مجبور می شوم دست از ترجمه بردارم و به خودم فرصت بدهم تا بتوانم بر احساسات خودم غلبه كنم چرا كه مودیانو با استفاده از ساده ترین كلمات بیشترین تاثیر را بر خواننده خود می گذارد.
دبیر آكادمی نوبل پاتریك مودیانو را با مارسل پروست مقایسه كرده و گفته است مودیانو پروست معاصر است. نظرتان درباره چنین مقایسه ای چیست؟
مطمئنا پروست و مودیانو هر دو استاد مسلم ادبیات هستند با این تفاوت كه پروست با جملات طولانی و نثری سنگین اثر خود را جاودانه می كند و مودیانو با نثری موجز و جملاتی ساده به همان شیوایی.
خانم اصغرزاده، بعد از چند سال نوبل باز هم به یك فرانسوی رسید.
بله، واقعا این خبر برایم مسرت بخش بود و از این انتخاب شگفت زده شدم. مودیانو همیشه نویسنده مورد علاقه ام بوده و اگر وقتم را صرف ترجمه آثار او كردم از این جهت بود كه مثل زنده یاد ساسان تبسمی كه جایشان امروز بین ما خالی ست معتقد بودم حیف است كه این آثار در كشور ما نخوانده بمانند. به نظر من مودیانو لیاقت جایزه نوبل را داشت و نمی شود به جایزه امسال خرده ای گرفت. مطمئنا این جایزه برای فرانسه و خود مودیانو موفقیت بسیار بزرگی محسوب می شود.
ممنون از وقتی كه به ما دادید و به امید ترجمه آثار ترجمه نشده پاتریك مودیانو
من هم از شما به خاطر زحماتتان تشكر می كنم.
خبرگزاری ایبنا
کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید