دائرة المعارف بزرگ اسلامی

نمایش تا از مورد
نتیجه جستجو برای :
  • تاکستان | تاکِسْتان، شهرستان و شهری در استان قزوین: شهرستان تاکستان: این شهرستان باوسعتی برابر647‘ 3 کمـ2 متشکل از 4 بخش به نامهای اسفرورین، مرکزی، ضیاءآباد و خرمدشت، و 9 دهستان و 4 شهر به‌نامهای اسفرورین، تاکستان، ضیاءآباد و خرمدشت است
  • تالش | تالِش، سرزمینی در جنوب غربی دریای خزر و نیز رشته کوه و قومی به همین نام، همچنین نام شهرستانی در استان گیلان.
  • تأله | تَأَلُّه، اصطلاحی در فلسفه و عرفان، به معنی ژرف‌اندیشی در حکمت‌الاهی. تأله مصدر باب تَفَعُّل از واژۀ الاه، در لغت به معنای تعبّد وتنسّک است
  • تانزانیا | تانْزانیا، کشوری در کرانۀ شرقی افریقا. تانزانیا با 088‘945 کمـ‍‍ 2 مساحـت و 417‘979، 37 تن جمعیت (1385ش / 2006م)، یکی از بزرگ‌ترین کشورهای افریقای شرقی به‌شمار می‌رود
  • تاناشاه* |
  • تاورنیه | تـاوِرْنیه، ژان‌ ـ بـاتیست (1014-1100ق / 1605- 1689م)، جهانگرد و بازرگان معروف فرانسوی که بارها به ایران و مشرق‌زمین سفر کرد. سفرنامۀ او در شرح وقایع دورۀ صفویه بسیار حائز اهمیت است
  • تاهرت | تاهَرْت، یا تیهَرت، تیارِت، استان (ولایت) و شهری کهن در شمال الجزایر و پایتخت دولت اباضی مذهب رستمیان.
  • تایلند* |
  • تایبادی* |
  • تایی | تایی، زبان رسمی کشور تایلند که «سیامی» نیز نامیده می‌شود و عضوی از گروه زبانهای «تای» از خانواده‌ای بزرگ‌تر به نام «زبانهای آستروتای» به شمار می‌رود (باسمن، 482).
  • تأویل | تَأْویل، اصطلاحی در علوم قرآنی، و به‌طور عام در مطالعات مربوط به فهم نصوص که به نوع خاصی از برداشت از متن اشاره دارد و آن برداشتی است که به نحوی برخلاف ظاهر متن بوده باشد.
  • تبار* |
  • تأیید هندوستانی | تَأْییدِ هِنْدوسْتانی، خواجه عبدالله عظیم‌آبادی، متخلص به تأیید، شاعر و نویسندۀ سده‌های 12 و 13ق / 18 و 19م. نسب وی به خواجۀ سمرقند، فردوسی می‌رسد (عظیم‌آبادی، 301).
  • تباله | تَباله، شهر و وادی‌ای به‌همین نام در جنوب غربی شبه‌جزیرۀ عربستان. این شهر کهن و باستانی در °42 و ´23 طول غربی‌و°19 و ´57 عرض شمالی در فاصلۀ 200 کیلومتری از دریای‌سرخ و 100 کیلومتری غرب شهر‌ بیشه در جنوب‌غربی عربستان سعودی واقع است ( انکارتا1، نقشۀ عربستان سعودی؛ EI2).
  • تایباد | تایْباد، شهرستان و شهری در استان خراسان رضوی. در منابع تاریخی از این شهر با نامهای تایاباذ (سمعانی، 3 / 11؛ ابن عساکر، 1 / 146)، طایباذ (جنید، 119)، تائب‌آباد (جامی، 498) و تایاد (اعتمادالسلطنه، 1 / 539) یاد شده است.
  • تبانیان* |
  • تباین | تَبایُن، اصطلاحی در منطق که بر نسبت جدایی میان دو مفهوم کلی دلالت می‌کند. تباین یکی از «نِسَب اربعه» به شمار می‌رود، یعنی یکی از انواع چهارگانه‌ای که برای روابط میان کلیات می‌توان تصور کرد. در کاربردی دیگر، تباین در مبحث الفاظ عبارت است از رابطۀ دو واژه‌ای که معانی آنها مختلف باشد.
  • تبرک | تَبَرُّک، برکت جویی یا درخواست خجستگی، میمنت و شگون و نوعی طلب التفات و مراحم از خداوند و موجودات قدسی فراطبیعی.
  • تبت | تَبَّت، صد و یازدهمین سوره از قرآن کریم، دارای 5 آیه، 24 کلمه و 81 حرف. این سوره از دیرباز با نامهایی چون «تبت یدا ابی لهب» (ابن‌ندیم، 28؛ سیوطی، الدر…، 6 / 701)، ابی‌لهب (فراء، 3 / 298)، والمسد (طبرسی، 10 / 714) شناخته بوده، و شهرت داشته است.
  • تبت | تَبَّت، سرزمینی در آسیای مرکزی، واقع در فلات تبت کـه در زبـان تبتی بـود ـ یول1 و پویول2 نامیده می‌شود. این سرزمیـن به گونۀ سنتی شامل 3 بخش اوـ تسانگ3 (مرکزی و غربی)، آمْدو (شمال شرقی) و کام (شرقی و جنوب شرقی) بوده است.
  • تبرائیان و تولائیان* |
  • تبریز | تَبْریز، روزنامه‌ای سیاسی و خبری که به زبان فارسی و در فاصلۀ سالهای 1328ق / 1910م و دست کم تا اواخر دهۀ 40ش، در 3 دورۀ جداگانه در شهر تبریز منتشر می‌شد...
  • تبریز، انجمن | تَبْریْز، اَنْجُمَن، نهادی سیاسی در تبریز که در دورۀ مجلس اول و نیز پس از انحلال آن در انقلاب نقش مهمی ایفا کرد.
  • تبریزی، ملارجبعلی | تَبْریزی، ملّا رجبعلی (د 1080ق / 1669م)، حکیم مشائی حوزۀ فلسفی اصفهان. او در تبریز به دنیا آمد. اهل سفر بود و مدتی در بغداد به ریاضت و سلوک اشتغال داشت
  • تبریزی، خطیب* |
  • تبریزی، محمدتقی* |
  • تبریزی، امین‌الدین | تَبْریزی، امین‌الدین مظفر بن ابی محمد (ابی‌الخیر) بن اسماعیل وارانی (558- ذیحجۀ 621ق / 1163- دسامبر 1224م)، فقیه شافعی و صاحب المختصر فی الفروع.
  • تبریز | تَبْریز، مرکز استان آذربایجان شرقی و شهرستانی به همین نام در آن استان.
  • تبریزی، میرزاآقا | تَبْریزی، میرزا آقا، از نمایشنامه‌نویسان ایرانی در سدۀ 13ق / 19م که برای نخستین بار در تاریخ ادبیات نمایشی ایران، نمایشنامه‌هایی به زبان فارسی تصنیف کرده است.
  • تبریزی، یارعلی | تَبْریزی ، یار علی بن عبدالله، ادیب، شاعر و نویسندۀ ایرانی در نیمۀ دوم سدۀ ۹ و اوایل سدۀ ۱۰ق / 15 و 16م. وی اهل تبریز بود و در همین شهر پرورش یافت و به کمال رسید.
  • التبصرة بالتجارة* |
  • تبریزی، نجیب‌الدین* |
  • تبریزی، یعقوب | تَبْریزی، یعقوب بن جعفر حلّی نجفی(1270- 1329ق / 1854- 1911م)، واعظ، خطیب و شاعر شیعی ایرانی تبار. نیاکان وی از تبریز به نجف کوچیدند، به همین سبب، وی را عجم تبریزی لقب داده بودند
  • تبسه | تِبِسّه، شهری کهن و استانی به همین نام در الجزایر: استان تبسه: این استان با 427،1 کمـ 2 وسعت و 235، 673 تن جمعیت (1385ش / 2006م) در شمال شرقی الجزایر در مجاورت مرزهای این کشور با تونس واقع است
  • تبصرة العوام | تَبْصِرَةُ الْعَوام، کتابی در بیان عقاید ادیان و مذاهب، به‌ویژه فرقه‌های اسلامی، به زبان فارسی، نوشتۀ جمال‌الدین محمدبن حسین بن حسن رازی (د پس از 630ق / 1233م).
  • تبوک | تَبوک، واپسین غزوۀ پیامبر(ص). در9ق / 630م، بازرگانانی که از شام به سرزمین حجاز وارد می‌شدند، به مسلمانان خبر دادند که هرقل (هراکلیوس)، امپراتور روم شرقی، سپاهی عظیم برای جنگ با مسلمانان و حمله به مدینه گرد آورده...
  • تبع بن حسان* |
  • تبع حمیری* |
  • التبیان فی تفسیرالقرآن | اَلتِّبْیانُ فی تَفْسیرِ الْقُرآن، اولین تفسیر جامع شیعی، نوشتۀ ابوجعفر محمدبن حسن طوسی (د 460ق / 1068م)، با صبغه‌ای کلامی و رویکردی دِرایی در 10 جلد. شیخ طوسی این تفسیر را در دوران زندگی در نجف و احتمالاً بر اثر اوضاع سیاسی و مشکلاتی که در آن زمان برای تشیع پدید آمد، نوشته است.
  • تبنین | تِبْنین، شهری کوچک واقع در شهرستان بنت جُبَیل، از شهرستانهای استان جنوبی لبنان، و از دژهای مشهور دوران جنگهای صلیبی. این شهر در °33 و ´12 عرض شمالی و °35 و´25 طول شرقی ...
  • تبع | تُبَّع، نامی یاد شده در قرآن کریم که در ترکیب به صورت «قوم تبع» آمده، و با قوم حمیر، در تاریخ جنوب شبه جزیره قابل انطباق است.
  • تتایی | تَتایی، ابوعبدالله محمدبن ابراهیم بن خلیل(د 942ق / 1535م)،فقیه و قاضی‌مصری، نسب او به‌تَتا، از روستاهای منوفیۀ مصر می‌رسد (موسوعة…، 8 / 371). برخی نیز وفات او را 937ق آورده‌اند (ابن غـزی، 2 / 17؛ قس: غـزی، 2 / 21؛ ابن عمـاد، 8 / 224)
  • تتر* |
  • تتش | تُتُش، ابوسعیـد تـاج‌الـدولـه (458- 488ق / 1066-1095م)، فرزند آلب‌ارسلان و برادر ملکشاه سلجوقی، بنیان‌گذار سلسلۀ سلجوقیان شام. ملکشاه پیش از سلطنت، یکی از امیران ترک‌تبار خود به‌نام اَتْسِز بن اُوَق (ﻫ م) را با سپاهی برای تصرف شام و فلسطین که قلمرو فاطمیان مصر بود، فرستاد.
  • تتمة الیتیمة* |
  • تتوی | تَتَوی‌، احمد بن‌ نصرالله‌ فاروقی‌ (د 996ق‌ / 1588م‌)، معروف‌ به‌ قاضی‌ احمد يا ملااحمد تتوی‌، تاریخ‌نویس‌ عصر تیموریان‌ هند. تاریخ‌ و محل‌ دقیق‌ ولادت‌ او دانسته نیست‌ (الیت،V / 150 )، اما‌ نقوی‌ تولد او را پیش‌ از 940ق‌ و در شهر تته‌ (تهتهه‌) دانسته‌ است‌
  • احسایی، محمد |
  • احسن التواریخ |
  • احسن القصص |
  • احصاء العلوم |

ورود به سایت

مرا به خاطر بسپار.

کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما

کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور

کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:

ثبت نام

عضویت در خبرنامه.

قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید

کد تایید را وارد نمایید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.: