ابوعلی حسنبن حسنبن هیثم بصری، که نزد ما به «ابن هیثم» نامور است و اروپاییان او را Alhazen (الهازن، صورت تحریف شدۀ نام او: الحسن) مینامند ریاضیدان نامور و بزرگترین فیزیکدان و نورشناس مسلمان سدۀ 4 قمری/10م است.
رساله آثار علوی ابوحاتم اسفزاری (د. ح. 506-513 ق دربردارنده برخی از دیدگاه های ارسطو (384-322 ق.م) است که در روایت عربی آثار علوی وی دیده نمی شود؛ زیرا ابن بطریق، پدیدآورنده روایت عربی این اثر، برخی جاهای کتاب را ترجمه نکرده و در ترجمه برخی جاهای دیگر نیز خطاهایی شگرف مرتکب شده است.
یونس کرامتی، عضو هیات علمی پژوهشکده تاریخ علم دانشگاه تهران در نشست بررسی کتاب «الحاوی فی الطب» زکریای رازی با اشاره به چند نمونه از کتابشناسی از آثار رازی گفت: ابوریحان بیرونی، نخستین رازیشناس ایرانی است اما جزئیات زندگی رازی برای ابوریحان بیرونی چندان مشخص نیست.
با نگاهی به دیدگاههای گوناگون اهل قلم دربارۀ کتابسازی و سرقت علمی/ادبی یا کتابدزدی، میتوان به برداشتهای رنگارنگ آنان از اصطلاح کتابسازی پی برد. برخی برای کتابسازی مفهومی بسیار گسترده در نظر میگیرند که گونههای مختلفی از ناراستی علمی و از جمله کتابدزدی را نیز در برمیگیرد و در مقابل برخی نیز فقط به گونههایی خاص از آنچه شایستۀ عنوان «کتابسازی» است توجه دارند. گروهی نیز در عمل کتابسازی را برابرنهاد کتابدزدی میگیرند. این دیدگاههای رنگارنگ ما را به ضرورت ارائۀ تعریفی دقیق از کتابسازی و کتابدزدی رهنمون میشود. تعریفی دانشنامهای از این دو اصطلاح را میتوان چنین بیان کرد:
گلپر نصری [نصرآبادی] در مقالۀ نگاهی به ذخیرۀ خوارزمشاهی چاپ فرهنگستان علوم پزشکی که به رسم دوفصلنامۀ آینۀ میراث، به دلیل طولانی بودن در قالب ضمیمهای مستقل منتشر شده است، گرچه دعوی نقد دارد اما کاری بس فراتر انجام داده است.
دبا / ساخت پادزهر عام یا دارویی که پادزهر همۀ زهرها و درمان همۀ دردها باشد آرزوی دیرین آدمی بود. معجون مثرودیطوس نخستین ترکیبی بود که در میان بیشتر پزشکان دوران باستان به عنوان پادزهر عام پذیرفته شد. گویند آندروماخوس (پزشک نرون) با توجه به این که «لابد در گوشت افعی خاصیتی پادزهری وجود دارد که زهر آن بر بدن خودش کارگر نیست» در ترکیب مثرودیطوس دست برد و چیزهایی، به ویژه گوشت پختۀ افعی بدان افزود و آن را گالنه (معجون آسودگی) نامید. دیری نپایید که این ترکیب جدید به تریاق مشهور شد.
یونس کرامتی، نویسنده مقاله برگزیده دهمین جشنواره نقد کتاب، درباره اهمیت مقوله ترجمه معکوس، در یادداشتی به ریشهیابی و صحت این اصطلاح پرداخته است.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید