اخبار

این مقاله به بررسى نقش تجویز هنجارهاى زبانى در زبان علم مى پردازد. قواعد تجویزى فرآیند تغییر دائمى زبان را به نظم در مى آورند و ارتباط متخصصان را تسهیل مى نمایند. در این مقاله تکواژقاموسى CONTROL در رشتهء الکترونیک در زبان کرواسى مورد بررسى و تحلیل قرار گرفته است و هدف از این تحلیل نشان دادن این مطلب بوده است که واحدهاى وصفى مختلف در واحدهاى واژگانى چند کلمه اى چارچوب مفهومى برخى اصطلاحات را تغییر مى دهندکه معمولأ معنى این اصطلاحات مرتبط با بافت است و تحدید و تجویز آن ها بسیار مشکل است.

برنامه‌ریزی خط و نگارش از جمله انواع برنامه‌ریزی پیکره زبان است که به گونه نوشتار زبان مربوط می‌شود. مرور برنامه‌ریزی زبان در جوامع و ملل مختلف نشان می‌دهد که عمده مباحث مطرح شده در این حوزه به موضوع «خط‌سازی» مربوط می‌شود، خط‌سازی یعنی قرارداد استفاده از یک نظام نوشتاری و یا وضع یک نظام نوشتاری جدید برای زبانی که تاکنون صرفاً دارای یک گونه شفاهی بوده است. امروزه این فرایند معمولاً برای زبان‌های بومی در معرض خطر دارای شأن اجتماعی اعمال می‌شود و در واقع راهکاری برای زنده نگه داشتن زبان‌ها، تضمین بقا و ثبت آنهاست.

«کتاب الحروف» فارابی که بسیاری آن را تفسیری بر «مابعدالطبیعة» ارسطو می‌دانند، متضمن برخی آرای زبان‌شناختی اوست که در میان زبان‌شناسان به طور دقیق شناخته و معرفی نشده نیست. از میان زبان‌شناسان ایرانی، فرخنده (‏‎۱۳۷۸‎‏)، ارکان (‏‎۱۳۸۰‎‏)، افراشی (‏‎۱۳۸۰)، حق‌بین (‏‎۱۳۸۰‎، ‏‎۱۳۹۲‎‏)، بشیرنژاد (‏‎۱۳۸۳‎‏) و ناصح به معرفی اجمالی در مقالات یا کتابهایی تحت عناوین کلی‌تر زبان‌شناسان و یا دانشمندان ایرانی پرداخته اند؛ اما اثری که اختصاصاً به شرح و بسط بپردازد، تا کنون زبان‌شناسان ننگاشته‌اند. این کتاب برای اولین بار پس از تذکر پدر در جریان برگزاری «نخستین همایش تبادلات فرهنگی و تمدنی ایران و قزاقستان» توسط دو تن از همکاران (دکتر طیبه سیفی و خانم فراهانی) در دانشگاه شهید بهشتی به فارسی ترجمه شده است‎.

نگار داوری اردکانی، عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی، معتقد است که نادیده انگاشتن مشخصه‌های زبانی در متون دانشگاهی، خیانتی نابخشودنی به نسل‌های آینده است، چراکه نه تنها مانع فهم و درک صحیح، بلکه موجب حیرانی و سرگردانی جوانان می‌شود.