اخبار

مهر از جملۀ آثاری است که با تحقیق در آن می توان به بسیاری از مجهولات و ناشناخته های تمدن اقوام و ملل دسترسی پیدا کرد. کهن ترین مهر از نوع استامپی با قدمتی در حدود 6000 ق.م در دهکده های نوسنگی میان رودان شمالی به دست آمده است. کهن ترین نمونه های مهر در ایران دارای نقوش هندسی ساده یا مخطط تزیینی و نقوش تلفیقی از خطوط مارپیچ، صلیبی، مثلث های کوچک و دوایر تو در تو هستند.

می دانیم که متمدنان به تمدن ایران و ساکنان ایران زمین در تمام اعصار دارای مهرهایی بوده اند که به جای امضاء به کار می برده اند و این امر از اغلب مدارک و نسخه های خطی پیداست و از طرف دیگر می دانیم که علم تختیم یعنی شناختن مهرها که در زبان فرنگی سیژیلوگرافی نامند از علومی است که کمک بسیاری به تاریخ می کند.

هدف پژوهش: در تعدادی از فلوس­های دورۀ صفوی و قاجار، نقشمایۀ ماهی در دوکنار گلی چندپَر ضرب شده است. ترکیبی از این نقشمایه در مُهرهای دورۀ قاجار نیز مشهود است. این مقاله با هدف پیدایش نماد نقشمایۀ ماهی آئین مِهر در مُهرها و فلوس­ها به مطالعه و تحلیل می­پردازد.

با توجه به اهمیت نقش اثر مهرها در مطالعات باستان‌شناسی، بررسی این آثار کمک شایانی به ما در زمینه مطالعه و تحلیل گونه‌شناختی اثرمهرهای دوره سلوکی می‌نماید. به‌دلیل کمبود منابع پیرامون باستان‌شناسی دوره‌ی سلوکی، بررسی اثرمهرهای این دوره می‌تواند جلوه‌های تازه‌ای از هنر و صنعت مهرسازی دوره مذکور را پدیدار سازد. در مقاله‌ی پیش‌ِرو با استفاده از روش کتابخانه‌ای بیش از 144 اثرمهر از نقاط مختلف امپراتوری سلوکی که در مقالات و کتاب‌های مختلف منتشر شده تحلیل و بررسی می‌گردد.