اخبار

قزوینی در زندگی‌نامۀ خودنوشت‌اش دربارۀ نجم‌آبادی و تلمذ در محضر او می‌نویسد: «از جملۀ بزرگوارانی که از انفاس قدسیۀ ایشان بدون تدریس و تدرس کتب رسمی به‌قدر استعداد خود کسب فیوضات نمودم، مرحوم حاجی شیخ هادی نجم‌آبادی قدس سره است.

۶ خرداد سال‌مرگ علامه محمد قزوینی بود که حسن تقی‌زاده او را ابوریحان و ابن خلدون عصر ما لقب داده است. قزوینی با رویکرد انتقادی به سنت فرهنگی و تاریخی و متون ادبی در تصحیح میراث ادبی و فرهنگی موسس مکتبی شد که تمامی مصححان و محققان بزرگ پس از او را باید شاگرد مکتب او و رهرو راهش دانست

علامه محمد قزوینی، از محققین و مصححین بزرگ چند قرن اخیر ایران است، که کمتر نظیری داشته است. قزوینی که به گفته برخی از صاحب‌نظران پدر تصحیح به روش علمی و کتابشناسی در ایران لقب گرفته است؛ در تصحیح متون کلاسیک تحولی شگرف ایجاد کرده است و تصحیح «مرزبان‌نامه»، «تاریخ جهانگشای جوینی»، «دیوان حافظ»، «چهار مقاله نظامی عروضی» و دیگر آثار توسط او، راه جدیدی در تصحیح متون باز کرده که ادامه این مسیر تصحیحات متون کلاسیک فارسی دیگر را به دنبال داشته است.

آخرین مجلد از مسائل پاریسیه، یادداشت‌های دست‌ نویس مرحوم علامه محمد بن‌الوهاب قزوینی به کتابخانه دانشکده ادبیات دانشگاه تهران سپرده شد. به گزارش دانشگاه تهران، آخرین مجلد از مسائل پاریسیه، یادداشت‌های دست نویس مرحوم علامه محمد بن‌الوهاب قزوینی در جلسه‌ای با حضور نماینده موسسه میراث مکتوب استاد ایرج افشار به کتابخانه دانشکده ادبیات دانشگاه تهران منتقل شد.

اگرچه فرایند ورود شیوه های جدید نقد و تصحیح متون به ایران، فرایندی در درازنای زمان و منوط به همت کسان بوده و نمی توان بازگشت آن را به یک تن تنها فرض نمود، براستی علامه محمد قزوینی را می توان «سرسلسلۀ مصححان معاصر» نامید؛ مردی که به سبب دقت فوق عادتش در کار علمی، به یک اسطوره در اذهان نسلها بدل گردیده است.

بااینکه تصحیح متن یک فن واحد است، نمی توان همه موازین و قوانینی را که برای آن در مغرب زمین وجود دارد به متونی که در سرزمین های اسلامی تالیف شده تعمیم داد و از شیوه های تصحیح غربی کورکورانه تقلید کرد. گذشته از اختلافاتی که معمول تفاوت رسم الخط و کتابت است.

این نامه را سی و چند سال پیش مرحوم علامه قزوینی بمرحوم استاد عباس اقبال نوشته در آغاز دوران آشنایی و دوستی. و اکنون که در مجله یغما بچاپ میرسد. پرفسور ادوار برون،سید احمد کسروی،علامه قزوینی،استاد عباس اقبال... که همه از بزرگان علما و محققین عصر بودند رخت از جهان بیرون کشیده اند. رحمة الله علیهم اجمعین.

عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی می‌گوید: تاریخ و فرهنگ ما مرهون کارهای بزرگ علامه محمد قزوینی، بنیان‌گذار تحقیق و تصحیح به روش علمی و نوین در ایران است.

این روزها مسائل پاریسیه را می خوانم، مجموعه ای از یادداشت های محمد قزوینی در بخشی از دوران اقامت طولانیش در پاریس. از زمان چاپ مسائل پاریسیه این بار دوم است که این کتاب را می خوانم. نخستین بار در دوران دبیرستان با نام محمد قزوینی آشنا شدم. نخست نامه های او به تقی زاده را خواندم. گمان می کنم دست کم پنج بار دیگر در طول همه این سالها این نامه ها را خوانده ام. در تهران نخستین بار که این کتاب را خواندم دل به قزوینی و شیوه اندیشه و پژوهشش دادم و مهمتر از آن قزوینی در مقام یک انسان به غایت اخلاقی و محققی متعهد به ادبیات و فرهنگ میهنش.