اخبار

اگرچه شبه‌قاره هند سده‌های متعددی در همسایگی ایران قرار داشت، اما مدت زمانی که ابن‌سینا و آثار فلسفی و طبی او در هند مورد توجه قرار گرفت تا زمانی که شبه‌قاره توجه خود را به علوم جدید معطوف داشت، به مراتب کمتر از مدت آشنایی هندیان و ایرانیان پس از به ظهور رسیدن این دانشمند بزرگ ایرانی است. مقاله حاضر یکی از معدود آثاری است که به تأثیر ابن‌سینا بر سایر متفکران هند در فاصله زمانی مزبور پرداخته و پیشتر در ماهنامه «اطلاعات حکمت و معرفت» به چاپ رسیده است.

ابن سینا در بسیاری از مسائل وجودی و علوم اعتباری، یقین قطعی نداشته است. این مسئله نه از ضعف اوست بلکه کمال انصاف و تواضع علمی او را می رساند. دیدگاه وی در مسائل عمده دینی از جمله معاد نیز حکایت از حقیقت پژوهی خالی از گزافه پردازی او دارد.

ابن سینا به معاد روحانی و جسمانی اعتقاد دارد، ولی صرفاً به بررسی فلسفی معاد روحانی می پردازد و معاد جسمانی را به دین واگذار میکند. تصویری که او از معاد روحانی به دست میدهد بر فیلسوفانِ پس از او بسیار اثرگذار بوده است.

هدف نویسنده از نگارش یادداشت حاضر، سخن پیرامون ارجوزه فی الطب منسوب به بوعلی است. وی در راستای این هدف، نوشتار را با بیان تاریخچه شعرگرایی در فارسی و عربی آغاز می کند

خدمات ابن سینا که عموماً به عنوان یکی از مهم ترین فلاسفه و اطبا شناخته می شود، به علم و فلسفه موضوع بسیاری از پژوهش ها قرار گرفته است. این مقاله طرحی کلی از فلسفه علم وی، که تعیین گر چارچوب نظریِ دریافت او از فلسفه طبیعی است، به دست می دهد.

ابن سینا بنیاد گذار مكتب موسیقی شناسی اسكولاستیك ایرانی است. دو اثر عمده موسیقایی از ابن سینا در دست است؛ یکی به فارسی در کتاب دانشنامه علائی و دیگر "جوامع علم موسیقی" در بخش ریاضیات کتاب شفا به عربی.

تا به اینجا معانی شیء در نزد اسکوتوس و طریقۀ قرائت وی از ابن‌سینا را از نظر گذراندیم. همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، اسکوتوس بر این باور بود که لفظ شیء هم دال بر شیء فاقد تناقض و هم به معنای آن شیئی است که موجود بودنش محال است؛ او بر آن است که منظور ابن‌سینا از شیء احتمالاً مورد دوم بوده است.

اسکوتوس و ابن‌سینا در باب معنای شیء اسکوتوس در سومین پرسش از موضوعات میان شیء و موجود، تمایزی وضع می‌کند که بسیار شبیه به برداشت هنری است، همان کسی که به احتمال بسیار منبع مستقیم اسکوتوس بوده است.

آکویناس، گنت، ابن‌سینا و چندوچون تأویل معنای شیء در سال‌های اخیر دِین اسکوتوس به مابعدالطبیعۀ[۱] ابن‌سینا مورد پژوهش‌های دقیقی قرار گرفته است. پس از انتشار مقالۀ دوران‌ساز اتین ژیلسون در حدود ۸۰ سال پیش، دیگر معمول است که اسکوتوس را در بسیاری از مسائل کلیدی وام‌دار ابن‌سینا بدانیم.

فرهاد قابوسی، ابن سینا پژوه با بیان نوآوری های ابن سینا در منطق گفت: متأسفانه نوآوری های علمی و منطقی ابن سینا شناسایی نشده است. مسلما بدون ابن سینا علم جدید به موفقیت فعلی نمی‌رسید.