اخبار

دکتر شهرام یوسفی‌فر گفت: به قول مینورسکی دوره‌ای که بیهقی در آن زیست می‌کند، میان‌پرده‌ای است. این دوره، دوره خاصی است اما در این میان ابوالفضل بیهقی نیز شخصیت دوگانه‌ای دارد. او یک دیوانی دولتمرد و شاید هم دولتمرد دیوانی است.

نسخه شماره 3139 کتابخانه مجلس، کتاب تاریخ بیهقی اثر ارزشمند ابوالفضل محمد بیهقی (وفات 470 قمری) است. (معرفی شده در فهرست کتابخانه مجلس، جلد 10 (بخش دوم)، صص 709-710).

ابوالفضل بیهقی، از تبار دبیران و خردمندان بود و از همان آغاز، تاریخ را ابزاری برای عبرت و اصلاح می‌دید. او باور داشت که حکومت بدون تدبیر و اخلاق، نه تنها ناپایدار، بلکه سرچشمه‌ رنج مردم است. شاید اگر امروز از«گفتمان کاهش رنج مردم» سخن می‌گوییم، در عمق تاریخ فرهنگی‌مان، پژواکی از صدای بیهقی را می‌شنویم...

از سلسله نشست‌های تخصصی مرکز نشر دانشگاهی «بزرگداشت ابوالفضل بیهقی» با عنوان «بیهقی و بنیان‌های تاریخ‌نگاری در ایران اسلامی» برگزار می‌شود.

آنچه امروز با نام «تاریخ بیهقی» برجای مانده با برگهایی از دفتر پنجم آغاز و به دفتر دهم می‌انجامد و محدودۀ وقایع آن از گزارش رویدادهای پس از مرگ سلطان محمود (سال 421) تا فرار سلطان مسعود به هند (432) افزون بر «باب خوارزم» از زمان حکومت محمود است.

یک پژوهشگر ادبی با اشاره به هنر بیهقی در استخدام کلمات گفت: شیوه روایت او همان چیزهایی است که در روایت‌نویسی مدرن رعایت می‌شود، اما مسئله فوق‌العاده دیگر این است که بیهقی با اینکه خودش در وقایع شرکت داشته است، بسیار منصفانه و بی‌طرفانه می‌نویسد.

وزیر علوم، تحقیقات و فناوری گفت: ابوالفضل محمدبن حسین بیهقی دبیر، پدر نثر فارسی، یکی از پرآوازه‌ترین نویسندگانی است که بیهق، سبزوار، خراسان و ایران به وجود وی می‌بالند.

آن قدر در پی معنی و تفسیر بوده‌ایم که ما را از لذت بردن بازداشته‌اند و مدام گفته‌اند معنی آن چیست. مثل قیمت پرسیدن در گفت و گوهای روزانه و به جای این که زیبایی لباس یا عطر دیگری را یادآور شویم می‌پرسیم چند؟ انگار به فروشگاه رفته‌ایم.

بخشی از نمادهای اسطوره‌ای در تاریخ بیهقی آمده و نشان می‌دهد که با وجود برخی باورها که تاریخ بیهقی را تاریخی ناب و خالص می‌دانند، چندان هم از عناصر اسطوره‌ای خالی نبوده و به همین دلیل این اثر در مرزی میان تاریخ و ادبیات قرار می‌گیرد.

چنین نویسد ابوالفضل بیهقی دبیر که "غرض من آن است که تاریخ پایه‌ای بنویسم و بنایی بزرگ افراشته گردانم، چنانکه ذکر آن تا آخر روزگار باقی ماند".