اخبار

صفحه اول روزنامه های امروز سه شنبه14 شهریور

تغییرهای عمیق، ساختاری و چندبعدی که در پی فتح ایران رخ نمود، برخی از مهم ترین عنصرهای تشکیل دهندهٔ هویت ایرانی در عهد باستان را دگرگون کرد یا به نابودی کشاند. با از میان رفتن برخی از این عوامل مانند سرزمین /جغرافیا و دولت ایرانی و در پی آنها تغییر یکی از مهم ترین پایه های هویت ایرانی در عهد باستان یعنی دین، هویت ایرانی دچار بحران شد

ابوریحان محمدبن احمد بیرونی خوارزمی (362 – 442 یا 444 ق) ریاضیدان، منجم، مورخ، دین شناس و هندشناس، یکی از ائمۀ علم و تحقیق ایران در اواخر عهد سامانی و اوایل عصر غزنوی است که شهرت و اعتبار نام و کارنامۀ علمی او فقط با شیخ الرئیس ابوعلی سینا و ابوبکر محمدبن زکریای رازی قابل مقایسه است.

ابوریحان محمدبن احمد بیرونی دانشمند ایرانی در مقدمۀ کتاب الصیدنه که به عربی نگاشته است زبان فارسی را برای داستانهای خسروان و افسانه سرایی مناسب می داند و برای بیان مطالب علمی زبان تازی را برتر می شمار، و این اندیشه ای است که ایرانیان دانشمند در آن روزگار داشتند و کم و بیش به علت توجه و علاقه به حفظ زبان فارسی بنویسند و رفته رفته برای اصطلاحات علمی معادلهای فارسی پیدا کنند....

می دانیم ابوریحان بیرونی کتاب التفهیم لاوائل صناعة التنجیم را در سال 420 ه.ق. به خواهش ریحانه بنت الحسین یا بنت الحسن خوارزمی به عنوان «مدخل» یا کتابی که نوآموزان صناعت ِ تنجیم را به کار آید به زبان فارسی تألیف کرده است.

ابوریحان بیرونی از تبار خوارزمیان یا قوم معروف اوستایی که خود نژاد آریایی ناب داشته، با شخصیتی که از فرهنگ گرانبار ملی – میهنی او سرچشمه می گیرد، معرفت فلسفی خویش را شکل داده است.

این نوشته بیان میزان شباهت مبانی و اصول اندیشۀ اجتماعی ابوریحان بیرونی و ابن خلدون را در نظر دارد. به نظر می اید مطالعۀ تطبیقی – فرهر سطحی - یکی از راههای مناسب توضیح و تبیین ماهیت اندیشه می باشد. با توجه به اینکه مطالعۀ تطبیقی مقایسه ای، یاری کننده ای مقید و مناسب برای درک شباهتها و تفاوتهاست.

درمیان دانشمندان ایران پس از اسلام، ابوریحان بیرونی به جهات مختلف، منحصربه فرد است. او نخستین عالمی است که با قطعیت تمام، هرگونه خرافه ای را در ساحت علم محکوم میکند و آن را نتیجة مستقیم جهل میداند و جز به تجربه و استقرا ـ آن هم تجربه و استقرای شخص خود ـ به هیچ چیز دیگر توجه ندارد.

تمدن امروز جهان حاصل تلاش جامعه ی انسانی است که در آن دانشمندان و نخبگان نقش اصلی را ایفا کرده اند. بی شک در ساخت این تمدن، دانشمندان مسلمان نقش مهمی داشته اند و با تألیفات خود مبانی نظری را تدوین و راه و طریق پیشرفت و تکامل جامعه ی انسانی را فراهم کرده اند. اگر چه امروز غرب خود را پرچمدار مدنیت می داند

در میان حکومت های پرشماری که پس از فروپاشی دولت ایلخانی، در گوشه و کنار ایران سر برآوردند دولت سربداران، از لحاظ خاستگاه اجتماعی و نیروهای حامی و گرایش های مذهبی دارای ویژگی های منحصربه فردی است.